میمكه‌زا(پوورزا)یه‌كم هه‌س وه‌ك شێر، جا شێر و بڵنگ حه‌یان چییه‌. به ته‌مه‌ن 2 ساڵ له من چووكه‌تره و 2 ساڵیش پێش من بوو به پێشمه‌رگه. به منداڵیش زۆر جار پێكه‌وه‌ین و هه‌ر بۆیه هێندیك جار خێڵكی پێیان وابوو، حامید، خالید و والید بران.
به‌ منداڵی تاقه‌ كوڕ بوو و زۆر نازی پێدرابوو هه‌ر بۆیه‌ ده‌چوو به چاو مارا، هاروهاجێك بوو مه‌گه‌ر خوا بۆ خۆی بزانێ. من و والیدیش له‌و خراپتر.
له‌ پێشمه‌رگایه‌تیشدا چه‌ند كرده‌وه‌ی باشی هه‌بوو كه ده‌بوو به هۆی ئه‌وه جێگای خۆی له دڵی خه‌ڵك دا بكاته‌وه. نه‌كه‌وتنه ژێر قسه‌ی كه‌س و سه‌ربه‌خۆیی خۆی پاراستن، ئازایه‌تی و چاو نه‌ترسی و دڵسۆزیی بۆ حیزب و گه‌ڵ.
هه‌رچه‌نده هه‌ردووكمان له لكی "شه‌هید حه‌مه‌شه‌ریف" لێ هیزی بێستوون له كرماشاندا بووین، به‌ڵام هه‌میشه به‌خیلیم به ئازایه‌تی به جه‌رگبوونی ده‌برد. سه‌ره‌ڕایی ئازایه‌تێك كه‌ هه‌یبوو، قه‌تیش بریندار نه‌بوو، ئه‌و وه‌ك من كه‌م شانس نه‌بوو. من زۆر زوو به‌ هۆی بریندار بوونه‌وه به‌جێم هێشت و ناردیانم بۆ وڵاتی سوید.
شانسم هه‌بوو كه دوایی ئه‌ویش هات بۆ لای من، ئه‌ڵبه‌ته نه به بریداری، به‌ڵكوو به سه‌لامه‌تی.
كاتێك گه‌ێشته ئێره باسی راپه‌ڕینه‌كه‌ی كوردسستانی عێراقی بۆ كردم و منیش هه‌رچه‌ند یه‌ك دوو جار گوێم له‌م به‌سه‌ر هاتێ ببوو، به‌ڵام هه‌تاكوو له سه‌ر كاسیت تۆمارم نه‌كرد وازم نه‌هێنا.
له‌به‌ر هه‌لومه‌رجی ئه‌و كاتی ناوچه‌كه‌ نه‌ده‌بوو ئه‌م باسه‌ بڵاو بێته‌وه. به‌ڵام ئێستا باردۆخی ناوچه‌كه گۆڕاوه‌ و مام جه‌لالیش بووه‌ته سه‌رۆك كۆماری عێراق. هه‌ربۆیه هاتمه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه كه له‌م وێبلاگی بێستوونه‌دا بڵاوی بكه‌مه‌وه. ئه‌مه‌ی كه له خواره‌وه ده‌یخوێننه‌وه به‌سه‌رهاتی ئه‌وه له به‌شدار بوونی له ڕاپه‌ڕێنه‌كه‌ی به‌هاری ساڵی 1991ی كوردستانی عێاق.
فه‌رموون ئێوه‌وه و ئه‌و به‌سه‌رهاته:

هێندێك رووداو له‌ مێژووی هه‌ر مرۆڤێكدا هه‌یه‌ كه‌ نه‌ك له‌ بیر ناچێ، به‌ڵكوو ده‌بێته‌ هۆی شانازی ئه‌و و هه‌موو كاتێك وه‌ك په‌رده‌ی سینما به‌ به‌ر چاواندا دێت و ده‌ڕوا. به‌تایبه‌تی له‌ ساڵ یادی ئه‌و ڕووداوانه‌دا.
منیش وه‌ك پێشمه‌رگه‌یه‌كی كوردستانی ئێران له‌ ڕاپه‌ڕینه‌كه‌ی كوردستانی عێراقدا به‌شدار بووم و هه‌تاكوو ئێمڕۆ هه‌موو ساڵێك بیری لێ ده‌كه‌مه‌وه‌، به‌ڵام ئێستا كه‌ بارودۆخ گۆڕاوه‌ و له‌م دواییانه‌شدا كوردێكی وه‌ك به‌ڕێز مام جه‌لال بووه‌ته‌ سه‌رۆك كۆماری عێراق، پێم وا نیه‌ ئیتر ئه‌م جۆره‌ تێكه‌ڵاوی و به‌هانای یه‌كترییه‌وه‌ هاتنه‌ له‌ دڵدا ڕابگیردێ.
هه‌ر بۆیه‌ هاتمه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ كه‌ ئێمساڵ له‌ ساڵیادی ئازاد كردنی كوردستاندا به‌سه‌رهاتی خۆم له‌و ڕۆژه‌دا بگێڕمه‌وه‌ و ئه‌وه‌ی كه‌ به‌ چاوی خۆم له‌ ڕانیه‌، مه‌خموور، سه‌فین، قه‌ڵادزێ، هه‌ولێر، ته‌ق ته‌ق و كه‌ركوك بینم و ئه‌و شه‌ڕانه‌ی كه‌ تێیاندا به‌شدار بووم بۆ هاووڵاتیه‌كانم بگێڕمه‌وه‌، چوونكه‌ به‌ بڕوای من ئه‌مه‌ مێژووی ئه‌و كاته‌یه‌ و گێڕانه‌وه‌ی مێژووش بۆ نه‌وه‌كانی داهاتوومان پێویسته‌. تاكوو به‌شكه‌م ته‌جره‌به‌ وه‌رگرن و جارێكی دیكه‌ تووشی ئه‌م كه‌م و كۆڕیانه‌ نه‌بن. هه‌ر بۆیه‌ به‌و جۆره‌ی دیومه‌ به‌ بێ زیاد و كه‌می ده‌یگێڕمه‌وه‌، به‌ڵام ڕه‌نگه‌ ناوی هێندێك شوێنم له‌ بیر نه‌مابێ، ئه‌ویش هۆیه‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی كه‌ من خه‌ڵكی ئه‌و ناوچانه‌ نێم و ئه‌م ڕووداوه‌ش زیاتر له‌ ده‌ ساڵی به‌سه‌رداچووه‌. :

ئه‌و كات ئێمه‌ بنكه‌كانیمان له‌ نزیك ڕانیه‌ بوو، هه‌وه‌ڵین شاری كوردستانی عێراقیش كه‌ ڕزگار كراو و ڕاپه‌ڕینی لێ په‌یدا بوو، هه‌ر ڕانیه‌ بوو. ئه‌و كاته‌ هێندێك پێشمه‌رگه‌ بۆ ڕێكخستن گه‌ڕابوونه‌وه‌ نێو شار و خه‌ریك بوون له‌گه‌ڵ جاش و مسته‌شار و ده‌سه‌ڵاتداره‌كانی شار پێوه‌ندیان ده‌گرت. ئه‌مه‌ش هاوكات بوو له‌گه‌ڵ ته‌واو بوونی شه‌ڕی عێراق و كوه‌یت و له‌ خوارووی عێراقیشه‌وه‌ لای شێعه‌كانه‌وه‌ سه‌رهه‌ڵدان ده‌ستێ پێ كردبوو.
یه‌ك دوو ڕۆژ بوو ڕانیه‌ ڕزگار كرابوو، به‌ڵام به‌ هۆی هه‌لومه‌رجی نیزامی ئه‌و كات نه‌یانده‌هێشت ئێمه‌ له‌ بنكه‌كانی خۆمان بڕۆینه‌ ده‌ره‌وه‌، حێزبیش (حیزبی دیموكراتی كوردستانێ ئێران) داوای لێ كردبووین كه‌ هاتووچۆی ئه‌ملاو ئه‌ولا نه‌كه‌ین و چاوه‌ڕوان بین بزانین وه‌زعه‌كه‌ چی لێ دێ.
په‌یتا په‌یتا به‌ هۆی ڕادیۆی پارتی و یه‌كیه‌تی یه‌وه‌ هه‌واڵه‌كانمان گوێ لێده‌بوو و خێرا خێراش هه‌واڵمان بۆ ده‌هات و ئاگاداری رووداوه‌كان ده‌بووین. له‌و سه‌روبه‌نده‌ دا من و كاك براهان هاتینه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ كه‌ بچین بۆ ڕانیه‌، بزانین چ خه‌به‌ره‌.
چوونیه‌ ڕانیه‌، چی ببینین، كه‌ سه‌یرمان كرد هه‌موو شه‌قام و بازاڕ پڕه‌ له‌ پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵك، شۆر و شه‌وقێك كه‌ له‌ نێو ئه‌و خه‌ڵكدا بوو بۆ باس كردن نه‌ده‌بوو. له‌ بڵنگۆی مزگه‌وتی ڕانیه‌وه‌ دروشم و سروودی شۆڕشگێری بڵاو ده‌كرایه‌وه‌ و به‌خێرهاتنه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌یان ده‌كرد و خه‌ڵكیان بۆ ڕزگار كردنی شاره‌كانی دیكه‌ی كوردستان هان ده‌دا. هه‌واڵی ڕاپه‌ڕینی شاره‌كانی دیكه‌ی كوردستانیان له‌ بڵنگۆی مزگه‌وه‌ته‌وه‌ به‌ ئاگاداری خه‌ڵك ده‌گه‌یاند و به‌ینا به‌ینیش ده‌یانوت كاك فڵان كه‌س و كاك فیساره‌ كه‌س ئه‌وه‌ به‌ ڕێگاوه‌ن و له‌ "سۆنێ" تێپه‌ڕیون و به‌ره‌و "قه‌ڵادزێ" دێن و له‌وێشه‌وه‌ دێن بۆ "ڕانیه‌"...
لای ئێواره‌ من و كاك براهان هاتینه‌وه‌ بۆ بنكه‌كانمان له‌ "دۆڵێ". تاوێك دانیشتین و من چوومه‌وه‌ بۆ بنكه‌كه‌ی خۆمان كه‌ له‌وبه‌ره‌و بوو به‌ ناوی "بنكه‌ی ناوه‌ندی سێ". ده‌ستم كرد به‌ چه‌ك و چۆڵ ڕێكوپێك كردن و قه‌تار و فیشه‌ك ڕازاندنه‌وه‌ و كۆڵه‌پشتیم پڕ كرد له‌ وه‌ساییلی پێویست و خۆم ئاماده‌ كرد. هاوڕێكانم پرسیان ئه‌وه‌ خه‌ریكی چیت بۆ كوێ ده‌ڕۆی؟ منیش وتم هیچ نیه‌ ده‌مهه‌وێ هێندێك خۆم كۆ بكه‌مه‌و و بڕۆم بۆ بنكه‌كه‌ی ئه‌وبه‌ر بۆ لای "ئه‌وڕه‌حمان" و هاوڕێیانی دیكه‌، ئێستاش بارودۆخه‌كه‌ هێنده‌ خراپه‌ پیاو ناتوانێ بێ چه‌ك بگه‌ڕێ، له‌به‌ر ئه‌وه‌ چه‌كه‌كه‌شم له‌گه‌ڵ خۆم ده‌به‌م. دیاره‌ تۆزێك لێم دوودڵ بوون و له‌وه‌ وه‌شك كه‌وتن كه‌ من بڕیارم داوه‌ و بڕۆم بۆ لای ڕانیه‌ و له‌گه‌ڵ پێشمه‌رگه‌ بڕۆم بۆ ئازاد كردنی شاره‌كانی دیكه‌ی كوردستان. یه‌ك دوو كه‌سیان زۆر پاڕانه‌وه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر به‌نیازی بڕۆی به‌ ته‌نیا مه‌ڕۆ، با ئێمه‌ش له‌گه‌ڵت بێن و ئێمه‌ش پێمان خۆشه‌ له‌گه‌ڵت بین. منیش له‌به‌ر ئه‌وه‌ كه‌ نه‌كا بێن و شه‌هید ببن و دوای به‌ سه‌ری منیدا بێنن. له‌ ژێرم داو وتم: نه‌ كاكه‌ من كارم به‌ ڕاپه‌ڕین و ئه‌م چتانه‌وه‌ چیه‌، بۆ كوێ بڕۆم.
هه‌ر جۆرێك بێ كۆڵه‌پشتی و چه‌ك و چۆڵم هه‌ڵگرت و هاتم بۆ لای ئه‌وڕه‌حمانی هاوڕێم له‌وبه‌ره‌ و له‌وێوه‌ نامه‌یه‌كم بۆ كومیسیۆنی ته‌شكیلات نووسی كه‌: "به‌ڕێز كومیسۆنی ته‌شكیلات ئه‌وه‌ من چووم و پێم خۆشه‌ به‌شداری ئه‌و ڕاپه‌ڕینه‌ی كوردستای عێراق بكه‌م. ئه‌وه‌ش كارتی پێناسه‌ی پێشمه‌رگایه‌تییه‌كه‌م و ئه‌گه‌ریش مام و نه‌مردم، ئه‌وا چه‌كه‌كیشتان بۆ ده‌نێرمه‌وه‌. ماڵتان ئاوا بێ." پێشمه‌رگه‌یه‌كی هه‌ژارۆكه‌ به‌ ناوی "داش مه‌حموود" (دوایی له‌ كوردستانی عێراقدا تێرۆر كرا) له‌وێ بوو چای بۆ دێم ده‌كردین و خواردنی بۆ لێده‌ناین، منیش نامه‌كه‌م پێدا و وتم داش مه‌حموود دوای 15 ده‌قیقه‌ی دیكه‌ ئه‌م نامه‌یه‌ بده‌ ده‌ست كاك عوسمانی ڕه‌حیمی، (دیاره‌ ئه‌و كات كاك عوسمان به‌رپرسی ته‌شكیلات بوو)، به‌ڵام حه‌تمه‌ن دوای 15 ده‌قیقه‌ی دیكه‌ پێی بده‌ی، نابێ ئێستا پێی بده‌ی! ئه‌و كاته‌ش ماشێن و كه‌ره‌سته‌ی هاوتووچۆ و شتی له‌و چه‌شنه‌ نه‌بوو، بۆیه‌ وتم دوای 15 ده‌قیقه‌ی دیكه‌ پێی بده‌ بۆ ئه‌وه‌ی ده‌بوا به‌ پێ بڕۆیشتبایه‌م و تاكوو 15 ده‌قیقه‌ش هێنده‌ دوور ده‌كه‌وتمه‌وه‌ كه‌ نه‌مگه‌نێ. ده‌نا ئه‌گه‌ر ئه‌وكاته‌ نامه‌كه‌ی پێ بدابایه‌، ئه‌وا ده‌هات و پێشمی پێ ده‌گرت و نه‌ده‌هێشت بڕۆم.
من چووم و نزیك "سه‌رته‌پاكان" و ئه‌و شوێنانه‌ بوومه‌وه‌ و له‌وێشه‌وه‌ ماشین بوو سواری بووم بۆ ڕانیه‌. له‌ ڕانیه‌ جه‌ماعه‌تێك له‌ ڕێكخراوی "راه كارگر"ی لێبوو، شه‌و له‌ لای ئه‌وان مامه‌وه‌. به‌یانه‌یكه‌ی كه‌ سه‌یرم كرد، ئه‌و پێشمه‌رگه‌ ڕیزیان به‌ستووه‌ و به‌ره‌و "چوارقوڕنه‌" و ئه‌و ناوه‌ ده‌چن، منیش چوومه‌ نێو ڕیزی ئه‌وان و له‌گه‌ڵیان چووم بۆ چوارقوڕنه‌ و له‌وێش چوونیه‌ مزگه‌وت و خه‌ڵك هاتنه‌ پێشوازی پێشمه‌ره‌گه‌وه‌ و دواتریش خه‌ڵك هاتبوون به‌ دوای پێشمه‌رگه‌كاندا كه‌ بۆ نانخوارد بیانبه‌نه‌و بۆ ماڵ، چه‌ند پێشمه‌رگه‌ له‌گه‌ڵ خاوه‌ن ماڵێكدا ده‌چوونه‌وه‌، منیش له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێدا ڕۆیشتمه‌وه‌ بۆ ماڵێك. پێشمه‌رگه‌كان پێیان وابوو منیش پێشمه‌رگه‌ی ئه‌وانم له‌ شوێنێكی دیكه‌وه‌ هاتووم به‌ هانایانه‌وه‌.
