بێستوون

:لاپه‌ڕه‌ی خۆت درووستبكه

بێستوون                    BESTON


:بڵاگه‌ كوردیه‌کان::پێوه‌ندی: :ئارشیڤ:

- Monday, May 30, 2005
:::
خوێندكارانی زانكۆی ته‌باته‌بایی


له لایه‌ن دۆستێكی به‌ڕێزه‌وه ئه‌م ئاگادارییه‌م، به‌ ده‌ست گه‌یشت، هه‌ربۆیه وه‌كوو خۆی له‌ ژێره‌وه بڵاوی ده‌كه‌مه‌وه.

دانشجويان ترك و كرد دانشگاه علامه طباطبايي

در هفته های اخیر بعضی از اتفاقات در برخی دانشگاههآی کشور روی داده است که از آن جمله می توان به جریانات اختلاف انگیز دانشگاه ارومیه، وکرمانشاه اشاره کرد. به خاطر اینکه بعضی از عوامل داخلی می خواهند با در مقابل هم قرار دادن دو ملت ترک وکرد آنان را از مطالبات خویش باز دارند .بیانیه زیر را دانشجويان دانشگاه علامه طباطبايي در پاسخ به توطئه آمیز بودن چنین حرکتهایی صادر نموده وبه امضای کثیری از ذانشجویان رسانده اند.
لذا از آن سایت محترم استدعا دارد خبر مربوطه را به نحو مقتضی منتشر نمایند.
بيانيه مشترك دانشجويان ترك و كرد دانشگاه علامه طباطبايي در مورد رشد جريانات اختلاف انگيز
تاريخ نشان داده است كه ايجاد اختلاف و فتنه ما بين ملل و اقوام مختلف در جهت پيشبرد منافع و اهداف فرصت طلبان بوده و در دنياي كنوني جايي در معادلات سياسي داخلي و خارجي ندارد. ضمن اطمينان نسبت به آگاهي مردم ما از غايت فتنه انگيزانه چنين حربه هايي، يادآوري نكات زير لازم به نظر مي آيد:

1- ما دانشجويان ترك و كرد دانشگاه علامه طباطبايي، اقدامات اخير فتنه طلبان داخلي و خارجي را كه در پي ايجاد اختلاف و گسست ميان اقوام ايراني هستند به شدت محكوم مي نماييم.
2- از تمام اقشار جامعه ترك و كرد اعم از دانشگاهي و غير دانشگاهي مي خواهيم كه با آگاهي كامل، اقدامات پليد اين عوامل را افشا و از جبهه گيري عليه يكديگر به شدت بپرهيزند.
3- با حفظ احترام متقابل و درك موقعيت سياسي- اجتماعي مشترك جوامع خويش در جهت رفع دردها و محروميت ها قدم بردارند.
4- ما خواستار پيگيري و برخورد مسئولين مربوطه با عوامل چنين جريانات اختلاف انگيزي به خصوص در بين دانشجويان برخي دانشگاهها هستيم.
5- در پايان اعلام مي داريم چنين حركتهايي نمي تواند به دوستي و اتحاد جامعه ترك و كرد ايران خدشه اي وارد نمايد.
جمعي از دانشجويان ترك و كرد دانشگاه علامه طباطبايي

برگرفته‌ از Gamoh.org


:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

Tuesday, May 24, 2005
:::
پڕوپاگه‌نده‌ی پاڵێوراوانی سه‌رۆك كۆماری ده‌ستی پێكرد.