ده‌بێ ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ ئه‌و كاته‌ پێشمه‌رگه‌ی زۆربه‌ی ڕێكخراوه‌ كوردیه‌كان هاتبوونه‌وه‌ و هه‌موو وا پێكه‌ڵ بووبوون كه‌ كه‌س كه‌سی نه‌ده‌ناسی. ئتفاقی ئه‌و دوو پێشمه‌رگه‌یه‌ من له‌گه‌ڵیان چووبووم، پێشمه‌رگه‌ی یه‌كیه‌تی نیشتمانی كوردستان بوون. چوونیه‌ ماڵ نانمان خۆارد و له‌ منیان پرسی تۆ چكاره‌ی؟ منیش وتم من پێشمه‌رگه‌ی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێرانم و ئێستاش كه‌ له‌م به‌شه‌ی كوردستاندا ڕاپه‌ڕین ده‌ستی پێ كردووه‌، پێم خۆشه‌ به‌شداری تێدا بكه‌م و ئه‌ركێكی نیشتمانی كه‌ له‌سه‌ر شانمه‌ به‌جێی بگه‌یه‌نم. ئه‌وانیش زۆریان پێخۆش بوو، وتیان تۆش له‌گه‌ڵ ئێمه‌ وه‌ره‌. دوای نانخۆاردن چووینه‌وه‌ بۆ مزگه‌وت و ئه‌و دوو پێشمه‌رگه‌ چوون و سه‌باره‌ت به‌ من له‌گه‌ڵ به‌رپرسه‌كه‌یان قسه‌یان كرد. به‌رپرسه‌كه‌یان ناوی س. ئاغا بوو، پێم وابێ فه‌رمانده‌ تیپ بوو. (س. ئاغا خه‌ڵكی یه‌كێك له‌ دێكانی لای قه‌ڵادزێ بوو، پیاوێك بوو له‌ ته‌مه‌نی 45 ساڵ به‌ره‌وسه‌رێ، دیار بوو هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ خه‌ریكی پێشمه‌رگایه‌تی ببوو، پیاوێك زۆر له‌سه‌ر خۆ و باش، به‌ڵام هه‌ر ئاغا بوو) س. ئاغا به‌خێرهاتنی كردم و وتی باشه‌ تۆش له‌گه‌ڵ ئێمه‌ به‌، منیش خۆم پێ ناسان و ئیتر له‌و كاته‌وه‌ من ڕه‌سمه‌ن له‌گه‌ڵی پێشمه‌رگه‌كانی یه‌كیه‌تی نیشتمانی له‌ تیپی 91ی سه‌فین كه‌وتم. تاوێكی به‌سه‌ر ئه‌م ڕووداوه‌دا تێپه‌ڕیبوو كه‌ سه‌یرم كرد ئه‌وه‌ دوو پێشمه‌رگه‌ی دیكه‌ی حیزب، سه‌ید حوسێن مه‌هابادی و خالیده‌ چكۆلیش هاتوون و له‌وێن.
شه‌و ماشینیان هێنا و وتیان ده‌ڕۆین بۆ كۆیه‌، له‌و كاته‌شدا باران ده‌باری و سه‌رمایه‌ك بوو كه‌ بۆ باس كردن نابێ، باو بۆران و ته‌ڕ و تووشێك بوو كه‌ هه‌موو گیانمان له‌ ئاودا خۆسابوو. لای چنارۆك دایانبه‌زاندین و وتیان لێره‌وه‌ ده‌بێ به‌ پێ له‌ "هه‌یبه‌ت سوڵتان"ه‌وه‌ هه‌ڵكشێین بۆ سه‌ره‌وه‌ و له‌وێشه‌وه‌ دڕۆینه‌ ئه‌ودیو بۆ گرتنی شاری "كۆیه‌". دوای هێندێك ڕاگرتن، دیسان وتیان سواری ماشین ببنه‌وه‌ و گه‌ڕاینه‌وه‌. جا كه‌ ناوی ماشین دێ پێتان وا نه‌بێ كه‌ ماشینێكی گه‌رم و نه‌رم بوو، لۆریه‌ك بوو بێ چادر و ئێمه‌شیان له‌ دواوه‌ دانابوو، بارانیش به‌ لێزمه‌ به‌سه‌رماندا ده‌باری و سه‌رماش ئه‌مانی نه‌ده‌داین.
گه‌ڕانیه‌وه‌ به‌ره‌و دواوه‌، ئێمه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ ده‌ره‌وه‌مان پێوه‌ دیار نه‌بوو نه‌مانده‌زانی به‌ره‌و كوێ ده‌چین. كاتێك سه‌یرمان كرد، ئه‌وا له‌و چۆمانه‌ی "حه‌یران و نازه‌نین"داین و به‌ره‌و "شه‌قڵاوا" ده‌چین، ئێتر زانیمان كه‌ ئێمه‌ نانێرن بۆ كۆیه‌ و به‌شی ئێمه‌ ڕزگار كردنی "شه‌قڵاوا" یه‌.
له‌به‌ر بارینی فه‌ر و خراپی ڕێگا شه‌و ماشینه‌كان ده‌رنه‌چوون، هه‌ربۆیه‌ دابه‌زین و به‌ پێ به‌ره‌و شه‌قڵاوا به‌ڕێ كه‌وتین. دیار بوو كه‌ پێشمه‌رگه‌ له‌گه‌ڵ جاش و موسته‌شار (ناوكه‌م له‌ بیر نه‌ماوه‌ به‌ڵام ع. ئاغا، شتێكی له‌م تیپه‌ ناوه‌ بوو)ی شه‌قڵاوادا پێوه‌ندیان هه‌بوو. سه‌یرمان كرد ماشینێك له‌ شه‌قڵاواوه‌ ده‌ركه‌وتوو و به‌ره‌و لای ئێمه‌ هات، پێشمه‌رگه‌ش سڵه‌مینه‌وه‌ و له‌ چوون بۆ نێو شه‌قڵاوه‌ په‌شیمان بوونه‌وه‌ و به‌ ته‌مابوون تاكوو تاریك كردنی هه‌وا ده‌بێ له‌ شوێنێك چاوه‌ڕوانی بكه‌ن. من پێم وابێ و له‌وه‌ش ده‌چوو كه‌ چاشه‌كان خۆیان ته‌سلیم نه‌كردبێ، دیاره‌ پێشتر ئاماده‌یی خۆیان ڕاگه‌یاندبوو، به‌ڵام هێشتا به‌ ته‌واوی ئاماده‌ نه‌ببوون.
ڕه‌بێعه‌ و پاسگا كۆنه‌ی پێشوو هه‌بوو كه‌ چۆڵیان كردبوو و كه‌سی لێ نه‌مابوو، ئێمه‌ش چووینه‌ نێویان و ئاگرمان كرده‌وه‌ كه‌ خۆمان گه‌رم بكه‌ینه‌وه‌، به‌ڵام له‌ به‌رد دووكه‌ڵ هه‌ر خۆزگه‌مان به‌ سه‌رماكه‌ ده‌خواست، دووكه‌ڵ خه‌ریك بوو كوێرمان بكا. هه‌تاكوو به‌یان ڕۆژ بووه‌وه‌ هه‌ر به‌م شێوه‌یه‌ به‌ پێوه‌ ماینه‌وه‌ و كه‌س خه‌وی لێ نه‌كه‌وت. سه‌رماكه‌ی زۆر پێزاری كردبووین و له‌ راده‌ به‌ده‌ر كاری له‌ له‌شی مرۆڤ دا ده‌كرد. ده‌نگۆی ئه‌وه‌ش هه‌بوو كه‌ ئه‌و شه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌یه‌كیش له‌ سه‌رمادا ڕه‌ق بووه‌ته‌وه‌، ئێتر نازانم چه‌نده‌ راست بوو.
به‌یانی ڕۆژ بووه‌وه‌ به‌ هه‌موو جاده‌یه‌كدا كه‌وتینه‌ ڕێ به‌ره‌و شه‌قڵاوا، سواری ماشین بووین و له‌ بڕێك شوێن ماشین ده‌چه‌قی و ده‌رنه‌ده‌چوو و ئێمه‌ دیسان داده‌به‌زینه‌وه‌ و پاڵمان به‌ ماشینه‌وه‌ ده‌نا. به‌م جۆره‌ خۆمان گه‌یانده‌ یه‌كه‌مین سه‌یته‌ره‌. دیار بوو ئه‌و سه‌یته‌ره‌یه‌ش پێشتر پێوه‌ندی به‌ پێشمه‌رگه‌وه‌ هه‌ببوو، ئێمه‌ش به‌رپرسه‌كانمان له‌گه‌ڵ بوو، یه‌كیان كوسره‌ت بوو، پێم وابێ به‌رپرسی نیزامیش سه‌فینی مه‌لا ق. بوو، دیاره‌ س. ئاغا و ئه‌وانیش هه‌بوون به‌ڵام كوسره‌ت و سه‌فین پله‌و پایه‌ی سیاسی و نیزامیان له‌وان به‌رزتر بوو.
له‌ لای شه‌قڵاوا ته‌پۆڵكه‌یه‌ك هه‌یه‌، كه‌ له‌و ته‌پۆڵكه‌ وه‌سه‌ر ده‌كه‌وتی ئێتر شاری شه‌قڵاوا له‌ به‌رانبه‌رته‌وه‌ دیاره‌ بوو. دیاره‌ سه‌ر ته‌په‌كه‌ش پێشتر بنكه‌ی جاش و سه‌رباز بوو، به‌ڵام پێشتر پێوه‌ندیان پێوه‌ هه‌بوو، ئێمه‌ش چووینه‌ نێو ئه‌و شوێنه‌وه‌ تاكوو نیوه‌ڕۆ خۆمان تۆزێك گه‌رم كرده‌وه‌ و دیسان سوار بووین بۆ نێو شه‌قڵاوا. له‌ هه‌وه‌ڵین گه‌ڕه‌كی شاردا دابه‌ش بووین بۆ ماڵان بۆ نانخواردن و خۆ وشك كردنه‌وه‌ و حه‌سانه‌وه‌. ئێتر هێنده‌ ته‌ڕ بووین، گشت گیانمان چۆڕه‌ی ئاو لێ ده‌هات.
چووینه‌ ماڵ و ده‌ستمان به‌ نانوچای خواردن كرد، به‌ڵام خه‌ڵكه‌كه‌ باوه‌ڕیان نه‌ده‌كرد كه‌ چۆن به‌م ڕۆژی نیوه‌ڕۆیه‌ پێشمه‌رگه‌ وێراویه‌ بێته‌ نێو شار!؟ دیاره‌ ڕادیۆی یه‌كیه‌تیشیان گرتبوو و گوێیان لێ بوو كه‌ هه‌واڵی ڕزگار بوونی شاری شه‌قڵاوای به‌ده‌ست پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵكی ڕاپه‌ڕیوه‌ ئه‌وه‌ شاره‌ بڵاو كردبووه‌وه‌! ئه‌مه‌ له‌ كاتێدا بوو كه‌ ئێمه‌ هێشتا یه‌ك ته‌قه‌شمان نه‌كردووه‌.
نانمان ده‌خوارد كه‌ ته‌قه‌ ده‌ستی پێكرد. پێشمه‌رگه‌ له‌ ماڵ هاتینه‌ ده‌ر و چووین، كه‌ دیتمان بۆمان ده‌ركه‌وت كه‌ جه‌ماعه‌تێك له‌ خه‌ڵكی شار زانیویانه‌ ئێمه‌ هاتووینه‌ته‌ نێو شار، پێش له‌ ئێمه‌ چووبوون و ته‌قه‌یان كردبوو و یه‌ك دوو ئێداره‌ی ده‌وڵه‌تیان گرتبوو و تاڵانیان كردبوو. شه‌ڕه‌كه‌ گه‌یشتبووه‌ شوێنێك كه‌ جه‌ماعه‌تێك ئستخباراتی و به‌عسی لێ بوو ته‌قه‌یان ده‌كرد، ئێمه‌ش له‌ لای گۆڕاستانه‌كه‌وه‌ چووین بۆیان، ئه‌وانیش كه‌ ئه‌مه‌یان زانی ده‌ستیان به‌ ئاربی چی ته‌قاندن كرد و به‌رنگاریان ده‌كردین. پێشمه‌رگه‌یه‌ك به‌ ناوی مام هه‌ژار و كوڕێكی خه‌ڵكی شه‌قڵاواش له‌وێ شه‌هید بوون. ئه‌و به‌عسیانه‌ش له‌وێ بوون تاقیان ده‌رنه‌چوون، بێجگه‌ له‌ چه‌ند كه‌سێكیان نه‌بێ كه‌ به‌ ماشین هه‌ڵاتبوون، دیاره‌ ئه‌وانیش له‌ ده‌ره‌وه‌ی شه‌قڵاوا كه‌وتبوونه‌ بۆسه‌ی پێشمه‌رگه‌ و كوژرابوون.
ئه‌م جۆر شاری شه‌قڵاوا ڕزگار بوو و ئێمه‌ش شه‌و چووینه‌ ماڵان و خه‌وتین تاكوو به‌یان. به‌یانیش له‌لای مزگه‌وت كۆبووینه‌وه‌ و چاوه‌ڕوانی به‌رپرسه‌كان بووین بۆ ئه‌وه‌ی بزانین چی بكه‌ین. له‌و كاته‌دا فڕكه‌ی پیلاتوز په‌یدا بوون و ده‌ستیان به‌ ته‌ق و تۆق و بومباران كرد و پێشمه‌رگه‌ش ته‌قه‌یان لێ ده‌كردن، به‌ڵام خه‌ڵكه‌كه‌ زۆر ده‌ترسان. به‌ خۆشیه‌وه‌ هیچ زیانی گیانیان به‌ دواوه‌ نه‌بوو.
ئێمه‌ به‌ڕێ كه‌وتین بۆ "كۆڕێ" له‌وێشه‌وه‌ چووین بۆ "مه‌سیف"، كاتێك ئێمه‌ گه‌یشتینه‌ مه‌سیف ته‌ق بوو، به‌ڵام دوایی بۆمان ده‌ركه‌وت كه‌ ته‌قه‌ی خۆشییه‌. ئه‌وانه‌ی ئیستغباراتی و شتی وابوون و له‌ خۆیان دووشك ببوون پێشتر هه‌ڵاتبوون به‌ره‌و هه‌لێر. به‌م شێوه‌یه‌ مه‌سیف به‌ بێ ته‌قه‌ گیرا و ڕزگار كرا. شه‌و له‌ مه‌سیف ماینه‌وه‌. دیاره‌ دواتر ته‌قه‌ كه‌وتبووه‌ شوێنێك (من ناوه‌كه‌م له‌ بیر نه‌ماوه‌ به‌ڵام ده‌ستووره‌، مه‌ستووره‌، شتێك له‌م جۆره‌یه‌) و پیلاتۆز و هه‌لیكۆپته‌ر به‌ خه‌ستی ئه‌وێیه‌یان ده‌كوتا.
ئه‌و ئێواره‌ ئێمه‌ میوانی ماڵێك بووین كه‌ جه‌ماعه‌تی س. ئاغای بانگێشتن كردبوو، ئێمه‌ش هه‌موو له‌وێ میوان بووین. لێره‌ دا خواردنێك زۆر دروست و حسابیان پێداین و له‌و سه‌رماو سۆڵه‌دا زۆر به‌دڵه‌وه‌ ده‌چه‌سپا و شه‌كه‌تی ئه‌و دوو ڕۆژه‌ ڕێگایه‌ی له‌ بیر بردینه‌وه‌. له‌وه‌ ده‌چوو خاوه‌ن ماڵه‌كه‌ مه‌كینه‌ و بنكه‌ی بارهێنانی مریشكیا هه‌بێ، بۆیه‌ مریشكێكی زۆریان پێداین. دوای نانخواردن به‌ره‌وخوار بووینه‌وه‌ بۆ ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ ناوه‌كه‌م له‌ بیرچووه‌ و به‌ خه‌ستی ده‌یانكوتا. پێشمه‌رگه‌ له‌وێ كۆ بووینه‌وه‌ و له‌به‌ر ئه‌وه‌ نه‌مانده‌توانی له‌وه‌ زیاتر به‌ جاده‌دا بڕۆین، لاماندا و به‌ قه‌راغ رێگادا، چوونیه‌ ئوردوگای "مه‌لا عومه‌ر". له‌وێشه‌وه‌ ده‌بوا خۆمان ئاماده‌ بكه‌ین بۆ ڕزگار كردنی شاری هه‌ولێر.
شه‌و جه‌ماعه‌تی س. ئاغا چووینه‌ دوو ماڵ و تاكوو به‌یان حه‌ساینه‌وه‌. به‌یانی دوای نانوچایی خواردن به‌ڕێ كه‌وتین بۆ هه‌ولێر. له‌ ده‌ره‌وی شاری هه‌ولێر هێزه‌كانی ده‌وڵه‌ت ئاماده‌ باشیان دابوو و به‌ ده‌بابه‌ و تانكه‌وه‌ راوه‌ستابوون. كه‌ دیتیان پێشمه‌رگه‌ ده‌ستی به‌ پێشڕه‌وه‌ی كردووه‌ ته‌قه‌یان ده‌ست پێ كرد، به‌ڵام تاكوو ده‌بابه‌ و تانك و تۆپه‌كان گیران، چه‌ند پێشمه‌رگه‌ شه‌هید بوون.
دوای گیرانی ده‌بابه‌كان، ئێمه‌ش داپه‌ڕینه‌ خواره‌وه‌ و كه‌وتینه‌ نێو ئه‌و كاناڵه‌ی كه‌ ڕژیم بۆ پارێزگای خۆیان به‌ نزیك شاردا هه‌ڵیكه‌ندبوو. به‌و كاناڵه‌دا چووین تاكوو نزیك شار، كارگه‌یه‌كی لێ بوو، پێم وابێ كارگه‌ی توتن و سیگارسازی بوو، له‌وێشه‌وه‌ چوونه‌ نێو باخێك كه‌ پێیان ده‌وت "باخی عزه‌ت دووری!" و له‌ نێو ئه‌و باخه‌شه‌وه‌ چووینه‌ نێو شار.
له‌و كاته‌ش دا ئه‌و ڕێكخستن و پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵكه‌ی كه‌ له‌ نێو شاردا چه‌كیان پێ بوو، ده‌ستیان به‌ ته‌قه‌ كردبوو. ئێمه‌ گه‌یشتینه‌ به‌ر درگای شوێنه‌كی گه‌وره‌ی وه‌ك پادگان ده‌چوو، ناوه‌كه‌م له‌ بیر نه‌ماوه‌، به‌ڵا شه‌ڕه‌كه‌ زۆر گه‌رم بوو، جه‌ماعه‌ێك كه‌ له‌ به‌ر درگاكه‌دا ته‌قه‌یان ده‌كرد كوژران و ئێمه‌ش چووینه‌ نێو پادگانه‌كه‌. هاوكات له‌گه‌ڵ چوونه‌ ژووره‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌كان ژن و منداڵ، گه‌وره‌ و بچووكی ئه‌و گه‌ڕه‌كانه‌ی شار ڕژانه‌ نێو پادگان، ده‌رگای هه‌مار و چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نیان شكان و ئه‌وه‌ی تێدابوو تاڵانیان كرد و بردیان. ئه‌و شوێنه‌ش به‌ڕاستی شوێنێكی زۆر گه‌وره‌ گرنگ و به‌ هه‌یبه‌ت بوو.
زۆر به‌ شێوه‌یه‌كی ئاسایی و به‌ بێ ئاماده‌ بوون چه‌كه‌كه‌م به‌ ده‌سته‌وه‌ گرت و چوومه‌ به‌شێكی دیكه‌ی ئه‌و پادگانه‌ و سه‌رم له‌ سالونێكه‌وه‌ ده‌رچوو، ده‌رگام كرده‌وه‌، چیم بینی!! نزێك 150 سه‌رباز و ئه‌رته‌شی به‌ بێ چه‌ك له‌و سالونه‌دا دانیشتبوون و ئاماده‌ بوون كه‌ پێشمه‌رگه‌ بێت و ئه‌وانیش خۆیان بده‌ن به‌ ده‌سته‌وه‌ و به‌م شێوه‌یه‌ نه‌كوژرێن و ڕزگاریان ببێ.
كه‌ من چوومه‌ ژووره‌وه‌ به‌ عه‌ره‌بی ده‌ستیان به‌ دروشمدان كرد، من عه‌ره‌بیم نه‌ده‌زانی به‌ڵام له‌ سڵاو و به‌خێرهات و برای كورد و شتێ وا تێده‌گه‌یشتم. هه‌موو پێكه‌وه‌ شه‌پڵه‌یان لێ ده‌دا و دروشمیان به‌ باڵای برای كورد و كوردستان و پێشمه‌رگه‌دا ده‌دا و منیش له‌ خۆشیدا مووی سه‌رم ڕاست و سیخ سیخ ببووه‌وه‌ و له‌ شانازیدا پێم وه‌ زه‌وی نه‌ده‌كه‌وت. هه‌رچه‌نده‌ تۆزێك ترسیشم هه‌بوو، به‌ڵام هیچ خۆم تێك نه‌دا و هه‌ربه‌و جۆره‌ی كه‌ چه‌كه‌كه‌م به‌ ده‌سته‌وه‌ گرتبوو به‌ نێویاندا چووم تاكوو ئه‌وپه‌ڕی سالونه‌كه‌، هه‌ر من به‌ره‌و پێشه‌وه‌ ده‌چووم، ئه‌وان وه‌ك شه‌پۆلی ئاو دڕیان ده‌دا و ڕێگایان بۆ من ئاوه‌ڵا ده‌كرد و به‌ریان بۆ چۆڵ ده‌كردم. ئێتر هێنده‌ش بیرم له‌وه‌ نه‌كردبووه‌وه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر بیانهه‌وێ بمكوژن، ئێستا ده‌توانن بمگرن و تیكه‌ تیكه‌م بكه‌ن. (ئا لێره‌ دا وه‌بیر ئه‌و كاتانه‌ی كه‌وتبوومه‌وه‌ كه‌ له‌ ته‌له‌فزیۆنی عێراق سه‌ددام حوسێنی له‌ كاتی سه‌ردانی بنه‌كه‌ ئه‌سكه‌ریه‌كانی خۆیاندا پیشان ده‌دا و وام هه‌ست ده‌كرد كه‌ ئێستا من سه‌رۆك كۆمار و بڕیارده‌ری ئه‌مانه‌م!) دوای من پێشمه‌رگه‌یه‌ك هات و ئێنجا خه‌ڵكی دیكه‌ش هاتنه‌ نێو سالونه‌كه‌.
ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ له‌و شه‌ڕانه‌دا هه‌میشه‌ چاوم ده‌گێڕا كڵاشێنكۆفێكی جووتلاقی باش بگرم و پێم بێ. تۆزێك له‌ولاتره‌وه‌ هه‌مبارێكی دیكه‌یان شكاند. منش 7 دانه‌ له‌و كڵاشێنكۆفانه‌م كرده‌ شانم.
هاتمه‌ ده‌ره‌وه‌ له‌ به‌ر ده‌رگا تووشی منداڵێك بووم، به‌ ته‌مه‌ن زۆر منداڵ بوو، به‌رۆكی پێ گرتم و داوای یه‌كێك له‌ چه‌كه‌كانی ده‌كرد. منیش هه‌رچه‌نده‌ وتم بڕۆ له‌ ناوه‌وه‌ هه‌یه‌، یه‌كێك بۆ خۆت بێنه‌. به‌ قسه‌ی نه‌كردم و وتی به‌ قوربانت بم، هیچیان نه‌هێشتووه‌ و هه‌موویان بردووه‌، تكات لێ ده‌كه‌م یه‌كێك له‌و چه‌كانه‌م پێ بده‌. منیش دڵم پێ سووتا و یه‌كێك له‌ كڵاشینكۆفه‌كانم پێ دا. ئێتر هه‌تا له‌وێ دوور كه‌وتمه‌وه‌ پێم وابێ ته‌نیا دوودانه‌م پێما. ئه‌وانیشم دواتر یه‌كیانم دا به‌ خالید، ئه‌و كوڕه‌ مه‌هابادییه‌ی كه‌ له‌گه‌ڵماندا بوو، ئه‌ویدیكه‌شیانم دا به‌ جه‌ماعه‌تی س. ئاغا. پێم وابێ سه‌ید حوسێن بۆ خۆی هێنابووی. خوه‌لاسه‌ له‌و چه‌ك و چۆڵه‌، من ته‌نیا خه‌شاب (مه‌خزه‌ن)ێكی 75 تیریم بۆ مایه‌وه‌.
شوێنێك بوو له‌وه‌ده‌چوو كه‌ پێشتر شوێنی شورته‌ ببوو، كه‌ چۆڵ كرابوو و ئێستا كرا به‌ بنكه‌ی جه‌ماعه‌تی س. ئاغا. دۆشه‌كه‌ و شتمان ڕاخست و شه‌و له‌وێ خه‌وتین.
پێم وابێ شه‌وی داوتر بوو كه‌ وتیان ده‌بێ بڕۆین بۆ "مه‌خموور". سوای لۆری سه‌ربازی بووین و به‌ره‌وه‌ مه‌خموور وه‌ڕێ كه‌وتین. پێش ئه‌وه‌ بگه‌ینه‌ مه‌خموور له‌ ڕێگا گه‌یشتینه‌ دوو پێشمه‌رگه‌ی دیكه‌ی حیزب كه‌ یه‌كێكیان ناوی ڕه‌زا بوو. شه‌و دره‌نگان گه‌یشتینه‌ مه‌خموور، دیاره‌ شارێكی چووكه‌ بوو و عه‌ره‌ب و كوردی لێ ده‌ژیا و ته‌قه‌یه‌كی زۆری لێ نه‌كرا، ته‌نیا یه‌كێك كوژرابوو كه‌ ده‌یانوت ڕه‌فیق حزبیه‌ و ناوی عه‌بدوڵایه‌ (له ناوه‌كه‌ی دڵنیا نیم). من ئه‌مه‌ هه‌وه‌ڵ جار بوو له‌ ژیانمد كه‌ دارخورمام دیت، ئه‌ویش هی ئه‌م شاره‌ بوو. بڕێك له‌ نێو شاردا ماینه‌وه‌ و خه‌ڵكێكی زۆر له‌ نێو شاردا بوو و ئێمه‌ش شه‌و دره‌نگان گه‌ڕاینه‌وه‌ و چووین بۆ ئوردوگای "داره‌توو".
دانیشتوانی ئه‌م ئوردوگایه‌ هێندێكیان خه‌ڵكی لای قه‌ڵادزێ بوون، هێندێك ماڵه‌ ئاغای لای قه‌ڵادزێی لێبوو كه‌ له‌گه‌ڵ س. ئاغا ئاشنا بوون و پێشمه‌رگه‌كان دووشه‌و له‌وه‌ێ بوون و له‌ ماڵه‌ خزم و كه‌سی خۆیاندا حه‌مامیان كرد و خۆیان ئاماده‌ كرده‌وه‌. شه‌وێك وتیان ده‌ڕۆین بۆ گرتنی "پردێ" . چووینه‌ پردێ، دیمان شه‌ڕی لێ كرابوو و ڕزگار كرابوو. ئێمه‌ش له‌وێ ماینه‌وه‌ تاكوو به‌یانی. به‌یانیه‌كه‌شی پێش نیوه‌ڕۆ چووین بۆ كه‌ركووك. پێش ئه‌وه‌ی بگه‌یینه‌ كه‌ركووك، له‌ پادگانه‌ كۆنه‌یه‌كدا لاماندا و ماینه‌وه‌. ئه‌م پادگانه‌ش له‌ لایه‌ن خه‌ڵكه‌وه‌ تاڵان كرابوو و هیچی تێدا نه‌مابوو. به‌ڵام كه‌ نێو هه‌مباره‌كان گه‌ڕاین دیتمان كه‌ چه‌كه‌ قورسه‌كانی وه‌ك په‌دافه‌ند و شتی وا هه‌مووی مابوون و بۆیان نه‌چووبوون، چه‌كی قورسی زۆر باشی لێ بوو. دیاره‌ ئێمه‌ بۆمان نه‌بوو ده‌ست له‌ هیچ بده‌ین و ده‌بوا چووبایین بۆ ڕزگاری شاری كه‌ركووك.
له‌و كاته‌دا له‌وێ مابووینه‌وه‌ دیسان پیلاتۆز و هه‌لیكۆپته‌و هاتن و ده‌ستیان به‌ بومباران و ڕاكیتبارانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ كرد، ته‌قه‌یه‌كی زۆریان لێ كردین و خه‌ریك بوون وه‌زعه‌كه‌مان لێ تێك بده‌ن و ئێمه‌ش ده‌ستمان به‌ ته‌قه‌كردن له‌وان كرد.
دیاره‌ خه‌ڵكێكی زۆریش له‌و ده‌وره‌به‌ره‌ بوون كه‌ هاتبوون بۆ تاڵان، له‌ نێوا ئه‌وانه‌دا كه‌سێك هه‌بوو كه‌ به‌ لۆریه‌وه‌ هاتبوو و سه‌ری لۆریه‌كه‌ی به‌ چادر داپۆشرابوو، لای دواوه‌ی لۆریه‌كه‌ وه‌به‌ر ڕاكێتی پیلاتۆز كه‌وتبوو و ئاگری گرتبوو، كابراش له‌ سه‌ر جاده‌كه‌دا به‌ تووندی گازی ده‌دا و بۆی ده‌رده‌چوو، هه‌رچه‌نده‌ خێرایی ماشین تووندتر ده‌بوو، گڕی ئاگریش زیاتر بڵێسه‌ی ده‌سه‌ند، به‌و حاڵه‌ش رانه‌ده‌وه‌ستا و هه‌ر ده‌یگازاند. هه‌تاكوو له‌ به‌ر چاو ئێمه‌ ون بوو هه‌ر ئاگه‌ره‌كه‌ی له‌ شوێن خۆیه‌وه‌ ده‌برد و بڵێسه‌ی زیاتر و زیاتر ده‌بوو، ئێتر نازانم چی به‌سه‌ر هات.
پیلاتۆز و هه‌لیكۆپته‌ر زیاتر و زیاتر وه‌عی تێك ده‌ده‌یان و منیش كه‌ پێشمه‌رگه‌ی چیا و بن به‌ردڵان و لێره‌وار بووم، له‌و ده‌شته‌دا شه‌ڕم پێ خۆش نه‌بوو. هه‌ر چاوم ده‌گێڕا خۆم له‌ بن به‌ردێكدا حه‌شار بده‌م و به‌ردێكم وه‌گیر نه‌ده‌كه‌وت.
شه‌وه‌ كه‌ هه‌وا تاریكی كرد خۆمان كرد به‌ نێو شاری كه‌ركوك دا، له‌ نێوا شاردا ته‌قه‌ بوو، زۆر برسیمان بوو، ماوه‌یه‌ك بوو نانمان نه‌خواردبوو، له‌ گه‌ڕه‌كێك لامان دایه‌ ماڵێك بۆ نانخواردن. دیاربوو هه‌ر ده‌هات و شه‌ڕی نێو شار قورستر ده‌بوو و پیلاتۆز و هه‌لیكوپته‌ر په‌یتا په‌یتا شاریان ده‌دایه‌ به‌ر ده‌ستڕێژ و بومب بارانیان ده‌كرد.
جه‌ماعه‌تی س. ئاغا ئێستا ئێتر چه‌ند ماشینمان هه‌بوو، له‌ شه‌قڵاواش دوو لاندكلۆزرمان گرتبوو ئه‌وانیشمان پێ بوو، زیلێكی ئه‌رته‌شیشمان هه‌بوو، شه‌و سوار بووین و چووین به‌ره‌و مه‌عسكه‌ر و شوێنی سه‌ربازی دوژمن. به‌ڵام من نه‌مده‌زانی به‌ كوێدا ده‌ڕۆن و بۆ كوێ ده‌چین، چوونكه‌ هیچكوێم نه‌ده‌زانی، تاكوو ڕۆژی دوایی.
ڕۆژی دایی باخچه‌ی منداڵانی "ڕه‌حیم ئاوا"ی شاریان بۆ كردین به‌ مه‌قه‌ڕ و له‌وێ ماینه‌وه‌. شه‌و وتیان ته‌نیان مه‌عه‌سكه‌ر خالید ماوه‌ ده‌بێ بڕۆین ئه‌وێ بگرین.
ده‌بێ ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ كه‌س كاری به‌ سه‌ر لاشه‌ی ئه‌وه‌ كوژراوانه‌ی كه‌ له‌ نێو شاردا له‌ شه‌قامه‌كان كه‌وتبوون نه‌بوو، ئه‌وانیش خه‌ریك بوو بۆیان ده‌كرد و وه‌زعی شاریان تێك ده‌دا.
به‌ نیازی گرتنی مه‌عه‌سه‌كه‌ر خالید ئێمه‌یان برد بۆ لای بنكه‌ی مه‌حافزه‌ی شار. فه‌رمانده‌ی پێشمه‌رگه‌ی وه‌ك مه‌لازم عومه‌ر و مام ڕۆسته‌م و زۆرتریان له‌وێ بوون. لێره‌دا بوو كه‌ من چاوم به‌ كاك غه‌فوور هه‌مزه‌یی (دواتر بوو به‌ به‌رپرسی پێوه‌ندیه‌كانی حیزبی دێمۆكرات له‌ به‌غدا و له‌وێ تێرۆر كرا) و فیلمبه‌ردارێكی فارسی حیزبی دێموكرات به‌ ناوی عه‌لی (پێم وابێ ناوی عه‌لی كتابی بوو و له‌وێ له‌ نێو شاردا خه‌ریكی فیلم هه‌ڵگرتنه‌وه‌ بوو، به‌ڵام دواتر بێ سه‌روشوێن بوو) كه‌وت كه‌ ئه‌وانیش له‌وێ بوون.
له‌وێوه‌ ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ قه‌رار بوو هێرش بكه‌ینه‌ سه‌ری زۆر نزیك بوو، پێشمه‌رگه‌یه‌كی زۆریان كۆ كردبووه‌وه‌ و بڕیاریان دا شه‌و هێرش بكه‌ینه‌ سه‌ری. هێزی دوژمنیش ئاگادار بوو و هه‌ر بۆیه‌ ئه‌و ده‌وروبه‌ره‌ی دایه‌ به‌ر تۆم و هاوه‌ن و ئێمه‌ی مه‌جبوور كرد بڕۆینه‌ نێو ماڵه‌كان تاكوو كه‌مێك وه‌زعه‌كه‌ ئه‌هوه‌ن ده‌بێته‌وه‌.
دواییه‌ هاتینه‌ ده‌ره‌وه‌ و چوونی بۆ ڕیزه‌ماڵێك كه‌ نزیك مه‌عه‌سه‌كه‌ر خالید بوو، پێیان ده‌وتن "ماڵی ده‌هه‌زار دیناری"، پێم وابێ حكومه‌ت سازی كردبوون بۆ بنه‌ماڵه‌ی كوژراوه‌كانی شه‌ڕی قادسیه‌ و شوێنه‌كانی دیكه‌. به‌ڵام ئێستا ماڵه‌كان چۆڵكرابوون و خه‌ڵكه‌كه‌ی هه‌ڵاتبوون و پێشمه‌رگه‌ی لێ بوو، ئێمه‌ش به‌وان زیاد بووین و شه‌و چووین نزیك شوێنی مه‌به‌ست بووینه‌وه‌، پێم وابێ ڕێگای ترێن (هێڵی ئاسن) بوو، خۆیان پێیان ده‌وت "جسره‌كه". له‌وێ دامه‌زراین و ده‌ستمان به‌ ته‌قه‌ كرد. به‌ڵام له‌ جبهه‌ی ئێمه‌وه‌ ته‌قه‌ كردن هیچ كه‌ڵكی نه‌بوو، هه‌رچه‌نده‌ پێشمه‌رگه‌یه‌كی زۆر بوون، هیچ سه‌ركه‌وتنمان نه‌بوو. ده‌یانوت ئه‌و شه‌وه‌ دوو پێشمه‌رگه‌ی سوسیالیست شه‌هید بوون. به‌ڵام له‌ لایه‌كه‌ی دیكه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ پێشڕه‌وی باشیان كرد و ته‌نانه‌ت وتیان هه‌لیكۆپته‌ریشیان گرتووه‌.