به‌ڕێوه‌به‌ری هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆك كۆماری له ئێراندا لیسته‌ی ناوی پاڵێوراوانی نۆهه‌مین ده‌وره‌ی سه‌رۆك كۆماری ڕاگه‌یاند كه له كاتی بڵاو بوونه‌وه‌ی ئاگادارییه‌كه‌وه ده‌توانن پڕوپاگه‌نده‌ی هه‌لبژاردن بۆ خۆیان بكه‌ن.
ناوه پاڵێوراوه‌‌كانی ئه‌و هه‌شت كه‌سه‌ش به‌ن جۆره‌یه: محمود احمدی نژاد فرزند احمد، علی اردشير لاريجانی فرزند هاشم، محسن رضائی ميرقائد فرزند نجف، محمدباقر قاليباف فرزند حسين، مهدی کروبی فرزند احمد، مصطفی معين فرزند مهدی، محسن مهرعليزاده فرزند رحيم، اکبر هاشمی بهرمايی فرزند علی.
به‌ بڕوای من هه‌ر له‌ ئێستاوه دیاره كێ ده‌بێ به سه‌رۆك كۆمار، له سه‌ددا نه‌وه‌د و نۆ، اكبر هاشمی هه‌ر له ئێستاوه هه‌لبژێردراوه، به‌ڵام بۆ كڵاو نانه‌ سه‌ر خه‌ڵكی دانیشتووی ئێران و به‌ڕێوه‌بردنی سه‌ناریۆ و شانۆی "هه‌ڵبژاردن" ده‌بێ به‌ڕێوه بچێ.
به‌ڵام له هه‌موو گرینگتر ئه‌وه‌یه كه ئه‌مانه هه‌موویان مێژووی به‌كارهینانیان به‌سه‌ر چووه و ئیكسپایه‌ر بووگن، هه‌ر بۆیه بۆ نه‌ته‌وه‌كانی دیكه‌ی ئێران به‌تایبه‌تی نه‌ته‌وه‌ی كورد، هیچێكیان له جانتادا نییه‌ و هه‌موویان وێڵه‌كی و خێڵه‌كین و باشترین كار ئه‌وه‌یه به قه‌وڵی عه‌ره‌ب ئه‌همال بكرێن‌. قوڕ به‌سه‌ر ئه‌وانه‌ش وه‌دوای كڵاوی بابردوو كه‌وتوون.


:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

Sunday, May 22, 2005
:::
شوێنی ژیانی كورددان هه‌ر دێت و مێژووی راسته‌وقینه‌ و كۆنی زیاتر و زیاتر دێرده‌كه‌وێ. سه‌یری ئه‌م هه‌واڵه‌ی "په‌یامنێر بكه‌ن"



دۆزینه‌وه‌ی شوێنه‌وارێك له‌ مه‌هاباد كه‌ مێژووه‌كه‌ی بۆ 9 هه‌زار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر ده‌گه‌ڕێته‌وه
[15:02 , 22 May 2005]

PNA- له‌ لێكۆڵینه‌وه‌كانی ساڵی رابردوودا 60 شوێن و ته‌پۆڵكه‌ له‌ مه‌هاباد دۆزراونه‌ته‌وه‌ كه‌ بایه‌خی شوێنه‌وارناسیان هه‌یه‌ و مێژووی هه‌ندێكیان بۆ 9 هه‌زار ساڵ له‌مه‌و پێش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌.
به‌ گوێره‌ی هه‌واڵی ئاژانسی ده‌نگوباسی "ئیسنا" ، "رێحان عه‌قیقی" به‌رپرسی گرووپی لێكۆڵینه‌وه‌ شوێنه‌وارناسییه‌كان له‌ مه‌هاباد رایگه‌یاند : به‌پێی لێكۆڵینه‌وه‌كان، ئه‌م شاره‌ له‌ هه‌زاره‌ی یه‌كه‌می پێش زایین بایه‌خێكی گرنگی هه‌بووه‌، به‌ڵگه‌ سواڵه‌ته‌كانی هه‌زاره‌ی یه‌كه‌م هێما له‌ نیشته‌جێ بوونی مرۆڤه‌كان و ئه‌و پێوه‌ندیانه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ناوچه‌ی ناوبراو له‌و سه‌رده‌مه‌دا له‌گه‌ڵ ئێمپراتۆریه‌ته‌كانی "مانا"،"ئۆراتوور" و "ئاشوور"یان هه‌بووه‌. هه‌روه‌ها رایگه‌یاند له‌ لێكۆڵینه‌وه‌كاندا شوێنێك به‌ مێژووی شه‌ش هه‌زارساڵ پێش زایین دۆزراوه‌ته‌وه‌ كه‌ پێده‌چێت شوێنی چاككردن و به‌رێكردنی شته‌ به‌ردینه‌كان بێت .
"عه‌قیقی" بوونی خاكێكی به‌ پیت، ئاوی زۆر و هه‌ڵكه‌وتنی ناوچه‌كه‌ له‌ دۆخێكی گرنگی مێژوویی و فه‌رهه‌نگیدا به‌ هۆكاری بوونی شوێنی مێژوویی له‌م ناوچه‌یه‌دا ناوهێنا . ئه‌شكه‌وتی"فه‌قره‌قا" كه‌ گۆڕی پادشایه‌كی مادی تێدایه‌ و وێرانه‌كانی مێژووی "ئیندرقاش" له‌ شوێنه‌ گرنگه‌ مێژوویی -شوێنه‌وارییه‌كانی ناوچه‌كه‌ن .


:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

Tuesday, May 10, 2005
:::
Kurdish National song "Ey Raqip"


هه‌ر وه‌ك زۆربه‌مان ده‌زانین، سروودی نه‌ته‌وایه‌تی كورد له لایه‌ن هۆنه‌ری كورد، مامۆستای نه‌مر و هه‌میشه‌ زیندوو، "دڵدار"ه‌وه نووسراوه‌. ناوبراویش له‌ ساڵه‌كانی 1337 ـ1368 ی كۆیه‌دا ژیاوه.
پێش ئه‌وه بێمه‌ سه‌ر باسی ژیان و به‌سه‌رهاتی ئه‌م هۆنه‌ره گه‌وره‌یه‌ی گه‌له‌كه‌مان ده‌مهه‌وێ باسی ئه‌و گه‌ڕانه‌ی خۆمتان بۆ بكه‌م كه ئیمڕۆ له ئینترنێتدا له شوێن سروودی "ئه‌ی ڕه‌قیب"هه‌مبوو:
دوای ئه‌وه‌ی سه‌رم كرد به یه‌ك دوو ماڵپه‌ڕی كوردی دا، بۆم ده‌ركه‌وت كه ئه‌م سرووده به چه‌ندین زاراوه‌ی كوردی، له‌وانه به كرمانجی و زازایی گوتراوه‌ته‌وه، بێجگه‌ له‌مانه‌ش كراوه‌ته ئینگلیزی. ئه‌وه‌ی كه سرووده‌كه كراوه‌ به چه‌ند زمانی زیندووی جیهانی، جیگای خۆشحاڵی‌یه، به‌ڵام به‌ڕاسی له به‌شی كرمانجیه‌كه‌یدا وه‌رگێڕانه‌كه، نه‌ك سه‌ركه‌وتوو نه‌بووه‌، به‌ڵكوو له‌باری كێش و وه‌زنه‌وه هه‌ڵبه‌سته‌كه‌ی تێك داوه‌!من بۆ خۆم له‌سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌م كه ئه‌م سرووده‌ ده‌بێ ده‌ست كاری بكرێ و كۆڕێكی زاناو و پسپۆڕی زمان و مێژوو و ئه‌ده‌ب ناسی كورد، لێك كۆ ببنه‌وه و به‌ هه‌لبه‌سته‌كه‌دا بچنه‌وه و دیسان له بنه‌ڕه‌ته‌وه دایبیڕژنه‌وه. له‌به‌ر ئه‌وه به بڕوای من، مێژووی كورد، هه‌مووی خوێن ڕشتن و هه‌ڕه‌شه‌و گوڕه‌شه نیه....