ئێمه‌ دیسان گه‌ڕاینه‌وه‌ بۆ ماڵه‌كان كه‌ ته‌نیا 50 میتر له‌ شوێنی شه‌ڕه‌كه‌ دوور بوون. ئێمه‌ ئیتر له‌و ماڵانه‌دا مایه‌وه‌ و كارمان هه‌ر ئه‌وه‌ بوو كه‌ شه‌وانه‌ بچین بۆ گرتنی مه‌عسكه‌ره‌كه‌ و دای هێندێك ته‌قه‌ كردن به‌ ده‌ستی به‌تاڵ به‌گه‌ڕێینه‌وه‌ بۆنێو ماڵه‌كان.
شه‌وێك له‌و شه‌وانه‌دا بوو كه‌ ده‌سته‌یه‌كی دیكه‌ له‌ پێشمه‌رگه‌كانی حیزبی دیموكراتم وه‌ك عه‌لی تاتور و رۆسته‌م و ... بینی كه‌ ئه‌وانیش هاتبوون و له‌وێ به‌شداری ڕزگار كردنی كوردستان بوون. وتم ئه‌وه‌ ئێوه‌ لێره‌ چی ده‌كه‌ن؟ باش له‌ بیرم نه‌ماوه‌، به‌ڵام له‌گه‌ڵ حسك، پاسۆك و سوسیالیست و ئه‌و گروپانه‌ هاتبوون. دایار ئه‌وان له‌ سلێمانیه‌وه‌ نێردرابوون بۆ شه‌ڕی كه‌ركووك.
ڕۆژێك هه‌وا به‌ته‌واوی رووناك ببوو، هێنده‌مان زانی ئه‌وه‌ له‌ لای سه‌رووی ئێمه‌وه‌ بووه‌ته‌ شه‌ڕ و ته‌قه‌یه‌ك خوابكه‌م نه‌یبینی. هێدێك بێده‌نگ بووین و دوایی زانیمان كه‌ ئه‌وه‌ ڕژیم هێرش كردووه‌ و له‌ پشته‌وه‌ لای پردێ و ئه‌و ناوه‌ك گرتووه‌ و هاتووته‌وه‌ بۆ سه‌ر ئه‌و یاڵه‌ كه‌ جاده‌كه‌ی به‌ینی كه‌ركوك هه‌ولێر لێ هه‌ڵكه‌وتبوو و به‌م شێوه‌ ئه‌وا خه‌ریكن ئێمه‌ له‌ گه‌مارۆ بخه‌ن!
كه‌ پێشمه‌رگه‌ش به‌مه‌یان زانی، ئێتر ئه‌و هه‌مووه‌ "شێره‌" به‌جارێك ترس و له‌رزێكی وه‌هایان لێ نێشتبوو كه‌ هه‌ركه‌سه‌و ته‌نیا له‌ بیری ده‌رباز كردنی خۆیدا بوو. جا هه‌ڵێ، كه‌س ئاگای له‌ كه‌س نه‌بوو و به‌ دیار كه‌سه‌وه‌ رانه‌ده‌وه‌ستا. ئه‌مه‌ هه‌وه‌ڵ جار بوو پێشمه‌رگه‌م به‌م ترسه‌نۆكیه‌ دیبوو. ئه‌و كاته‌ پێشمه‌رگه‌ له‌ باری ڕێكخستنی نیزامییه‌وه‌ هێنده‌ لاواز بوو، نه‌یانتوانی ئه‌و كه‌ره‌سته‌ و چه‌ك و چۆڵه‌ كه‌وته‌ ده‌ستیان و له‌ نێو خه‌ڵكدا بڵا بووه‌وه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی شیاو كه‌ڵكی لێ وه‌رگرن. ئه‌و كاته‌ پێشمه‌رگه‌ی هێزێك یان گوردانێك ئاگای له‌ هێز و گوردانه‌كه‌ی دیكه‌ نه‌بوو. له‌ به‌ر ئه‌وه‌ كه‌ڵكیان له‌ بێسیم و كه‌ره‌سته‌ی له‌و چه‌شنه‌ وه‌رنه‌ده‌گرت ئاگایان له‌ یه‌كتری نه‌بوو، ده‌نا یه‌كجار به‌و جۆره‌ش هه‌ڵنده‌هاتن. ئه‌مانه‌ له‌ بیری خۆیاندا وایان ده‌زانی ئه‌وا ئێتر چوارده‌وریان گیراوه‌ و به‌ هه‌ر نرخێك بووه‌ ده‌بێ خۆیان ده‌رباز بكه‌ن، هه‌ر بۆیه‌ به‌و هه‌ڵات هه‌ڵاته‌ له‌ به‌رچاوی خه‌ڵكی شاره‌وه‌، هێنده‌ی دیكه‌ وه‌ره‌ی خه‌ڵكیان دابه‌زاند و خه‌ڵكیش بۆ هه‌ڵاتن له‌گه‌ڵ ئه‌وان كه‌وت، به‌ بێ ئه‌وه‌ بزانن چ خه‌به‌ره‌. ئه‌و هه‌موو پێشمه‌رگه‌ له‌ نێو شاردا بوو نه‌یانتوانیبوو گوروپێكی بڕیارده‌ر له‌ به‌رپرسانی ڕێكخراوه‌كانیان ساز بكه‌ن، هه‌ر بۆیه‌ پێشمه‌رگه‌ی هه‌ر حیزب و ڕێكخراوه‌یه‌ك به‌ كه‌یفی خۆی ده‌جوڵایه‌وه‌! خوه‌لاسه‌ به‌ هۆی نه‌بوونی پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ ئه‌و گروپانه‌دا و ئه‌و ته‌قه‌ ته‌قه‌ی لای سه‌روه‌، ئێمه‌ ماڵه‌ ده‌هه‌زار دیناریه‌كانمان به‌ مه‌به‌ستی ده‌ره‌وه‌ی شار به‌ جێ هێشت. له‌ هه‌موو ناخۆشتر ئه‌وه‌ بوو كه‌ ئه‌و توركه‌مه‌ن و عه‌ره‌بانه‌ی دانیشتووی كه‌ركووك له‌و كاته‌دا هاتبوونه‌ ده‌ره‌وه‌ و یان له‌ به‌ر ده‌رگا و په‌نجه‌ره‌كانیاند چاویان له‌ هه‌ڵاتنه‌كه‌مان ده‌كرد. من بۆ خۆم خه‌ریك بوو ببم به‌ قه‌تره‌یك ئاو، چوونكه‌ قه‌ت پێشمه‌رگه‌م ئاوه‌ها به‌و زه‌لیلیه‌ نه‌دیبوو.
له‌ كات و ساتێكی ئاوه‌هادا ئێمه‌ هه‌رچه‌ند س. ئاغاشمان له‌گه‌ڵ بوو، به‌ڵام ماشینه‌كانمان له‌وێ نه‌بوون. هێدێك له‌ پێشمه‌رگه‌كان له‌ ڕه‌حیم ئاوا (گه‌ڕه‌كێكی شاری كه‌ركووك) بوون. ئه‌و كات من و "دیار"ی هاوڕێم پێكه‌وه‌ بووین. دوای ئه‌وه‌ی كه‌ یه‌ك دوو گه‌ڕه‌ك و كۆڵان به‌ره‌وژوورتر هاتین، تووشی ماشینه‌كانی خۆمان بووین. سواری زیله‌ ئه‌رته‌شیه‌كه‌ی خۆمان بووین هاتینه‌وه‌ بۆ ڕه‌حیم ئاوا، له‌وێشه‌وه‌ ئه‌وی مابوومان سوارمان كرد و بۆ ده‌ره‌وه‌ی شار تێمانته‌قاند.
وتیان ڕێگای نێوان سلێمانی كه‌ركووك گیراو و هه‌ربۆیه‌ ناتوانن له‌وێوه‌ بڕۆن، ئێتر ئێمه‌ به‌ره‌وه‌ ڕێگای هه‌ولێر باماندایه‌وه‌. جه‌ماعه‌تێك پێشمه‌رگه‌ش سه‌ری ئه‌وه‌ ڕێگایه‌یان گرتبوو و نه‌یانده‌هێشت خه‌ڵكه‌كه‌ بڕواته‌ ده‌روه‌ و داواییان لێ ده‌كردن كه‌ هه‌ڵنه‌یه‌ن. به‌ڵام خه‌ڵك هێنده‌ زۆر بوون و ترسابوون، گوێیان له‌ سه‌یته‌ره‌ی پێشمه‌رگه‌ش نه‌بوو و به‌ملا و به‌ولایایند ده‌ڕۆیشتن و بۆیان كونترۆڵ نه‌ده‌كران. به‌ڵام له‌وه‌ی كه‌ پێشمه‌رگه‌ داوای له‌ خه‌ڵك ده‌كرد كه‌ چه‌كه‌كانیان دابنێن و به‌ چه‌كه‌وه‌ نه‌ڕۆن، من تێنه‌ده‌گه‌یشتم بۆ له‌م كاته‌ ناسكه‌دا ئه‌م داوایه‌ له‌ خه‌ڵك ده‌كه‌ن؟ هه‌ر له‌به‌ر ئه‌م به‌رگرتنه‌ی پێشمه‌رگه‌، خه‌ڵكێكی یه‌كجار زۆر له‌م شوێنه‌ كۆببوونه‌وه‌ و ئه‌مه‌ش بوو به‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه‌ حكومه‌ت ده‌ست بكا به‌ تۆپباران و بومببارانی ئه‌و شوێنه‌ و خه‌ڵكێكی زۆر كوژران. دوای كوژرانی چه‌ند كه‌سێك، ئێتر پێشمه‌رگه‌ش ناچار بوو سه‌یتره‌و خاڵی پشكنین هه‌ڵگرێ و له‌ خه‌ڵكه‌ بگه‌ڕێ به‌ مه‌یلی خۆیان بڕۆن.
وتیان به‌ره‌و هه‌وڵێریش نابێ بڕۆن چوونكه‌ ڕێگای پردێ گریاوه‌ و ئه‌و تێخه‌ شانه‌ش كه‌ له‌ سه‌ره‌وه‌ بۆ سه‌ر جاده‌كه‌ به‌رده‌بێته‌وه‌ له‌وێش شه‌ڕه‌. له‌وێشه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ خۆی بۆ ڕانه‌گیرابوو و هێزی دوژمن به‌ره‌و پێش ده‌هات. ئه‌و كات ده‌نگۆ بڵاو بووه‌وه‌ كه‌ ئه‌وه‌ مه‌جاهیده‌ له‌گه‌ڵ هێزه‌كانی به‌عس هاتووه‌ته‌ شه‌ڕی پێشمه‌رگه‌. ئه‌وه‌ هه‌وه‌ڵین جار بوو گوێمان لێ ده‌بوو كه‌ مه‌جاهیدی خه‌ڵكی ئێران له‌و شه‌ڕانه‌دا به‌شداری بكه‌ن.
ڕێزه‌ماڵێك له‌و نیزكانه‌ بوون كه‌ پێشتریش كۆنه‌ پادگان و شوێنی عه‌سكه‌ر بوون، ئێمه‌ خۆمان له‌وێدا حه‌شار دا، دیاره‌ پڕ بوو له‌ ژن و منداڵیش، به‌ڵام ئێمه‌ش له‌وێ ماینه‌وه‌. دیاره‌ دوژمن زۆر نزیكی ئه‌م شوێنه‌ ببووه‌وه‌ و به‌ تانك و تۆپه‌وه‌ هاتبوو، ده‌یانگوت له‌ سه‌ر یاڵه‌كه‌ش چه‌ندین پێشمه‌رگه‌ شه‌هید بوون. ئه‌و شوێنه‌ش كه‌ ئێستا ئه‌وان لێی دامه‌زرابوون ده‌یڕوانی به‌سه‌ر ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ ئێمه‌ی لێبووین و زۆر به‌ خه‌ستی و وه‌ك ڕه‌هێڵه‌ باران ده‌یكوتا. لێره‌شدا هه‌ر خه‌ڵكێكی زۆر كوژران.
ئێتر ئێمه‌ بڕیارمان دا له‌وێ بڕۆین. چوونكه‌ هه‌ر چێ زیاتر راوه‌ستاباین ئه‌وان زیاتر ده‌هاتنه‌ پێش و ئێمه‌ش هیچمان پێ نه‌ده‌كرا. هه‌ر بۆیه‌ سوار بووین و بۆی ده‌رچووین، هه‌رچه‌نده‌ به‌ تۆپ و هاوه‌ن له‌ سه‌ر جاده‌كانیدا ده‌دا و ئێسفاڵته‌كه‌ی هه‌ڵده‌كه‌ند، به‌ڵام كه‌س گوێی له‌و شتانه‌ نه‌بوو، كارمان ته‌نیا بووه‌ خۆ ده‌رباز كردن. خه‌ڵكه‌كه‌ش كه‌ وایان دیت ئه‌وانیش به‌سه‌ر جاده‌دا وه‌ڕێكه‌وتن.
لێره‌دا كه‌ ئێمه‌ سوار بووین و ماشینه‌ زیله‌كه‌مان پڕ كردبوو، خه‌ڵكیش تاك و ته‌را هه‌رده‌هاتن و له‌ دواوه‌وه‌ خۆیان به‌ ماشینه‌كه‌دا هه‌ڵده‌واسی و سورا ده‌بوون، به‌ جۆرێك كه‌ ماشینه‌كه‌مان پڕ ببوو له‌ ژن و منداڵ . له‌م كاته‌دا كابرایه‌كی پیری په‌ككه‌وته‌ هات و هاوكات كه‌ ماشینه‌كه‌ به‌ له‌سه‌رخۆیی ده‌چوو، ئه‌ویش له‌ شوێن ماشنه‌كه‌وه‌ ده‌هات و له‌به‌ر ئه‌وه‌ی شتی زۆری له‌خۆیه‌وه‌ هه‌ڵواسیبوو و نه‌یده‌توانی سوار بێ، له‌ پێشدا تفه‌نگه‌كه‌ی به‌ من دا و پاشانیش دووربینه‌كه‌ی و هه‌روا به‌ره‌ به‌ره‌ خۆی سووك ده‌كرد، له‌و كاته‌دا ده‌ستمان بۆ ده‌ستی یه‌كتری برد بۆ ئه‌وه‌ی ده‌ستی بگرم و بێته‌ سه‌ره‌وه‌، ماشین خێرایی خۆی زۆر له‌ جاران تووندتر كرده‌وه‌ و كابرای زۆر له‌ ماشین به‌جێما و شته‌كانی به‌ لای منه‌وه‌ مایه‌وه‌ و خۆشی بێ ئه‌وه‌ هیچ بڵێ، به‌ ده‌ستی به‌تاڵ به‌سه‌ر جاده‌كه‌دا له‌قه‌ له‌ق به‌ شوێنماندا ده‌هات.
نزیك شه‌و گه‌یشتینه‌ ته‌ق ته‌ق، ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ له‌ كاتی تۆمبارن و راكیتبارانه‌كه‌دا ئێمه‌ س. ئاغا و دیاریمان لێ ون بوون. به‌ڵام ئێمه‌ هه‌تا نه‌گیشتینه‌ ته‌ق ته‌ق نه‌مانزانی ئه‌و دووكه‌سه‌مان نه‌هاتوون.
شه‌و له‌ ته‌ق ته‌ق ماینه‌وه‌، دیتمان كه‌ خه‌ڵكه‌كه‌ وره‌ی خۆیان له‌ ده‌ست داوه‌ و زۆر نگه‌رانی ئه‌و بارودۆخه‌ن، بێجگه‌ له‌مه‌ش خه‌ڵكی كوركووكیان به‌سه‌ردا ڕژاوه‌ و هێنده‌ی دیكه‌ باردۆخه‌كه‌یان ئاڵۆزتر كردووه‌. هه‌ر بۆیه‌ خه‌ڵكی ته‌ق ته‌قیش ماڵی خۆیان به‌ مه‌به‌ستی كۆیه‌ به‌جێ هێشت.
ڕۆژی دواتر ئێمه‌ش چووین بۆ كۆیه‌، له‌وێشه‌وه‌ سوار بووینه‌وه‌ بۆ هه‌ولێر، له‌وێ چووینه‌ به‌ر بنكه‌ی به‌ره‌ی كوردستانی و له‌وێش بڕیاریان دا كه‌ بگه‌ڕێینه‌و بۆ گرتنه‌وه‌ی پردێ. پێشمه‌رگه‌یه‌كی یه‌كجار زۆر به‌ ماشینه‌وه‌ لای ئێواره‌ به‌ نێو شاردا به‌ره‌و پردێ به‌ڕێكه‌وتین. دیانوت ده‌چین پردێ ده‌گرینه‌وه‌، به‌ڵام من بۆ خۆی پێكه‌نینم به‌م قسانه‌ ده‌هات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ به‌و ترس و له‌رزه‌وه‌ كه‌ركووكی به‌ جێهێشتبوو و له‌ باردۆخێكی رۆحی زۆر ناله‌باردا بوو، هه‌ر بۆیه‌ ده‌مزانی كه‌ ئه‌م كاره‌مان پێ ناكرێ.