دڵدار كێ بوو؟

سروودی ئه‌ی ڕه‌قیب


مامۆستا دڵدار ناوی یوونس و كوڕی مه‌لا ره‌ئووفه‌ به پێی ئه‌و به‌ڵگانه‌ وا له‌ ده‌ستدان، له ساڵی 1337ی كۆچی له شاری كۆیه‌دا پێی ناوه‌ته‌ مه‌یدانی ژیانه‌وه و هه‌ر له‌وێش دا پێگه‌یشتووه‌. هێشتا یه‌كساڵان بووه كه باوكی باری كردووه‌ته‌ هه‌ولێر و له‌ پاش ماوه‌یه‌ك رۆیشتوونه‌ته‌ ڕانیه‌ و دڵدار له‌وێدا تا پۆلی سێهه‌می سه‌ره‌تایی خوێندووه‌ و له‌ پاشان گه‌ڕاونه‌ته‌وه بۆ هه‌ولێر و سه‌رئه‌نجام له‌ كه‌ركووك دا خوێندنی ناونجی ته‌واو كردووه و چووه‌ته‌ زانستگا و له دوای چوار ساڵ لیسانسی دادپه‌روه‌ری وه‌رگرتووه‌ و بووه‌ به پارێزگار و ئه‌و‌‌سا گه‌ڕاوه‌ته‌وه هه‌ولێر و پاشماوه‌ی ژیانی له‌وێ بردووه‌ته‌ سه‌ر. تا له ساڵی 1368دا له ته‌مه‌نی سی و یه‌ك ساڵی دا به هۆی نه‌خۆشی دڵه‌وه كۆچی دوایی كردووه‌ و هه‌ر له‌وێدا نێژراوه‌.
دڵدار هه‌ر له منداڵی‌یه‌وه تووشی گێره و كێشه‌ و ته‌نگ و چه‌ڵه‌مه‌یه‌كی زۆر هاتووه‌ و ژیانی به‌ سه‌خڵه‌تی و تاڵی بردووه‌ته‌ سه‌ر، و هه‌ر له به‌ر ئه‌مه‌ ساردی و گه‌رمی ژیانی چه‌شتووه‌ و هۆنه‌ریه‌تی و شێوه‌ی هۆنراوه‌ی له ئاو و هه‌وای سازگار و شاخ و ما و كێو و ده‌شت و شێوی كوردستان وه‌رگرتووه.
دڵدار له‌ بیره‌وه‌ری خۆیدا ئه‌ڵێ:" هێشتا له قوتابخانه‌ی سه‌ره‌تایی دا بووم كه زۆربه‌ی هۆنراوه‌كانی حاجی قادری كۆییم له به‌ر كردبوو و هه‌میشه‌ به وردی هه‌ڵبه‌سته‌كانی عه‌ونی و راجی و عاسی و حوسه‌ینی و هێرانیم ئه‌خوێنده‌وه و له به‌رم ئه‌كرد و به‌مانه‌ش دابین نه‌بووم و هه‌ڵبه‌ستی هه‌ر كه‌سێكم ده‌ست كه‌وتبایه‌، ئه‌منووسی‌یه‌وه له به‌ریانم ئه‌كرد به تایبه‌ت زۆر حه‌زم له هۆنراه‌كانی، وه‌فایی، كوردی، بی كه‌س، زێوه‌ر، پیره‌مێرد ئه‌كرد و له به‌ریانم ئه‌كرد."
دڵدار یه‌كێكه‌ له هۆنه‌ره‌ هه‌ره به‌رزه‌كانی كورد، گه‌رچی ته‌مه‌نی كه‌م بووه‌ و هۆنراوه‌ی كه‌می له شوێن به جێ ماوه، به‌ڵام ئه‌و هۆنراوانه‌ی وا له شوێنی به‌جێ ماوه‌ پله‌و پایه‌ی هۆنه‌ریه‌تی ئه‌ومان بۆ ده‌ر ئه‌خه‌ن.
یه‌كێك له‌و هۆنراوه‌كانی دڵدار كه بێ گومان هه‌موو كوردێك بیستوویه‌ سروودی نه‌ته‌وایه‌تی "ئه‌ی ڕه‌قیب"ه. كه‌ له زۆری ئێزگه‌ و ڕادیۆ و ته‌له‌فزیۆن بڵاو كراوه‌ته‌وه و یان رۆژانه‌ بڵاو ده‌كرێته‌وه، به‌ڵام هه‌رچه‌نده‌ سرووده‌كه له دیوانه‌كه‌ی دڵداردا به‌م جۆره‌ تۆمار كراوه:‌"


ئه‌ی ڕه‌قیب
ئه‌ی ڕه‌قیب هه‌ر ماوه‌ قه‌ومی كورد زمان نای ڕمێنێ دانه‌یی تۆپی زه‌مان
ئێمه‌ ڕۆڵه‌ی ڕه‌نگی سوور و شۆڕشین سه‌یریكه‌ خوێناویه‌ ڕابردوومان
ئێمه‌ ڕۆڵه‌ی میدیا و كه‌ی خوسره‌وین دینمان ئاینمانه‌ نیشتمان
كه‌س نه‌ڵێ كورد مردووه‌ كورد زیندوو
زیندووه‌ هیچ نانه‌وێ ئالإكه‌مان
چه‌ند هه‌زار لاوانی كوردی نه‌ڕڕه‌شێر بوون به‌ قوربانی و هه‌موویان نێژران
لاوی ئێستاش حازر و ئاماده‌نه‌ جانفیدانه‌ جانفیدانه‌ جانفیدان
لاوی كورد هه‌ڵسانه‌ سه‌ر پێ وه‌ك دلێر سا به‌ خوێن نه‌قشی ئه‌كه‌ن تاجی ژیان


به‌ڵام به‌ ده‌گمه‌ن هه‌ڵده‌كه‌وێ كه ئه‌و سرووده‌ له چه‌ند شوێنددا وه‌ک یه‌ك نووسراو یان خوێندرابێته‌وه. ئه‌مه‌ش جۆرێكی دیكه‌ی ئه‌و سروودیه‌.


ئه‌ی ڕه‌قیب هه‌ر ماوه‌ قه‌ومی كوردزمان
نایشكێنێ دانه‌ی تۆپی زه‌مان
قه‌ومی كورد هه‌ستایه‌ سه‌ر پێ وه‌ك دلێر
تا به‌خوێن نه‌خشی بكا تاجی ژیان
كه‌س نه‌ڵێ كورد مردووه‌ كورد زیندووه‌
زیندووه‌ قه‌ت نانه‌وێ ئاڵاكه‌مان
ئێمه ‌ڕۆڵه‌ی میدیا و كه‌یخوسره‌وین
دینمان، ئایینمان، هه‌ر نیشتمان
ئێمه‌ ڕۆڵه‌ی ڕه‌نگی سوور و شۆڕشین
سه‌یری كه‌ خوێناوییه‌ ڕابردوومان
لاوی كورد هه‌ستایه‌ سه‌رپێ وه‌ك دلێر
تا به‌ خوێن نه‌خشی بكا تاجی ژیان
لاوی كورد حازر و ئاماده‌یه‌
گیانفیدایه‌، گیانفیدا، هه‌ر گیانفیدا


له‌ شوێنێكی دیكه‌شدا به‌م جۆره‌ نووسراوه‌ته‌وه

ئه‌ی ڕه‌قیب

ئه‌ی ڕه‌قیب هه‌ر ماوه‌ قه‌ومی كورد زوبان
نای ڕمێنێ دانه‌یی تۆپی زه‌مان
ئێمه‌ ڕۆڵه‌ی ڕه‌نگی سوور و شۆڕشین
سه‌یریكه‌ خوێناویه‌ ڕابووردومان
ئێمه‌ ڕۆڵه‌ی میدیا و كه‌ی خوسره‌وین
دینمان ئاینمانه‌ نیشتمان
كه‌س نه‌ڵێ كورد مردووه‌ كورد زیندووه‌
زیندووه‌ هیچ نانه‌وێ ئاڵاكه‌مان
چه‌ند هه‌زار لاوانی كوردی نه‌ڕڕه‌شێر
بوون به‌ قورنانی و هه‌موویان نێژران
لاوی ئێستاش حازر و ئاماده‌یه‌ .....
جانفیدانه‌ جانفیدانه‌ جانفیدان
لاوی كورد هه‌ڵسانه‌ سه‌رپێ وه‌ك دلێر
سا به‌ خوێن نه‌قشی ئه‌كه‌ن تاجی ژیان
كه‌س نه‌ڵێ كورد مردووه‌ كورد زیندووه‌
زیندووه‌ هیچ نانه‌وێ ئاڵاكه‌مان.



EY RAQÎP (Zazaki)


Ey dîsmen milete Kırmanc zone xora esto
Qe zu zeman tuvang u xora ne rîjîno
Kêsra mewaze ke Kırmancî merdê
Kîrmanc î wose, Kırmanc î wose
Bayraxa înu ke zu zeman ne na war

Make xorte rengê sur ê sorîs yîme
Kay ke gonîa makê ma na raedê cando
Kêsra mewaze ke Kırmancî merdê
Kîrmanc î wose, Kırmanc î wose
Bayraxa înu ke zu zeman ne na war

Ma domanê Medya be Keyhusrew yîme
Hurdîmêna dîn u îman ű wolatê mawe
Hurdîmêna dîn u îman ű Kırmancî be Kurdîstan î
Kêsra mewaze ke Kırmancî merdê
Kîrmanc î wose, Kırmanc î wose
Bayraxa înu ke zu zeman ne na war

Xorte Kırmanc je aslanî wostê ra
tace jîhan gonî ra nexesne ne
Kêsra mewaze ke Kırmancî merdê
Kîrmanc î wose, Kırmanc î wose
Bayraxa înu ke zu zeman ne na war

Xorte Kırmanc qeytî hazır î amadeye
Gundî hazırê cane xo fêda kere
Poure cane xo fêda kene, cı cane xokê esto


EY RAQÎP (kurmancî)


Ey raqîp her maye qewmê Kurd ziman
Nashikê û danayê bi topên zeman
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Em xortên rengê sor û shoresh in
Seyr bike xwîna rîyan me da rijand
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Em xortên Midya û Keyhusrew in
Dîn îman û ayîn man, her nishtîman
Dîn îman û ayîn man Kurd û Kurdistan
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Lawê Kurd rabûye ser pê wek shêran
Ta bi xwîn nexshîn bike tacê jîhan
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Xortê Kurd tev hazir û amade ne
Can fîda ne can fîda, her can fîda
Can fîda ne can fîda, her can fîda!!!