له‌ نزیكی پردێ دابه‌زین من و دیار و سه‌ید حوسێن و یه‌ك دوو پێشمه‌رگه‌ی دیكه‌ی حزب و پێشمه‌رگه‌ی س. ئاغا چووین بۆ لای پردێ. ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ ئێواره‌ كاتێك له‌ وه‌لێر وه‌ده‌ر كه‌وتین، نزیك دوو، سێ هه‌زر پێشمه‌رگه‌ و چه‌كدار بووین كه‌ بۆ گرتنه‌وه‌ی پردێ ئاماده‌ بووین. پێشمه‌رگه‌ی هه‌موو هێز و ڕێكخراوه‌ كردیه‌كان بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ پێكه‌و بووین.
شه‌و له‌ نزیك پردێ سه‌یرمان كرد چمان بینی، خۆ ئه‌وه‌ بێجگه‌ له‌ ئێمه‌ تاقێك پێشمه‌رگه‌ نه‌ماوه‌ و هه‌مووی به‌ شێوه‌ی جۆراوجۆر خۆیان دزیبوه‌وه‌ و هه‌ڵاتبوون!!
ئێمه‌ چووینه‌ سه‌ر جاده‌كه‌ و دیتمان چه‌ند پێشمه‌رگه‌ی بارزانیش له‌وێن، دیاره‌ ئه‌وان ئاگایان له‌ وه‌زعه‌كه‌ بوو و ده‌یانزانێ كه‌ پردێ به‌م چه‌ند پێشمه‌رگه‌ ناگیرێته‌وه‌، هه‌تا دره‌نگان ماینه‌و و دواییه‌ش گه‌ڕاینه‌وه‌. له‌ شار دوور كه‌تینه‌وه‌، دیتمان ئه‌وه‌ س. ئاغا بۆ خۆی له‌ نێو ماشینی لاندكلۆزه‌ردا بۆی خه‌وتووه‌. پرسی چی بوو؟ وتمان وه‌ڵا بۆمان نه‌گیراوه‌ و گه‌ڕاوینه‌ته‌وه‌.
ئه‌و كاته‌ ئێمه‌ چووین و له‌سه‌ر جاده‌كه‌ بارزانیه‌كانمان دیت، كاك سه‌فینی مه‌لا ق. له‌گه‌ڵمان بوو، ئه‌و ئه‌وكاته‌ فه‌رمانده‌ بوو. كه‌ له‌گه‌ڵ س.ئاغا قسه‌ی ده‌كرد، به‌ قسه‌كانیدا دیاربوو كه‌ پردێ به‌ ئێمه‌ ناگردرێته‌وه‌ و ده‌بێ بكشێینه‌وه‌ بۆ دواوه‌.
س. ئاغا بڕیاری دا ماشینه‌كان هه‌ڵكه‌ن و سوار بن با بڕۆینه‌وه‌ بۆ "داره‌توو". كه‌ گه‌یشتینه‌وه‌ داره‌توو لای ده‌مه‌وبه‌یان بوو و هه‌وا ڕووناكی كردبوو. هه‌رچه‌نده‌ داره‌توو هێنده‌ خه‌ڵكی لێ نه‌مابوو و هه‌موویان باریان كربوو و گه‌ڕابوونه‌وه‌ بۆ دێكانی خۆیان له‌ لای قه‌ڵادزه‌، ئه‌وانه‌ش كه‌ مابوون پیرو په‌كه‌وته‌ بوون كه‌ به‌لای وه‌سایلی ماڵه‌وه‌ دانرابوون. هه‌ر چۆنێك بوو ئێمه‌یان دابه‌ش كرد به‌سه‌ر ئه‌و ماڵاندا. دانیشتین نان بخۆین، هێنده‌مان زانی ته‌په‌ ته‌پی هه‌لكوپته‌ر په‌یدا بوو. كاتێك سه‌یرمان كرد، كوره‌ خۆ ئه‌وه‌ حكومه‌ت پێشڕه‌وی ده‌كا بۆ ئه‌وه‌ی بێت و هه‌ولێریش بگرێته‌وه‌! دیاره‌ له‌ لای خوارووی شاریشه‌وه‌ بوو به‌ ته‌قه‌ و زرمه‌ و شه‌ڕ ده‌ستی پێكرد. له‌ لای ئێمه‌وه‌شه‌وه‌ ئه‌وه‌ هه‌لیكوپته‌ر هاتووه‌ و له‌ سه‌ره‌وه‌ ده‌یانپارێزێ.
س. ئاغا هاته‌ ده‌ره‌وه‌ و وتی یاڵا سوار بن به‌ره‌وه‌ لای كۆیه‌! دیاره‌ بڕێك چه‌كی قورسی وه‌ك دۆشكا و كالیبرپه‌نجامان هه‌بوو به‌ڵام كه‌س نه‌یده‌توانی به‌كاریان بێنێ. هه‌ر بۆیه‌ هه‌موویان به‌ جێهێشت و سواری ماشین بوون و جا هه‌ڵێ. له‌وه‌ سه‌یرتر ئه‌وه‌ بوو كه‌ بۆ خۆیان ده‌رچوون و ئێمه‌یان سوار نه‌كرد و به‌جێیان هێشتین! هه‌ر بۆیه‌ به‌ قه‌وڵی خۆیان "سێ ئێرانیه‌كه‌" واته‌ من (خالید)، سه‌ید حوسێن و دیار به‌جێ ماین! هه‌رچه‌نده‌ هاوارمان كرد كاكه‌ راوه‌ستن به‌ دیارمانه‌وه‌ ئێمه‌ش ده‌مانهه‌وه‌ێ سوار بین، به‌ گوێیاندا نه‌چوو و هه‌ر گازیان ده‌دا. ئه‌وا حكومه‌تیش هه‌ر دێ و نزیك ده‌بێته‌وه‌ و له‌وانه‌یه‌ بماگرن. زۆر ناجونمێرانه‌ ئێمه‌یان له‌و شوێنه‌ كه‌ ئێمه‌ هیچكوێیمان نه‌ده‌زانی به‌ جێهێشت و بۆ خۆیان ده‌رباز بوون!
ئێمه‌ش ناچار سێ كه‌سی به‌ پێیان به‌ شوێنیان دا لێماندا چووین. له‌ سه‌ر جاده‌كه‌ له‌ خواره‌وه‌ چه‌ند پێشمه‌رگه‌مان دیت له‌ نێو ماشینێكدا بوون و دۆشكایه‌كیان له‌ سه‌ر دابه‌ستبوو و جارو باره‌ رایانده‌گرت و ته‌قه‌یان له‌ هه‌لیكۆپته‌ره‌كان ده‌كرد، دیتمان ئه‌وانیش ئێرانیه‌كیان له‌گه‌ڵه‌، به‌ڵام جه‌ماعه‌تی س. ئاغا نین. ئه‌وانیش جێگایان نه‌بوو ئێمه‌ سوار بكه‌ن و ڕۆیشتن.
ئێمه‌ش به‌و ده‌شته‌دا ڕێگای كۆیه‌مان گرته‌به‌ر. له‌ دێیه‌كی نزیك هه‌ولێر (ناوێكی خۆشی هه‌یه‌ ناوه‌كم له‌ بیر نه‌ماوه‌) لاماندا و تۆزێك ماینه‌وه‌ و دوایه‌ بیرمان لێ كردوه‌ كه‌ باشتر وایه‌ بڕۆینه‌وه‌ بۆ نێو شاری هه‌ولێر، تاكوو ئه‌وه‌ی به‌م ده‌شته‌دا بڕۆن بۆ كۆیه‌. ده‌شمان بینی كه‌ ئه‌و ده‌شتی هه‌ولێره‌ پڕ بووه‌ له‌ خه‌ڵكی شار و هه‌مووی هه‌ڵدێ و شار به‌جێ دێڵن، هێندێكیان به‌ڕێگای كۆیه‌دا و هێندێكیش به‌ره‌و مه‌سیف سه‌لاحه‌دین! خه‌ڵێكی یه‌كجار زۆر ڕژابوونه‌ ئه‌و ده‌شت و ده‌ره‌، ئێمه‌ش به‌ پێچه‌وانه‌ی خه‌ڵكه‌كه‌ وه‌ك شێت به‌ره‌و شار ده‌گه‌ڕاینه‌وه‌. كاتێك چووینه‌ به‌ر بنكه‌ی به‌ره‌ی كوردستانی چیمان بینی ماڵێكی چۆڵ و هۆڵ و یه‌ك تاقه‌ كه‌سی تێد نه‌مابوو. جاران ئێره‌ یه‌ك ده‌بده‌به‌یه‌كی بوو و هێنده‌ قه‌ره‌باڵخ بوو كه‌س كه‌سی نه‌ده‌ناسیه‌وه‌، ئێستا وه‌ك وێرانه‌ی لێهاتبووه‌!
نانێكی یه‌كجار زۆریش كه‌ بۆ به‌ره‌ی كوردستانی هاتبوو، له‌وێ كه‌وتبوو، نازانم له‌ كوێوه‌ بۆی هاتبوو، به‌ڵام نانێكی یه‌كجار زۆر له‌وێ بوو. كه‌سی لێ نه‌بوو لێی بپرسین ئه‌رێ چ بكه‌ین و بۆ كوێ بڕۆین و ده‌تانه‌وه‌ێ چ بكه‌ن. خوه‌لاسه‌ هه‌موو هه‌ڵاتبوون و بۆی ده‌رباز ببوون.
ئێمه‌ تاوێك له‌وێ ماینه‌وه‌ و چاوه‌ڕاونی ئه‌و بووین كه‌ به‌شكه‌م جه‌ماعه‌تێك پێشمه‌رگه‌ له‌ شوێنێكه‌وه‌ په‌یدا ببن و بڕۆن بۆ شه‌ڕ و ئێمه‌ش له‌گه‌ڵیان بڕۆین. ئێمه‌ وامانده‌زانی به‌رگری ده‌كه‌ن. دوای تاوێك چاوه‌ڕوانی دیتمان باردۆخ هه‌ر دێ و زیاتر تێك ده‌چێ و خه‌ڵك هه‌ر به‌ره‌ به‌ره‌ شار به‌جێ دێڵن، ئێمه‌ش له‌گه‌ڵ خه‌ڵكه‌كه‌ كه‌وتین و روومان له‌ جاده‌ی نێوان هه‌ولێر ـ مه‌سیف، شه‌قڵاوا كرد.
خه‌ڵكی سه‌ری خۆیان به‌ره‌و لای ئورده‌گای مه‌لا عومه‌ر و ئه‌وه‌ ده‌روه‌ هه‌ڵگرتبوو كه‌ به‌شكه‌م له‌وێشه‌وه‌ بڕۆن بۆ مه‌سیف و ئه‌و ناوه‌.
ئێمه‌ له‌ سه‌ر جاده‌گه‌ بووین و له‌ لای نه‌خۆشخانه‌كه‌وه‌ تێده‌په‌ڕین و خه‌ڵكێكی زۆری لێ بوو، كوڕێكی كوردمان دیت كه‌ چووبووه‌ ژێر باڵی كابرایه‌ك كه‌ جلوبه‌رگی نه‌خۆشخانه‌ی له‌به‌ردا بوو، نزیك به‌نزین خانه‌كه‌ بوونه‌وه‌ و له‌و كاته‌شدا پێشمه‌رگه‌یه‌ك په‌یدا بوو و كابرای نه‌خۆشی دایه‌ به‌ر ده‌ستڕێژ و كابرای له‌وێ پان كرده‌وه‌. ئێمه‌ چووین وتمان بۆ كوشتت؟ كابراش له‌ وڵامی ئێمه‌دا وتی: ئه‌وه‌ موجاهیده‌ موجاهید، ئه‌م ... بابانه‌ برای منیان كوشته‌وه‌.
كاتێك چاومان لێكرد، كابرا عه‌سكه‌ری بریندار بوو و بۆ چاره‌سه‌ری له‌و نه‌خۆشخانه‌دا مابووه‌وه‌. ئه‌و كوڕه‌ كورده‌ش كه‌ شه‌ڕه‌كه‌ ده‌ستی پێ كردووه‌ به‌زه‌یی پێدا هاتبوو و چووبووه‌ ژێر باڵی و نازانم ده‌ویست بۆ كوێی به‌رێ. له‌ شانسی شه‌ڕی ئه‌ویشدا له‌وێ تووشیان به‌ تووشی ئه‌و پێشمه‌رگه‌یه‌وه‌ هاتبوو. له‌وه‌ سه‌یرتر ئه‌وه‌ بوو كه‌ كاتێك ده‌ستڕێژی له‌ كابرا كرد، ده‌وروبه‌ری كابرا پڕ بوو له‌ ژن و منداڵ و كولله‌كان له‌ نێو پێی ئه‌و ژن و منداڵانه‌دا له‌ ئێسفاڵته‌كه‌ی ده‌دا، پێمان سه‌یر بوو كه‌ كه‌سی دیكه‌ نه‌كوژرا. خوه‌لاسه‌ ده‌رفه‌تێكی خراپ بۆ تۆڵه‌ سه‌ندنه‌وه‌ ڕه‌خسابوو و له‌و كاتدا هه‌ر كه‌س كه‌سێی خۆش نه‌ویستبا و ڕه‌قی كۆنی لێ بووایه‌ ئه‌وه‌ زۆر به‌ هاسانی ده‌كوشت.
بێجگه‌ له‌مه‌ش هاتن و به‌شداری كردنی موجاهیدینی خه‌ڵكی ئێران له‌و شه‌ڕانه‌دا ترسێكی یه‌كجار زۆری خستبووه‌ دڵی خه‌ڵكه‌وه‌ و خه‌ڵكیش به‌ ڕاده‌یه‌ك له‌ موجاهیدین بێزار بوون كه‌ ئه‌گه‌ر له‌ كه‌سێك دووشك بووایه‌ن كه‌ ئه‌وه‌ موجاهیده‌ بێ پرسیه‌نه‌وه‌ ده‌یانكوشت. ئێتر ده‌نگۆیه‌كی زۆریش له‌ نێو خه‌ڵكد بڵاو ببووه‌وه‌ كه‌ گوایه‌ كچیان له‌گه‌ڵه‌ و خه‌ڵك گوێی لێبووه‌ به‌ فارسی قسه‌یان كردووه‌ و ئه‌مه‌ ده‌كه‌ن و ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن و... یه‌ك ده‌یوت من بۆ خۆم به‌ چاوی خۆم دیمن، ئه‌وه‌ ئه‌وانن كه‌وتوونه‌ته‌ به‌ر جه‌یشه‌كه‌ و یه‌كی دیكه‌ چتێكی دیكه‌ی ده‌وت.
ئێمه‌ ڕاست گه‌یشتبووینه‌ ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ كاتی ڕاپه‌ڕینه‌كه‌ هه‌وه‌ڵ جار له‌وێوه‌ هاتبووینه‌ نێو شار، لای باخه‌كه‌ی عزه‌دووری و ده‌وروبه‌ری. له‌و گه‌ڕه‌كه‌ لای جه‌ماعه‌تێك پێشمه‌رگه‌ی یه‌كیه‌تی گرساینه‌وه‌ و راوه‌ستاین. دیاره‌ جه‌ماعه‌تی لای مه‌خموور بوون. دیاره‌ ئه‌وان به‌رنامه‌ی ئه‌وه‌یان هه‌بوو كه‌ له‌وێوه‌ به‌رگری بكه‌ن و خۆیان بۆ شه‌ڕ كردن ئاماده‌ كردبوو. ئێستا ئیتر سه‌ر جاده‌ی شه‌قڵاوه‌ش گیراوه‌ و خه‌ڵكیش له‌مه‌ زیاتر نه‌یانده‌توانی به‌ره‌و لای مه‌سیف هه‌ڵێن.
ئێمه‌ چووین و له‌گه‌ڵ به‌رپرسی پێشمه‌رگه‌كان قسه‌مان كرد و پێمان وت: با بڕۆینه‌ به‌رتره‌وه‌ بزانین چ باسه‌؟ با بڕۆینه‌ پێش هێنێك ته‌قه‌یان لێ بكه‌ین به‌شكه‌م تۆزێك ترسیان لێ بنێشێ و به‌گه‌ڕێنه‌وه‌. خۆ نابێ ئێمه‌ لێره‌د بووه‌ستێین تاكوو ئه‌وان تێنه‌ سه‌رمان! ئێتر باش بوو به‌رپرسه‌كه‌یان وتی باش جه‌ماعه‌تێك پێشمه‌رگه‌ له‌گه‌ڵ خۆتان به‌رن بزانن چ باسه‌.