EY RAQÎP ( Soranî )


Ey raqîb her mawe qewmî Kurd ziman,
Nay sikên danery topî zeman
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Ême roley rengî sûr û soris în,
Seyrîke xuênawiya raburdûman
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Ême roley Midya û Keyhusrew în,
Dînîman û ayînman her Kurdistan
Dînîman û ayînman Kurd u Kurdistan
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Lawî Kurd hestaye ser pê wek dilêr,
Ta be xuên nexsîn deka tacî jiyan
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Lawî Kurdî hazir û amadeye,
Giyan fîdan e, giyan fîda her giyan fîda
Giyan fîdan e, giyan fîda her giyan fîda


Hey Vijand(Nederlands)
Hey vijand de Koerdische natie leeft met zijn taal
Kan nooit verslagen worden door wapens der aller tijden
Laat niemand zeggen Koerden zijn dood
Koerden leven, Koerden leven
Hun vlag zal nooit vallen

Wij de jeugd zijn de rode kleur van de revolutie
Kijk onze bloed we hebben geofferd op deze weg
Laat niemand zeggen Koerden zijn dood
Koerden leven, Koerden leven
Hun vlag zal nooit vallen

Wij zijn de kinderen van de Meden en Keyhusrew
Beiden ons geloof en religie is ons Vaderland
Beiden ons geloof en religie is Koerd en Koerdistan
Laat niemand zeggen Koerden zijn dood
Koerden leven, Koerden leven
Hun vlag zal nooit vallen

De Koerdische jeugd is als leeuw in opstand gekomen
Om de kroon van het leven te versieren met bloed
Laat niemand zeggen Koerden zijn dood
Koerden leven, Koerden leven
Hun vlag zal nooit vallen

De Koerdische jeugd is der aller tijden bereid en
Vooraltijd gereed om hun leven te offeren
Alle leven offeren, alle leven dat ze hebben


HEY ENEMY(English)


Hey enemy, the Kurdish nation is alive with its language
Can not be defeated by the weapons of any time
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

We, the youth are the red colour of the revolution
Watch our blood that we shed on this way
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

We are the children of Medya and Keyhusrew
Both our faith and religion are our homeland
Both our faith and religion are Kurd and Kurdistan
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

The Kurdish youth have risen like lions
To adorn the crown of life with blood
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

The Kurdish youth are ever present and
Forever will be ready to sacrifice their lives
Sacrifice each life they have, each life they have!!!...

ئه‌مه‌ش تێكدراوه‌كه‌یه:


KURMANCÎ LYRICS


Ey raqîp her maye qewmê Kurd ziman
Nashikê û danayê bi topên zeman
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Em xortên rengê sor û shoresh in
Seyr bike xwîna rîyan me da rijand
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Em xortên Midya û Keyhusrew in
Dîn îman û ayîn man, her nishtîman
Dîn îman û ayîn man Kurd û Kurdistan
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Lawê Kurd rabûye ser pê wek shêran
Ta bi xwîn nexshîn bike tacê jîhan
Kes nebê Kurdin mirin
Kurd jîn dibin,
Jîn dibe qet nakeve ala Kurdan

Xortê Kurd tev hazir û amade ne
Can fîda ne can fîda, her can fîda
Can fîda ne can fîda, her can fîda!!!

---

SORANÎ LYRICS


Ey raqîb her mawe qewmî Kurd ziman,
Nay sikên danery topî zeman
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Ême roley rengî sûr û soris în,
Seyrîke xuênawiya raburdûman
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Ême roley Midya û Keyhusrew în,
Dînîman û ayînman her Kurdistan
Dînîman û ayînman Kurd u Kurdistan
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Lawî Kurd hestaye ser pê wek dilêr,
Ta be xuên nexsîn deka tacî jiyan
Kes nelê Kurd mirduwe
Kurd zîn duwe,
Zîn duwe qet nanewê alakeman

Lawî Kurdî hazir û amadeye,
Giyan fîdan e, giyan fîda her giyan fîda
Giyan fîdan e, giyan fîda her giyan fîda!!!...

---

ENGLISH TRANSLATION


Hey enemy, the Kurdish nation is alive with its language
Can not be defeated by the weapons of any time
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

We, the youth are the red colour of the revolution
Watch our blood that we shed on this way
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

We are the children of Medya and Keyhusrew
Both our faith and religion are our homeland
Both our faith and religion are Kurd and Kurdistan
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

The Kurdish youth have risen like lions
To adorn the crown of life with blood
Let no one say Kurds are dead
Kurds are living
Kurds are living, their flag will never fall

The Kurdish youth are ever present and
Forever will be ready to sacrifice their lives
Sacrifice each life they have, each life they have!!!...