ئێتر ئێمه‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند پێشمه‌رگه‌ی ئه‌وه‌ن له‌ نێو باخه‌كانه‌وه‌ به‌ره‌و سه‌روه‌ هه‌ڵكشاین. سه‌یرمان كرد، ئه‌و جه‌ماعه‌تێك له‌وێ راوه‌ستاون و جلوبه‌رگی عه‌سكه‌ریان له‌ به‌ردایه‌! له‌ پێشدا تۆزێك دووشك بووین و دوایه‌ كه‌ تۆزێك نزیكتر بووینه‌وه‌ دڵینا بووین كه‌ ئه‌وه‌ عه‌سكه‌ری به‌عسن. لێماندان و ئه‌وانیش هێندێك ته‌قه‌یان له‌ ئێمه‌ كرد. كاتێك چووینه‌ به‌رتره‌وه‌، دیتمان ئه‌وه‌ دوو ده‌بابه‌شیان له‌ نێوه‌ڕاست جاده‌گه‌وره‌كه‌دا دامه‌زراندووه‌. پێشمه‌رگه‌كانی یه‌كیه‌تیش ئاربی جی یه‌كیان پێ بوو. دیار دوای له‌ كابرای ئاربی جی به‌ شان كرد و ئار بی جی یه‌كه‌ی لێ وه‌رگرت و وتی ده‌ڕۆم ئه‌و تانكه‌ ده‌ته‌قێنمه‌وه‌! ئه‌وانیش وتیان ناتوانی كاكه‌ دانیشه‌ با به‌ده‌ری خۆمانه‌وه‌ داوه‌قرێین. (ئێتر له‌م نووسینه‌دا له‌ باسی قاره‌مانه‌تی، ئازایه‌تی، وه‌ر به‌رزی، چاونه‌ترسی و به‌هیبه‌ت بوونی دیار ده‌گه‌ڕێم) ئه‌ویش به‌ قسه‌یانی نه‌كرد و ئاربی جی برد و چووه‌ نزیكتره‌وه‌ و له‌ پاڵ دیوارێكدا ئاربی چی له‌ تانك داو و تانكی لێك و پێكاندا و ئاگڕی لێ هه‌ستا، دوژمن كه‌ ئه‌مه‌یان دیت، تانكه‌كه‌ی دیكه‌ كه‌ هێشتا موتوره‌كه‌ی نه‌كوژیابووه‌وه‌ و كاری ده‌كرد به‌ جێ هێشت و هه‌ڵاتن! پێیان وابوو ئێستا ئه‌وی دیكه‌ش ده‌ته‌قێنینه‌وه‌.
دوای ماوه‌یه‌ك ته‌قه‌ له‌ ئێمه‌ و ته‌قه‌ له‌وان، دیار بوو ئه‌وان له‌ سه‌ر ته‌پۆڵه‌كه‌ بوون و قه‌ناسه‌وه‌ چه‌كی دیكه‌ی ئوتوماتیكیان دابه‌ستبوو و شوێنه‌كه‌یان به‌ سه‌ر شوێنه‌كه‌ی ئێمه‌دا زاڵ بوو، خه‌ریك بوون وه‌زعی ئێمه‌ تێك بده‌ن. هه‌ر بۆیه‌ به‌ نێو باخه‌كه‌دا گه‌ڕاینه‌وه‌ دواوه‌ و بۆ لای ئه‌وه‌ گه‌ڕه‌كه‌ی كه‌ پێشمه‌رگه‌كانی لێ بوو. ئێتر باس بوو به‌ باسی ئار بی جی ته‌قاندنی ئێرانیه‌كان و لێكوپێكان كردنی تانكی به‌عس. ئێتر له‌مه‌وبه‌دوا پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵكه‌كه‌ به‌ چاوی ڕێز و ئێحترامی زیاتره‌وه‌ چاویان له‌ ئێمه‌ "ئێرانیه‌كان" ده‌كرد.
سه‌ریمان كرد ئه‌وه‌ مه‌فره‌زه‌یه‌كی ده‌ پانزه‌ كه‌سیی چه‌كدار هاتن، له‌وه‌ ده‌چوو پێش ڕاپه‌ڕینه‌كه‌ جاش بووبن و ئێستا كوردایه‌تی بكه‌ن. ئێمه‌ نه‌مانزانی له‌گه‌ڵ چ جه‌ماعه‌تێكن، دیار بوو پێاوێكیان به‌رپرسان بوو، پێشتر له‌ نێو شاردا گیریان كردبوو و به‌ڵام ئێستا كه‌ ڕێگا گیرابوو ئه‌وانیش له‌وێ مانه‌وه‌. ئێمه‌ له‌گه‌ڵ به‌رپرسه‌كه‌یان قسه‌مان كرد و رووداوی ته‌قانه‌وه‌ی تانكه‌كه‌مان بۆ گێڕانه‌وه‌ و وتمان ئه‌گه‌ر ئێوه‌ له‌گه‌ڵمان بێن، ئه‌وا ده‌چین ئه‌و تاكه‌ش ده‌ته‌قێنینه‌وه‌ و شه‌ڕێكی باشیش ده‌كه‌ین. ئه‌وانیش ئاماده‌ بوون له‌گه‌ڵمان هاتن. ئێمه‌ش كه‌وتینه‌ به‌ریان و بردیانمانه‌وه‌ بۆ لای تانكه‌ سووتاوه‌كه‌. هه‌ستمان كرد له‌ نێو خۆیاندا بووه‌ به‌ چپه‌ چپ و سرتوخورتیان و خه‌ریكه‌ له‌ ئێمه‌ ده‌كه‌وتنه‌ شك. ڕه‌نگه‌ بڕێكیش ناحه‌قیان نه‌بووبێ. به‌ قه‌وڵی خۆیان "سێ ئێرانی" له‌ نێو هه‌ولێردا و ئه‌ویش ئاوا به‌ سووك و هاسان وه‌پێش ئێمه‌ كوتوون و ڕاست ده‌مانبه‌نه‌وه‌ بۆ نێو شه‌ڕه‌كه‌! باشه‌ ئه‌مانه‌ چیان دوێ؟ باشه‌ ئه‌و هه‌موو پێشمه‌رگه‌ له‌وێ بوو بۆ یه‌كیان له‌گه‌ڵیان نه‌هاتن و ته‌نیا ئه‌م سێ ئێرانیه‌ وه‌به‌رمان كه‌وتوون؟ ئه‌وه‌ش كه‌ قسه‌كردنمان له‌وان نه‌ده‌چوو و جلوبه‌رگه‌كانیشمان هه‌ر وه‌ك هی ئه‌وان نه‌بوو (ئێمه‌ كرس و شواڵی پێشمه‌رگانه‌مان هه‌بوو، ئه‌وان زۆرتر كه‌واو پانتۆڵ)، هێنده‌ی دیكه‌ دڵه‌خورپه‌ی له‌ دڵیاندا دروست كردبوو. هێنده‌مان زانی له‌ نێو كۆڵانێكدا چه‌كیان لێ كێشاین و وتیان چه‌كه‌كانتان دانێن! ئێوه‌ موجاهیدن! باشی كاره‌كه‌ له‌وه‌دا بوو كه‌ له‌وه‌ده‌چوو یه‌ك دووانیان به‌ ته‌واوی وه‌ك ئه‌وانی دیكه‌یان بڕاونیان به‌ موجاهید بوونی ئێمه‌ نه‌بووبێ، ده‌نا هه‌ر له‌وێ بێ تاوان دیانكوشتین.
به‌ڵام ئه‌وانه‌یان كه‌ له‌ سه‌ر موجاهید بوونی ئێمه‌ سووربوون، ده‌ستیان له‌سه‌ر په‌له‌پیتكه‌ بوو و له‌ سه‌ر ئه‌وه‌ش سوور بوون كه‌ ئێمه‌ ده‌بێ چه‌ك بین. (دیاره‌ كاتی خۆی كه‌ من كارته‌ عه‌سه‌ڵیه‌ پێشمه‌رگایه‌تیه‌كه‌م بۆ كاك عوسمان ناردبووه‌وه‌، كارتێكی كۆنی پێناسی پێشمه‌رگایه‌تیم له‌ حێزبی دیموكراتدا هه‌ر پێ مابوو) دیاره‌ تاكوو ئه‌و كاته‌ش له‌ لای كه‌سه‌وه‌ خۆمان نه‌ده‌ناسان كه‌ پێشمه‌رگه‌ی حیزبین. له‌به‌ر ئه‌وه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر ڕووداوێكی چاوه‌ڕواننه‌كراو روویدا، له‌ دوا ڕۆژدا زه‌ربه‌ له‌ پێوه‌ندیه‌كانی حیزب نه‌دا. به‌ڵام لێره‌دا چارمان ناچار بوو و مه‌جبوور بووین كارته‌كانمان پیشان بده‌ین و خۆمان بناسێنین و وتمان ئێمه‌ش پێشمه‌رگه‌ین و ئێستاش پێمان خۆشه‌ له‌م ڕاپه‌ڕینه‌دا به‌شدار بین و ئه‌گه‌ر شتێكمان له‌ ده‌ست بێ ئه‌وا به‌ ئه‌ركی سه‌رشانی خۆمان ده‌زانین كه‌ بیكه‌ین، هه‌ر بۆیه‌ هاتووین و گیانی خۆمان له‌ مه‌ترسی خستووه‌. ئێمه‌ پێشتریش له‌گه‌ڵ تیپی 91ی سه‌فیندا بووین و تازه‌ له‌ كه‌ركووك گه‌ڕاوینه‌ته‌وه‌ و له‌ داره‌توو لێك هه‌ڵبڕاوین و لێره‌ ماوینه‌ته‌وه‌. باش بوو مه‌بجۆره‌ له‌ كۆڵمان بوونه‌وه‌ و ئێمه‌ش به‌خۆماندا هاتینه‌وه‌ و هاتینه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ كه‌ ئێتر بۆشه‌ڕ وه‌به‌ر كه‌س نه‌كه‌وین.
تا گه‌ڕاینه‌وه‌ نێو باخه‌كه‌، هه‌واش خه‌ریك بوو تاریكی ده‌كرد و خه‌ڵكی به‌ره‌ به‌ره‌ روویان له‌ نێو باخه‌كه‌ كردبوو و ژماره‌یان هه‌ر ده‌هات زیادی ده‌كرد. ئه‌وه‌ی نه‌یده‌توانی ده‌رباز بێ له‌ نێو ئه‌و باخه‌دا ده‌مایه‌وه‌. ژن و منداڵێكی زۆر له‌وێ گرسابوونه‌وه‌ و ئێمه‌ش له‌وێ ماینه‌وه‌ تاكوو به‌ ته‌واوی تاریكی كرد. به‌ڵام هه‌تاكوو تاریكتر ده‌بوو ژماره‌ی خه‌ڵكه‌كه‌ش زیاتر و زیاتر ده‌بوو، هه‌مووشی به‌ ته‌مابوو كه‌ له‌گه‌ڵ ته‌واو تاریكداهاتنی هه‌وادا له‌وێشه‌وه‌ هه‌ڵكشێن بۆ لای مه‌سیف سه‌لاحه‌دین. دژمن زانی كه‌ ئه‌و باخه‌ خه‌ڵكێكی زۆری لێ كۆ بووه‌ته‌وه‌ هه‌ر بۆیه‌ كوێر كوێرانه‌ باخه‌كه‌یان دابووه‌ به‌ر ده‌ستڕێژی چه‌كی دووربورد. به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئێمه‌ خۆمان له‌ پاڵ كه‌نداڵ و ئاودڕه‌كاندا حه‌شار دابوو، بریندار نه‌ده‌بووین. به‌ڵام جار و باره‌ له‌ نزیكمانه‌وه‌ نوورئه‌فكه‌ن (نورافكن، كڕێكی حه‌وایی یه‌ كه‌ عه‌رز ڕۆشن ده‌كا)یان ده‌هاویش، به‌ڵام له‌ به‌ر تاریكی نێو باخه‌كه‌ كارگه‌رییه‌كی ئه‌وتۆی نه‌بوو.
لێره‌دا هێنده‌ی دیكه‌ بێ سه‌روبه‌ره‌یی و ڕێكنه‌خراوی ڕێكخراوه‌كانم بۆ ده‌ركه‌وت، كه‌سێك نه‌بوو به‌و خه‌ڵكه‌ بڵێ چ بكه‌ن و چ نه‌كه‌ن و بۆ كام لا بڕۆن باشتره‌. به‌ڵام ئێمه‌ هه‌موو پێكه‌وه‌ بڕیارماندا كه‌ له‌گه‌ڵ تاریكداهاتنی ته‌واوه‌تی و شه‌وه‌زه‌نگدا پێكه‌وه‌ به‌ نێو قه‌برستانه‌كه‌ (قه‌برستانێك له‌و نزیكانه‌ هه‌ڵكه‌وتبوو و له‌ كاتی هه‌ڵاویشتنی نوورئه‌فكه‌نه‌كاندا ده‌مانبینی) دا به‌و لاپاڵانه‌دا سه‌رده‌كه‌وین و دواییش كێ پێی خۆشه‌ بۆ كوێ ده‌ڕوا كه‌یفی خۆیه‌تی.
له‌گه‌ڵ تاریكداهاتن ڕیزمان به‌ست، ژن و مندار و پیرو په‌كه‌وته‌ و ئێمه‌ "سێ دانه‌ ئێرانیه‌كه‌" پێوه‌وه‌ چووین، پێره‌ژنێكی پێخاوسی خه‌ڵكی مه‌لاعومه‌رمان له‌گه‌ڵ بوو، له‌و قوڕ و چڵپاوه‌دا پای خستبوو و له‌ بارودۆخێكی زۆر ناله‌باردا بوو، به‌ڵام دیار و سه‌ید حوسێن یارمه‌تی زۆریاندا، كۆڵه‌كه‌یان بۆ هه‌ڵگرتبوو و ده‌ستیان ده‌كێشا. ده‌یوت پێش شه‌ڕه‌كه‌ هاتووم بۆ شار چت بكڕم، كه‌ شه‌ڕه‌كه‌ش هه‌ڵگرساوه‌، ئێتر نه‌متوانیوه‌ بڕۆمه‌وه‌. دیوت: تو خوا ڕۆڵه‌گیان وه‌سیه‌ت بێ ئه‌گه‌ر ئه‌مشه‌و كوژرام یان مردم، بڕۆنه‌ فڵان دێ و به‌ كوڕه‌كه‌م (ناوی كوڕه‌كه‌ی وه‌ك عه‌لی و عومه‌ر و شتی له‌و بابه‌ته‌ بوو) بڵێن ئه‌وه‌ دایكتان له‌وێ مردووه‌.
لێره‌ش وازیان لێ نه‌ده‌هێناین و خێرا خێرا "نوورئه‌فكه‌ن"یان به‌سه‌ردا هه‌ڵده‌داین و ئه‌و ناوه‌ ده‌بوو به‌ ڕۆژی رووناك. جا هه‌موو خۆمان به‌ عه‌رزدا ده‌دا، سه‌ره‌ڕای ئه‌و ماندوویی و شه‌كه‌تیی و برسیه‌تی یه‌ من پێكه‌نینم به‌م كرده‌وه‌ی خۆمان ده‌هات. له‌به‌ر ئه‌وه‌ی زۆربه‌ری خه‌ڵكه‌كه‌، دانیشتووی ئاسایی نێو شار بوون و ته‌جره‌به‌ی شتی وایان نه‌بوو، زۆر خۆش هه‌ركه‌سه‌وه‌ له‌ لای خۆیه‌وه‌ قوونی له‌ ئاسمان ده‌كرد و به‌ سینگدا خۆی به‌ عه‌رزه‌وه‌ ده‌نووساند، ئێتر نه‌ك جارێ به‌ك دوو جار، تا دوور كه‌وتینه‌وه‌ ئه‌مه‌ به‌زممان بوو. دیمه‌نێكی ده‌ردناك به‌ڵام له‌ هه‌مان كاتدا زۆر كۆمۆدیمان به‌ خۆمانه‌وه‌ گرتبوو.
له‌ سه‌ر ڕێگا تووشمان بوو به‌ یه‌ك دوو دێی چكۆله‌ چكۆله‌وه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئێمه‌ نه‌مانده‌زانی بۆ كوێ ده‌ڕۆین نه‌مانده‌زانی دێكانیش له‌ كوێوه‌ هه‌ڵكه‌وتوون و ناویان چیه‌. خوه‌لاسه‌ ئێمه‌ له‌گه‌ڵ شه‌پۆلی ئه‌و خه‌ڵكه‌ كه‌وتبووین و ئه‌وان بۆ كوێ ده‌چوون، ئێمه‌ش له‌گه‌ڵیان بووین. كه‌ چاومان به‌ دێ كه‌وت له‌ خۆشییان خه‌ریك بوو دڵمان ده‌ربێ،له‌ دڵی خۆماندا ده‌مانوت باشه‌ ئێستا ده‌ڕۆن خۆمان وشك ده‌كه‌ینه‌وه‌ و نانوچایه‌كی باشی لێ ده‌خۆین و شه‌كه‌تیمان ده‌رده‌چێ. به‌ڵام كه‌ چوون و سه‌یرمان كرد، ئه‌وه‌ هه‌رچێ ماڵه‌ جمه‌ی دێ و پڕن له‌ خه‌ڵك، ئه‌وانه‌ی كه‌ ئاشنا و كه‌س و كاریان له‌و دێیانه‌ی نزیك ببوو، به‌ ڕۆژ خۆیان گه‌یاندبووه‌ ئه‌وێ، چوونكه‌ هه‌ر له‌ به‌یانییه‌وه‌ خه‌ڵك هه‌ڵده‌هات.
وتیان كاكه‌ لێره‌ مه‌وه‌ستن ئێستا موجاهید ده‌گاته‌ سه‌رتان. ئه‌ی تراكتورێك مه‌كینه‌یه‌ك بۆ سوار بوو؟ حه‌یا حه‌ی سه‌یاره‌ی چی كاكه‌، ئه‌وه‌ ده‌ڵێی چی؟ یاڵا بڕۆ ئێستا موجاهیده‌كان دێن! ئه‌وه‌ی ماشین و به‌نزینی هه‌بوو زووتر هه‌ڵاتبوو و خۆی و ماڵ و منداڵی ڕزگار كردبوو. ئێمه‌ مه‌جبوور بووین له‌گه‌ڵ خه‌ڵكه‌كه‌ بڕۆین، هه‌ر ده‌چووین و نه‌مانده‌زانی بۆ كوێ ده‌ڕۆین. هێنده‌ چووین ئێتر ماندوو بووین و ئێمه‌ سێ كه‌سه‌كه‌ ماینه‌وه‌، له‌ نێو دۆڵێكد بۆی خه‌وتین و له‌مه‌ زیاتر له‌گه‌ڵ خه‌ڵكه‌كه‌ نه‌چووین. چوونكه‌ ئه‌و خه‌ڵكه‌ وایانده‌زانی موجاهید به‌ دوایانه‌وه‌یه‌ و هه‌ر ده‌ڕۆشتن!
جا له‌سه‌ر عه‌رزی ته‌ڕ بخه‌وه‌، پێم وابێ ته‌نیا چاره‌كێ، نیوكاتژمێر خه‌ومان لێ كه‌وت و دیساین هه‌ستاین، كه‌ هه‌ستاین ئه‌وه‌ له‌ برسان و له‌ سه‌رما ده‌له‌رزین. دیسان كه‌وتینه‌ ڕێگا و چووینه‌ سه‌ر چاده‌ی ئیسفاڵت كه‌ ده‌چوو بۆ مه‌سیف. دیاره‌ جاده‌ی هه‌ولێر ـ مه‌سیف نه‌بوو، جاده‌یه‌كی دیكه‌ بوو. ماشین و لۆری زۆر ده‌هات و ده‌چوون به‌ڵام كه‌س سواری نه‌ده‌كردین. له‌ شوێنه‌كدا له‌ سه‌ر جاده‌كه‌ تاكسێك كه‌ به‌نزینی لێ بڕابوو و له‌وێ بێ خاوه‌ن به‌ره‌لا كرابوو، پارك كرابوو، هه‌ستمان كرد درگاكانی دانه‌خراوه‌، ئێمه‌ش چووینه‌ ناوی بڕێك له‌ هه‌وای ده‌رێ گه‌رمتر بوو. دانیشتین و تۆزێك گه‌رمان بووه‌وه‌ و خه‌ومان لێ كه‌وته‌وه‌ تاكوو به‌یانی.
به‌یانی به‌ هه‌موو ڕێگایه‌كدا چووین بۆ مه‌سیف، دۆڵێك هه‌بوو فابریكێكی چووكه‌ی په‌روه‌رده‌ كردنی مریشكی لێبوو. چووین یه‌ك دوو مریشكمان هێنا، به‌ڵام من له‌ بیرم نیه‌ به‌خۆڕایی هێنامان یان پووڵمان پێدان. هه‌ر له‌و نزیكانه‌ ئاگرێكمان كرده‌وه‌ و ده‌ستمان به‌ مریشك برژاندن كرد. خه‌ڵكیش ئه‌وه‌ به‌رده‌وام خه‌ریكی هه‌ڵاتنن. هێندێك چه‌كدار هاتن یه‌ك دوو پله‌ مامریشمان به‌وانیش دا و ئه‌وان چوون. دوای نانخواردن دیسان ڕۆیشتین، ماڵێك له‌وێ باریان ده‌كرد و ده‌چوون بۆ مه‌سیف. ئه‌وه‌ ئێمه‌ش شه‌كه‌ت و ماندوو، من ئێتر خه‌ریك بوو له‌ پێ ده‌كه‌وتم، هه‌ر به‌ زۆری خۆمان كێش ده‌كرد. ئه‌و ماڵه‌ی باریان ده‌كرد، ته‌راكتورێكیان پێبوو. وتمان سه‌ید حوسێن بڕۆ داوایان لێ بكه‌ بزانه‌ ئێمه‌ش له‌گه‌ڵ خۆی نابه‌ن؟ سه‌ید حوسێن چوو و هاته‌وه‌ و وتی كابرا ده‌ڵێ چه‌كه‌كانتان به‌ من بده‌ن تاكوو بتانبه‌م، ده‌نا من چۆن بزانم ئێوه‌ موجاهید نین، باشه‌ سێ ئێرانی لێره‌ چ ده‌كه‌ن! ته‌نیا به‌و شه‌رته‌ سوارمان ده‌كه‌م. منیش ڕازی نه‌بووم و وتم ئه‌گه‌ر لێره‌ش گیراوم چه‌كی خۆم ناده‌م به‌ كابرا، باشه‌ ڕه‌نگه‌ دوایی نه‌مانداته‌وه‌. چۆن كاری وا ده‌كه‌ین.
دوایش ترساین كه‌ له‌ولاتره‌وه‌ لێی بپرسن ئه‌وانه‌ كێن و بۆ چه‌كت كردوون و ئه‌ویش بڵێ ئه‌وه‌ موجاهیدن چه‌كه‌م كردوون و خه‌ڵكیش كه‌وڵمان بكه‌نن. مه‌گه‌ر كابرایان ڕۆژی پێشتر به‌ خۆڕایی لای به‌نزینخانه‌كه‌ نه‌كوشت. خۆ ئێستا كه‌س به‌ كه‌سێكه‌ هه‌ر نه‌بێته‌وه‌. جا ئه‌گه‌ر بیوتبایه‌ ئه‌وانه‌ موجاهیدن، ئێتر ژن و منداڵ ده‌ڕژانه‌ سه‌رمان و هه‌نجن هه‌نجن ده‌كراین، وه‌ره‌ له‌ جێگای چاكه‌ بیشمانكوژن.
دیسان كه‌وتینه‌ ڕێگه‌و به‌ هه‌زار به‌دبه‌ختی گه‌یشتینه‌ سه‌ره‌وه‌. دیتمان ئه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ به‌ سواری ماشین هاتوون و هه‌را و هوریایان داناوه‌، بژێ پێشمه‌رگه‌ وه‌رن سواربن، ده‌بێ بڕۆینه‌وه‌ دواوه‌ ئاوا بكه‌ین و ئاوا بكه‌ین، ده‌بێ بڕۆینه‌وه‌ بۆ هه‌ولێر و ڕزگاری بكه‌ینه‌وه‌!
زۆرم پێ سه‌یر بوو كه‌ لێره‌دا دیار داوای له‌ ئێمه‌ ده‌كرد كه‌ دیسان له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ بگه‌ڕێینه‌وه‌ بۆ نێو هه‌ولێر! منیش وتم كاكه‌ لێمانگه‌ڕێ، ئه‌وه‌ تۆ خێرا مه‌سه‌له‌ی پردێ و هه‌ولێرت له‌ بیر كرد؟ مه‌گه‌ر ئێمه‌ دوێنه‌شه‌و له‌ نێو شاردا نه‌بووین و بارودۆخی شار نازانێن؟ بۆ ئاگادریت تازه‌ هه‌ولێر به‌و هاسانیه‌ ناگیردرێته‌وه‌. ئه‌مانه‌ش هه‌موو پڕوپاگه‌نده‌یه‌، ئێستا ده‌ڕۆنه‌ تۆزێك خوارتر و دیسان هه‌ڵدێنه‌وه‌ بۆ دواوه‌.
ئێمه‌ش پاش به‌دبه‌ختییه‌كی زۆر خۆمان گه‌یانده‌وه‌ مه‌سیف و چووینه‌ ماڵه‌ ئاشنایه‌كی دیار. ماڵ ده‌بێ ئاوا مێوانداری بكا، شامێكی دروست و حیسابیان بۆ ساز كردین كه‌ شه‌كه‌تی و ماندوو بوونی له‌ له‌ش ده‌ركردین. شه‌ویش بردینی بۆ باڵه‌خانه‌یه‌كی ته‌واو نه‌كراوی وه‌ك هوتل، دیاره‌ ماڵه‌كه‌ ساز كرابوو، به‌ڵام ده‌رك و په‌نجه‌ره‌ی پێوه‌ نه‌بوو، ئێره‌ش پڕ بوو له‌ ماڵه‌ ئاواره‌ی هه‌ولێری. ئێمه‌ش له‌ سووچێكه‌وه‌ كارتوون و مه‌قه‌بامان ڕاخست و ویستمان له‌ سه‌ری بخه‌وین، كه‌چی دیسان تۆپباران ده‌ستی پێ كرده‌وه‌. نازانم له‌ كوێوه‌ دێهاویشت، به‌ڵام هه‌ر تۆپێكی ده‌ته‌قاند كۆمه‌ڵێك له‌ خه‌ڵكه‌كه‌ ده‌یانكرد به‌ هاوار و ده‌هاتنه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ كه‌ له‌وێش بڕۆن. تۆپك ده‌ته‌قی دیسان ده‌یانوت هاتن! و به‌م جۆره‌ ده‌، پانزده‌ ماڵ ئه‌و شوێنه‌یان به‌ جێ ده‌هێش و ده‌چوون. دیار بوو خه‌ریك بوون مه‌سیفیشان به‌ مه‌به‌ستی شه‌قڵاوا چۆڵ ده‌كرد.
ئێمه‌ كه‌ بۆ خه‌وتن چووبووینه‌ ئه‌وێ، خه‌و نه‌چووه‌ چاومان، هه‌ر تۆپێك ده‌ته‌قی خه‌ڵك دیانكرده‌ زڵڵه‌ و هاوار و باوكه‌ڕۆ و ئێمه‌ش داده‌چڵه‌كیاین. تاكوو ڕۆژمان لێ بووه‌وه‌ ئه‌مه‌ كارمان بوو.
ڕۆژ بووه‌وه‌ چووین بۆ نێو شار، نێوشار له‌ خه‌ڵك و پێشمه‌رگه‌ جمه‌ی ده‌هات. لێره‌ش له‌ كۆڵمان نه‌ده‌بوونه‌وه‌، هه‌ر دوو هه‌نگاو ده‌چووین و یه‌كێك ده‌هات:
ـ كاكه‌ وه‌رن!
ـ به‌ڵێ؟
ـ موجاهیدن، چن ئێوه‌؟ هه‌ویه‌ (كارتی پێناسه‌، سجیل)
ـ فه‌رموو.
ئێتر تاوێك نه‌تاوێك ئه‌م به‌زمه‌یان پێ ده‌گرتین، زۆر سه‌یر بوو، به‌ چاوێكی شك و گومانه‌وه‌ سه‌یریان ده‌كردین و خه‌ریك بوو بمانكوژن.
بڕیارماندا له‌ ماڵ ده‌رنه‌كه‌وین، به‌م جلوبه‌رگانه‌وه‌ كه‌ ئێمه‌ له‌ به‌رماندایه‌، ئێمه‌ به‌ ئێرانی ده‌زانن و هه‌ر بۆیه‌ زوو زوو داوای پێناسه‌مان لێ ده‌كه‌ن، ئه‌مه‌ش زۆر جێگای مه‌ترسی هه‌یه‌ و له‌ كۆتاییدا هه‌ر ده‌مانكوژن. هه‌ر له‌وێش سێ چوار كه‌س كوژرابوون و له‌ نێو گۆڕستانه‌كه‌دا دانرابوون، به‌ڵام هێشتا نه‌نێژرابوون، كه‌س نه‌یده‌زانی كێن، خه‌ڵكی ده‌یانوت پێمان وایه‌ موجاهیدن.
من بڕیارم دا بڕۆم یه‌كێك له‌ به‌رپرسانی یه‌كیه‌تی نیشتمانی ببینم و قسه‌ی له‌گه‌ڵ بكه‌م به‌شكه‌م نامه‌یه‌كمان پێ بدا بۆ ئه‌وه‌ی بڕۆینه‌وه‌ بۆ لای ڕانیه‌ و كۆیه‌ و ئه‌و ناوچانه‌ بۆ ئه‌وه‌ی جه‌ماعه‌ته‌كه‌ی س. ئاغا بدۆزینه‌وه‌. لانی كه‌م هه‌رچێ بێت ئه‌وان ده‌مانناسنه‌وه‌ و نامانكوژن، هه‌رچێ بێ ئه‌وێ لێره‌ باشتره‌. من چوومه‌ لای حه‌سه‌ن كوێستانی كه‌ له‌وێ به‌رپرس بوو. ئه‌ویش به‌ هه‌زار به‌دبه‌ختی توانیم بیبینم. قسه‌م له‌گه‌ڵ كرد و وتم ئێمه‌ سێ كه‌سین و له‌ ڕاپه‌ڕێنه‌كه‌دا له‌گه‌ڵ تیپی 91ی سه‌فین بوویین و دواییه‌ش له‌ شه‌ڕه‌كه‌ی داره‌توودا لێیان هه‌ڵبڕاوین. ئێستاش به‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه‌ ئێمه‌ جلوبه‌رگی پێشمه‌رگه‌ی كوردستانی ئێرانمان له‌ به‌ردا یه‌ و شێوه‌ی قسه‌كردنمان له‌گه‌ڵ ئه‌مان جیاوازی هه‌س، زۆر به‌ شك و گومانه‌وه‌ چاومان لێ ده‌كه‌ن. خه‌ڵكه‌كه‌ش زۆر له‌ موجاهیدین بێزارن و وا ده‌زانن ئێمه‌ش له‌وانین. ئێمه‌ش ده‌ترسێین كه‌ برا كوژراوێك كه‌سێك به‌ هیچ و خۆڕایی ده‌سڕێژێكمان لێ بكاو و بمانكوژێ. ئه‌گه‌ر ده‌كرێ بێ زه‌حمه‌ت نامه‌یه‌كمان پێ بده‌ تاكوو له‌ كاتی لێ پرسینه‌وه‌دا پیشانی بده‌ین بۆ ئه‌وه‌ی له‌ كۆڵمان ببنه‌وه‌.
باش بوو نامه‌یه‌كی بۆ نووسیم و ئێستاش هه‌ر به‌لامه‌وه‌یه‌، نووسیبووی: "ئه‌م سێ براده‌ره‌، له‌ خۆمانن و تكایه‌ ده‌ست مه‌هێننه‌ سه‌ر ڕێگایان." ئێتر ئه‌و نامه‌یه‌ باش بوو تاكوو ڕاده‌یه‌ك حه‌ساندمانیه‌وه‌، له‌ هه‌ركوێیه‌ك به‌ریان گرتبایه‌ین پێشانمان ده‌دا و باوه‌ڕیان پێمان ده‌كرد.
پێشمه‌رگه‌یه‌كی دیكه‌ی جه‌ماعه‌تی س. ئاغا كه‌ خه‌ڵكی مه‌سیف بوو، هاتبووه‌وه‌ و له‌وێ بوو، ئه‌ویشمان په‌یدا كرد و هه‌ر چوارمان به‌ره‌و "سه‌ری ڕه‌ش" وه‌ڕێكه‌وتین و له‌وێشه‌وه‌ بۆ دووڕێگانه‌كه‌ی هه‌ولێر ـ كۆیه‌. كه‌ گه‌یشتنه‌ ئه‌و دوو ڕێگانه‌، پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵكێكی یه‌كجار زۆری لێبوو. لێره‌ش دیسان بانگیان كردینه‌وه‌: ئه‌رێ كاكه‌ وه‌رن بۆ ئێره‌ بزانین ئێوه‌ چكاره‌ن!
من پێشمه‌رگه‌یه‌كی ئاشنام لێره‌ دۆزیه‌وه‌، چوونكه‌ ئه‌و ناسیمانیه‌وه‌ ئێتر كاریان پێ نه‌بووین.
ماشینێك هات سواری كردیین بۆ كۆیه‌ و هه‌ر كه‌سه‌و 20 دیناری لێسه‌ندین. سه‌یر ئه‌وه‌ بوو كابرای شۆفیر پێشمه‌رگه‌ی به‌ره‌ی كوردستانیش بوو! له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌وكات 20 دیناریش زۆر زۆر بوو، به‌تایبه‌تی بۆ ئێمه‌ی پێشمه‌رگه‌ی ڕه‌ش و رووت، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هاتینه‌ سه‌ر ئه‌وه‌ باوه‌ڕه‌ كه‌ دواتر له‌ لای به‌ره‌ی كوردستانی شكاتی لێ بكه‌ین، به‌ڵام پاشان په‌شیمان بووینه‌وه‌، چوونكه‌ كه‌س ئاگای له‌ كه‌س نه‌بوو، ئێستا شۆفیرێكی ته‌ماع باز له‌ جلێ پێشمه‌رگه‌دا چ لێ ده‌كه‌ن. هه‌ربۆیه‌ لێی گه‌ڕاین.
له‌ كۆیه‌ پرسیارمان له‌ جه‌ماعه‌تی س، ئاغا كرد، وتیان چوونه‌ته‌وه‌ بۆ ڕانیه‌. ئه‌ی هاوار دیسان به‌ره‌ودوا بووینه‌وه‌.
تراكتور و تلێری خه‌ڵكیان به‌ره‌و سنووره‌كان ده‌برد و خه‌ڵكی كه‌ركووك، هه‌ولێر، ته‌ق ته‌ق، پردێ و ئوردوگاكانی ده‌وروبه‌ر و ئێستاش خه‌ڵكی كۆیه‌ی پێ زیاد ببوو و به‌رده‌وام له‌ هه‌ڵاتندا بوون.
له‌ نێو شاری كۆیه‌شدا له‌ كۆڵمان نه‌ده‌بوونه‌وه‌ دیسان، كاكه‌ تۆ كێی و هه‌ویه‌ت پیشان بده‌! ئه‌م به‌زمه‌مان لێ نه‌ده‌بڕا. ئێمه‌ش سواری یه‌كێك له‌و ته‌راكتورانه‌ بووین، كه‌ جمه‌ی ده‌هات له‌ ژن و منداڵدا. كۆیه‌مان به‌ مه‌به‌ستی رانیه‌ و قه‌ڵادزه‌ و دۆزینه‌وه‌ی جه‌ماعه‌تی س. ئاغا به‌ جێ هێشت.
گه‌یشتینه‌ چوارقوڕنه‌، له‌وێ چووێنه‌ به‌ر بنكه‌ی به‌ره‌ی كوردستان، بۆ ئه‌وه‌ی به‌شكه‌م شوێنێكمان پێ بده‌ن تۆزێك بحه‌سێینه‌وه‌. كه‌ دیتمان نه‌ به‌ر خاون و ساحێبێكی هه‌یه‌ و نه‌ هیچ خه‌به‌رێك هه‌یه‌، كه‌س به‌ كه‌س نیه‌ و بێ سه‌روبه‌ره‌یی باڵی به‌سه‌ردا كێشاوه‌. ئێمه‌ چووین له‌ درگای ماڵێكمان دا و بۆمان باس كردن كه‌ زۆر شه‌كه‌ت و برسین ئه‌گه‌ر ده‌كرێ ڕێگامان بكه‌نه‌وه‌ با ئیمشه‌وه‌ لێره‌ پشووێك بده‌ین. وتایان باشه‌ وه‌رنه‌ ژوورێ. جێگایان بۆ ڕاستین بخه‌وین، گوێمان لێ بوو له‌ نێو خۆیاندا بوو به‌ مقۆ مقۆ و سرته‌ سرتیان. دوایه‌ش وتیان كاكه‌ هه‌ڵسن، ده‌ڵێن موجاهید و جه‌یش هاتوون و به‌ره‌وه‌ ئێره‌ دێن، هه‌ر بۆیه‌ ئێمه‌ش ده‌بێ بڕۆین و هه‌ستن وه‌ده‌ركه‌ون. ئێمه‌ ده‌بێ بڕۆێن. بۆ كوێ؟ وه‌ڵاهی ده‌مانهه‌وێ بڕۆین بۆ ئێران.
هه‌رچه‌نده‌ پاڕاینه‌وه‌ كه‌ تۆزێك راوه‌ستن، با ئێمه‌ بحه‌سێینه‌وه‌، جه‌یشی چێ و موجاهیدی چی، ئه‌وان خۆ هێشتا كۆێه‌یان نه‌گرتووه‌ته‌وه‌، ئێوه‌ لێره‌ هه‌ڵدێن؟ هه‌رچێ پاڕاینه‌وه‌، سوودی نه‌بوو، هاتن جێگاوبانه‌كه‌یان له‌ سه‌روبنمان ده‌رهێنا و كۆیان كرده‌وه‌ و به‌و خه‌واڵوویی و ماندووییه‌ ده‌ریانكردین. ئێمه‌ش ئه‌وه‌ خه‌ریكین له‌ داخان بته‌قین. سه‌ری خۆمان هه‌ڵگرت بۆ نێو شار و له‌وێش پێم وابێ چووینه‌ مزگه‌وت تاكوو به‌یانی.
به‌یانی به‌ره‌و ڕانیه‌ وه‌ڕێكه‌وتین. گه‌ڕاین له‌ شوێن جه‌ماعه‌تی س. ئاغا و هه‌ر چۆنێك بوو دۆزیانمانه‌وه‌، به‌ڵام س. ئاغا بۆ خۆی له‌وێش نه‌گرسابووه‌وه‌ و چووبوو بۆ قه‌ڵادزێ. له‌وانه‌ بوو ئه‌گه‌ر وه‌زعه‌كه‌ تۆزێك تووندتر بایه‌ خۆی له‌ پیرانشار و سه‌رده‌شت ببینیبایه‌وه‌!
بنكه‌یه‌كی پێشمه‌رگه‌ی یه‌كیه‌تی نیشتمانی له‌وێ بوو، ئێمه‌ چووین بۆ ئه‌وێ و قسه‌مان له‌گه‌ڵ كردن، دیاره‌ جێگری س. ئاغا له‌و بنكه‌یه‌ بوو و كوڕێكی یه‌كجار باش و ڕێكوپێك بوو، ئه‌گه‌ر باش له‌ بیرم مابێ ناوی ساڵح بوو. ئه‌ویش وتی جارێك لێره‌بن بزانین س. ئاغا دێته‌وه‌، ئه‌گه‌ریش هاته‌وه‌، بڕیار ده‌ده‌ین بزانین چ بكه‌ین، به‌ڵام پێم وابێ بنكه‌كه‌مان ده‌به‌ینه‌ قه‌ڵادزێ.
ئێتر ئه‌وه‌ كۆچ كردنیش بێ پسانه‌وه‌ به‌رده‌وامه‌ و خه‌ڵكی سلێمانی و ده‌وره‌به‌ریش به‌ خه‌ڵكی شاره‌كانی دیكه‌ زیاد بووه‌ و هه‌موو به‌ره‌و سنوور ده‌ڕۆن، ئه‌و خه‌ڵكه‌ش زۆربه‌ی له‌ ڕانیه‌ گرسابوونه‌وه‌ و كۆڵان و شه‌قام له‌ خه‌ڵكدا جمه‌ی ده‌هات، و ماشین به‌ عاسته‌م له‌ به‌ر خه‌ڵك ده‌یتوانی هاتووچۆ بكا. باران و ته‌ڕوتووشێكیش بوو، هه‌ر مه‌پرسن. شه‌و من چووم بۆ لای چه‌ریكه‌كانی "راه كارگر" و ئه‌و شه‌وه‌ له‌ بنكه‌كه‌كه‌یان له‌ لای ئه‌وان مامه‌وه‌.
به‌یانیه‌كه‌ی بۆم ده‌ركه‌وت كه‌ باردۆخه‌كه‌ زۆر له‌وه‌ ئاڵۆزتره‌ كه‌ ئێمه‌ ده‌یبینین، ئه‌وه‌ خه‌ڵك هه‌ر هه‌ڵدێن و له‌وه‌ش ده‌چوو كه‌ پێشمه‌رگه‌ش بڕیاری پاشه‌كشێیان دابێ، هه‌ر بۆیه‌ به‌ ئێمه‌شیان وت ئه‌وه‌ ئێمه‌ به‌ره‌و ئێران ده‌ڕۆینه‌وه‌ و ئێوه‌ش پێشمه‌رگه‌ی ئه‌وه‌دیون و ناتوانن له‌گه‌ڵ ئێمه‌ بێنه‌وه‌ بۆ ئه‌ودیو، باشتر وایه‌ بڕۆنه‌وه‌ بۆ لای حیزبی خۆتان. هه‌ر بۆیه‌ ئێتر من له‌وان جیابوومه‌وه‌ و شه‌وی دواتریش چوومه‌وه‌ بۆ بنكه‌ی "راه كارگر" و ڕۆژی دواتری ئه‌وه‌ش گه‌ڕامه‌وه‌ بۆ لای پێشمه‌رگه‌كانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران له‌ "دۆڵێ". تاوێك لای ئه‌وڕه‌حمان مامه‌وه‌ و پاشانیش چوومه‌وه‌ بۆ ئه‌وبه‌ر بۆ بنكه‌ی ناوه‌ندی سێ. چه‌ند ڕۆژ پشووی خۆم ده‌ركرد و حه‌سامه‌وه‌ و جلوبه‌رگم شۆرد و دیسان چووم بۆ لای بنكه‌یه‌كی دیكه‌ی "راه كارگر" كه‌ ئه‌وانیش هه‌ر له‌و دۆڵه‌دا بوون. كاك زاگرۆسیش له‌وێ بوو و منیش له‌لای مامه‌وه‌. كاوه‌ سووریش كه‌ له‌ لای "شۆرای عالی" بوو، ئه‌ویش هه‌ر له‌وێ بوو. له‌گه‌ڵ كاك زاگرۆس و كاوه‌ بڕیارمان پێكه‌وه‌ بڕیارمان دا كه‌ سێ به‌ سێ بڕۆین بۆ لای "ره‌واندوز" و ئه‌و ده‌وروبه‌ره‌ و بڕۆین بۆ لای پارتی دیموكراتی كوردستانی عێراق. ئێمه‌ پێمان وابوو له‌و ئاواره‌بوونه‌دا ده‌توانین له‌ شوێنێكه‌وه‌ كه‌لێنێك بگرین، هه‌ر بۆیه‌ ئه‌و بڕیاره‌مان دا.
ڕۆژی دوایی له‌ ڕانیه‌ تووشی جه‌ماعه‌تێك له‌ پێشمه‌رگه‌كانی سوسیالیست بووین، داده‌ نه‌ورۆزێشیان له‌گه‌ڵ بوو كه‌ هێشتا شووی نه‌كردبوو، به‌ڵام ده‌زگیرانی هه‌بوو. وتی باشتر وایه‌ بڕۆن بۆ ماڵی ئێمه‌، چه‌ند چه‌ك و چۆڵمان شاردووه‌ته‌وه‌ بیبه‌ن بۆ خۆتان، خۆ ئێمه‌ ئێره‌ چۆڵ ده‌كه‌ین و ده‌ڕۆین و ئێتر ئه‌و چه‌كانه‌ش به‌ كه‌ڵكی ئێمه‌ نایه‌ن. ناونیشانی كلیله‌كه‌ی ماڵی خۆیانی پێداین كه‌ له‌ كوێ و له‌ بن چ به‌ردێكدا شاردوویه‌تۆ. من و كاوه‌ چووین چه‌كه‌كانمان دیته‌وه‌ و له‌و كاته‌شدا كاك سه‌عید هات ئه‌ویش تیربارێكی هه‌ڵگرت، كڵاشێنكۆفێكی جوانیشمان برد بۆ كاك زاگرۆس. شه‌ویش من و سه‌عید و كاوه‌ پێكه‌وه‌ به‌ جاده‌دا به‌ پێ گه‌ڕاینه‌وه‌ بۆ دۆڵێ.
رۆژێ دواتر هاتمه‌وه‌ بۆ لای ئه‌وڕه‌حمان و دیتم كه‌ مام یوسف ڕۆژی به‌رێ له‌ كاتی ته‌قاندنی ئاربی جی دا، كوژراوه‌، هۆیه‌كه‌ش ئه‌وه‌ بوو كه‌ گولله‌كه‌ به‌ ئار بی جی یه‌كه‌ی نه‌خواردوه‌ و ته‌قیوه‌ته‌وه‌ به‌ خۆیدا. لای ئه‌وه‌ڕۆحمان دانیشتم و نامه‌ی كاك براهانم دیت كه‌ بۆ منی نووسیبوو: "ئه‌وا من چووم بۆ توركیه‌، هیوادارم بتوانین تواتر یه‌كتری ببینینه‌وه‌، زۆرم پێ ناخۆش بوو كه‌ نه‌مانتوانی یه‌كتری ببینین و ماڵاوای له‌ یه‌كتری بكه‌ین."
من و كاوه‌ دیسان به‌و شه‌وه‌ هاتێنه‌وه‌ بۆ لای "راه كارگر" و ڕۆژی دواتریش كاوه‌ و كاك زاگرۆس ماڵاواییان له‌ هاوڕێكانیان له‌ "شۆرای عالی و "راه كارگر" كرد و به‌و دۆڵه‌دا به‌ سه‌ر "كارۆخ"دا به‌ڕێ كه‌وتین و له‌وێشه‌وه‌ به‌و دۆڵانه‌دا (شوێنێكی زۆر خۆش و دڵڕفێنه‌ و ئه‌و ده‌مه‌ش ڕازابووه‌وه‌ و به‌ گژ و گیا خه‌مڵیبوو، ئاواره‌ش گه‌یشتبوونه‌ ئێره‌ش و به‌رده‌وام ده‌شهاتن) خۆمان گه‌یانده‌ ره‌واندوز و له‌وێش چووینه‌ بنه‌كه‌ی هێزه‌كان پارتی. دیاره‌ هێندێكیان كاوه‌یان ده‌ناسی و له‌به‌ر ئه‌وه‌ش باشتر ڕێزمان بگرن بڕیارمان دا كاك زاگرۆس بناسێنین و له‌و باوه‌ڕه‌دا بووین ئه‌گه‌ر بزانن كوڕی مامۆستا هه‌ژاره‌، به‌ بۆنه‌ی ئه‌وه‌وه‌ ڕێزمان لێ ده‌گرن و ده‌رمان ناكه‌ن. كه‌ زانیان زاگروس هاتووه‌ و ئه‌ویش یه‌كێك له‌ ئێمه‌یه‌، له‌ بنكه‌كه‌یاندا جێگایان پێداین و وتیان جارێك لێره‌ بمێننه‌وه‌.
دیاره‌ سه‌ركردایه‌تیه‌كه‌یان و به‌تایبه‌تی كاك مه‌سعود بارزانیش له‌وێ بوون. دوژمن كه‌ هه‌ولێر و دوایه‌ش مه‌سیف سه‌لاحه‌دین و ئه‌و ناوچانه‌ی گرتبووه‌وه‌، وره‌ی به‌رز و له‌ خۆی بایی ببوو و بێ ترس ملی ڕێیان گرتبوو بۆ كۆڕێ، له‌وێش پێشمه‌رگه‌ لێیان هاتبوونه‌ ده‌ست و شه‌ڕێكی زۆر قاره‌مانانه‌یان كردبوو. ده‌بابه‌ و ماشینی ئه‌رته‌شیان سووتاندبوو، عه‌سكه‌ر و سه‌ربازێكی زۆریان كوشتبوو و شه‌ڕه‌كه‌ لێره‌ ڕاوه‌ستابوو و دیار بوو له‌ ژێریشه‌وه‌ خه‌ریكی ڕێككه‌وتن و موزاكره‌ بوون. به‌ڵام لای سلێمانی گیرابووه‌وه‌ و شه‌ڕه‌كه‌ كه‌وتبووه‌ لای "ئه‌زمه‌ڕ" و شه‌ڕه‌كه‌ زۆر قورس و به‌رده‌وام بوو، وه‌لی هه‌ر وه‌ك وتم له‌م لایه‌وه‌ شه‌ڕه‌كه‌یان ڕاگرتبوو.
به‌م جۆره‌ ئێمه‌ له‌ لای جه‌ماعه‌تێكی باشی پێشمه‌رگه‌ی پارتی ماینه‌وه‌، دیاره‌ زۆربه‌یان كادر بوون و پێشتریش كه‌ بۆ كاری ڕێكخستن ده‌هاتنه‌وه‌ له‌ "دۆڵێ"وه‌ هاتبوونه‌و و لایان دابووه‌ بنكه‌كانی ئێمه‌ هه‌ر بۆیه‌ كاوه‌یان ده‌ناسییه‌وه‌. ئێتر به‌م بۆنه‌وه‌ له‌وێ گرسایینه‌وه‌.
له‌گه‌ڵ ئه‌و كادرانه‌ چووبووینه‌ یه‌كێك له‌و ماڵانه‌ی كه‌ چۆڵ كرابوو و خاوه‌نه‌كه‌ی به‌ره‌و ئێران هه‌ڵاتبوو، پێكه‌وه‌ نانمانده‌خوارد و هه‌ر له‌وێش ده‌خه‌وتین.
ئێمه‌یان به‌ ڕه‌سمی به‌ پێشمه‌رگه‌ی خۆیان قه‌بووڵ كرد و وتیان به‌ خێر بێن به‌ سه‌ر چاو له‌مه‌ودوا له‌گه‌ڵ ئێمه‌ ده‌بن. نامه‌یه‌كیان بۆ نووسن بۆ لقی 2 له‌ شه‌قڵاوا. دیاره‌ باردۆخی شه‌قڵاوا و ده‌وره‌به‌ری زۆر ئارام ببووه‌وه‌ و خه‌ریك بوو ئاسایی بێته‌وه‌. چووینه‌ شه‌قڵاوا و له‌وێش ئێمه‌یان دابه‌ ڕێكخراوی پارتی له‌ شه‌قڵاوا. پیاوێك به‌ ناوی ئۆسا یونس به‌رپرسی ئه‌و ڕێكخراوه‌یه‌ بوو، كوڕێكی دیكه‌شی به‌ ناوی ئاسۆ له‌گه‌ڵ بوو. ناوی دوو كه‌سیانم له‌ بیر ماوه‌ كه‌ ئه‌مانه‌ بوون: ئه‌نوه‌ر، هه‌ژار (پێم وابێ هه‌ژار دووی شه‌هید بوو)، بڵند، كادرێكی باش بوو، له‌ هه‌مان كاتیش دا شاعیریش بوو. به‌م جۆره‌ ئێمه‌ له‌ لای ئه‌م كوڕه‌ باشانه‌ له‌ بنكه‌كانی پارتی له‌ مه‌سیف ماینه‌وه‌ و ڕێزێكی زۆریان لێ ده‌گرتین و پێكه‌وه‌ زۆر خۆش ڕۆژگارمان ده‌رباز ده‌كرد.

خالید درودی
4/4/2002