-------------------------
چه‌ند بیروبۆچوون له سه‌ر سروودی ئه‌ی ڕه‌قیب له ماڵپه‌ڕه‌ كوردیه‌كاندا:
داڤید ناشیوناڵ
كوردستان نێت
هه‌ڵبه‌ست
ده‌نگی كورد
كوردستان
چه‌ند سروودی كوردی له ماڵپه‌ڕی
گیاڕه‌نگ، هه‌رچه‌نده تاكوو ئێستا سروودی "ئه‌ی ڕه‌قیب"یان تێدا نییه!

:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

Saturday, May 07, 2005
:::
یادێك له‌ هۆره‌چڕی به‌ ناوبانگ علی نه‌زه‌ر منوچهری

ته‌نیا ده‌نگه‌ كه‌ نامرێ و به‌ زیندوویی ده‌مێنێته‌وه‌



هه‌موو ساڵێك له‌ وه‌رزی به‌هاردا ئه‌و كاته‌ی به‌فری سه‌ر كێوه‌ تاشه‌كانی زاگرۆسی به‌شكۆوه‌ ده‌توێنه‌وه‌، به‌وراوه‌كان به‌ خورۆشان و كه‌ف و كۆڵه‌وه‌ به‌ سه‌ر سێنگی تاشه‌به‌رده‌كان و به‌ دۆڵه‌كاندا سه‌ره‌و لێژ ده‌بنه‌وه‌ گوڵه‌ نه‌ورۆزه‌ و هه‌ڵاڵه‌ و "كاسه‌ شكێن" له‌ نێوان به‌رده‌كاندا سه‌ر ده‌ر دێرن و بۆنی شكۆفه‌، وه‌نه‌وشه‌، به‌ڵاڵۆك و چنوری دۆڵه‌كان هه‌موو لایه‌ك و په‌له‌وره‌كانیش سه‌ر مه‌ست و شه‌یدا ده‌كا. كه‌وه‌كانی زاگرۆس له‌ سه‌ر تاشه‌ به‌رده‌ تیژه‌كان كه‌ سه‌ریان له‌ ئاسمان دراوه‌، ده‌نیشنه‌وه‌ و قاسپه‌ قاسپی دڵنشینی خۆیان پێشكه‌ش به‌ سروشتی جوان ده‌كه‌ن و سه‌رنجی گوێ گر بۆ لای خۆیان ڕاده‌كێشن. ئه‌و كاته‌یه‌ كه‌ مرۆڤ بێ ئاگا بیری بۆ لای ڕۆحی پاك و زه‌وقی جوانی خه‌ڵكانی ڕابردوو ده‌فڕێ، كه‌ وه‌كوو كه‌وه‌ سه‌رمه‌سه‌كانی زاگرۆس خه‌ونه‌كانیان، هیواكانیان، خۆشیه‌كانیان و خه‌مه‌كانیان به‌ شێوه‌ی هۆنراوه‌ی جوانی كوردی به‌ ده‌نگی ڕه‌سه‌نی هۆره‌ ده‌چڕی.
هۆره‌ ده‌توانرێ به‌ كۆنترین ئاواز و كۆنترین خوێندنه‌وه‌ی هۆنراوه‌ و سروود له‌ ئێراندا دابنرێ. بنه‌چه‌ی هۆره‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سه‌رده‌می زۆر كۆن. ئه‌و كاته‌ی كه‌ موریده‌كانی زه‌رده‌شتی گاته‌كانی ئاوه‌ستایان له‌ ته‌نیشت ئاگری پیرۆزه‌وه‌ به‌ ئاوازێكی وه‌كوو هۆره‌ ده‌چڕیی. هه‌ندێك له‌ لێكۆڵێنه‌ران له‌و باوه‌ڕه‌دان كه‌ وشه‌ی هۆره‌ له‌ "ئه‌هورا مه‌زدا"وه‌ هاتووه‌. هۆره‌ شێوه‌یه‌كی تایبه‌تیه‌ و تێكه‌ڵ به‌ هۆنراوه‌ و ئاوازه‌ كه‌ جیاوازی بنه‌ڕه‌تی له‌گه‌ڵ ده‌زگای ئاوازه‌كانی ئێرانیدا هه‌ییه‌ و هه‌ر ئه‌مه‌ش وه‌های كردووه‌ كه‌ ناوی لێ بنێن ئاوازی ئازاد و جیاواز. ده‌نگ به‌رز و نزم كردنه‌وه‌ی هۆره‌ نزیك به‌ مقامی قه‌تار كه‌ له‌ كوردی دا له‌ ده‌زگای "شوور" ده‌بێژرێ. هۆره‌ چه‌ند جۆر مقامی هه‌یه‌ كه‌ به‌ 14 به‌ش یان زۆرتری ده‌زانن كه‌ ئه‌مانه‌ن: گول وه‌خاك :"گله‌وده‌ره‌"، "بان ده‌سانی"، "شاحوسه‌ینی"، "ساروخانی"، "ته‌رز مه‌جنوونی"، "سه‌حه‌ری"، "دووباڵا"، "غه‌ریبی"، "بان بنه‌یی"، "پاوه‌ مووری" و... بریدیی و نكیسایی هه‌ر به‌ مقامی هۆره‌ی ده‌زانن.
مێژووی فه‌رهه‌نگ و هونه‌ری كورد هۆره‌چڕی زۆری تێدا هه‌ڵكه‌وتووه‌، به‌ڵام بێگومان سه‌رتۆپ و قافڵه‌ و نمرترێنی هۆره‌چڕه‌كانی كۆن و ئێستا، نه‌مر عه‌لی نه‌زه‌ره‌. ناوبراو له‌ ساڵی 1300ی هه‌تاوی له‌ گوندی "توره‌ سرخه‌ك"ی سه‌ر به‌ شاری شائاباد "اسلام ابادی ئێستا" (له‌ هه‌ندێك وتار و جێگه‌دا به‌ خه‌ڵكی كرندی ڕۆژئاوای له‌ قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن كه‌ ڕاست نیه‌.) له‌ بنه‌ماڵه‌یه‌ك كه‌ پشتاوپشتیان هۆره‌چڕ بوون و ده‌نگیان خۆش بووه‌ هاتووه‌ته‌ دنیاوه‌. هه‌ر له‌ ته‌مه‌نی منداڵیه‌وه‌ ببووه‌ هاوڕێی سروشت و ئه‌مه‌ش زۆر كاریگه‌ری له‌ سه‌ر زه‌وق و سه‌لیقه‌ی ده‌نگه‌كه‌ی دانا. هه‌ر له‌ منداڵیه‌وه‌ زانی كه‌ ده‌نگێكی خۆش و له‌ باری هه‌یه‌ و به‌ هۆی سه‌لیقه‌ و زانیارییه‌ك كه‌ هه‌یبوو "هه‌ست و كفوكۆی دڵی به‌ شێوه‌ی هۆنراوه‌ی ده‌ "هیجایی" كوردی ده‌وتوو و له‌ شێوازی هۆره‌دا ده‌ریده‌بڕی و ده‌یچڕی. هه‌روه‌ها دوای ماوه‌یه‌كی كورت بنه‌ماڵه‌كه‌ی و خه‌ڵكی گوند و دواتریش خه‌ڵكی ناوچه‌كه‌ به‌ ده‌نگه‌ زۆڵاڵ و خۆشه‌كه‌یان زانی و هێنده‌ی نه‌برد كه‌ ده‌نگی ڕه‌سه‌ن و دڵگیری ناوبراو، دێ به‌ دێ و شار به‌ شار بڵاو ببووه‌وه‌ و له‌ ته‌واوی ناوچه‌ كوردنشینه‌كاندا ناوبانگی ده‌ركرد. عه‌لی نه‌زه‌ر كه‌ مرۆڤێكی خاكی و دڵسۆز و خه‌ڵكی بوو، لایه‌نگرێكی زۆری بۆ خۆی دۆزیه‌وه‌ و هۆنراوه‌ و ده‌نگه‌ خۆشه‌كه‌ی بووه‌ وێردی سه‌ر زمانی هه‌موو كوردێك. دوای ماوه‌یه‌كی كورت ناوبراو بۆ ڕادیو كوردی كرماشان بانگ كرا و به‌و ده‌نگه‌ زۆڵاڵ و له‌باره‌ی لایه‌نگرانی زۆری بۆ لای ڕادیوكه‌ ڕاكێشا. ناوی عه‌لی نه‌زه‌ر له‌ ته‌نیشت ناوی هونه‌رمه‌ندانی تر وه‌كوو سه‌ید عه‌لی ئه‌سغه‌ری كوردستانی، حه‌سه‌ن زیره‌ك، عه‌لی مه‌ردان، تایر ته‌وفیق و هتد...جێی خۆیی كرده‌وه‌. قه‌وانه‌كانی ناوبراو له‌ ته‌نیشت قه‌وانی هونه‌رمه‌ندانی گه‌وره‌ی كورد و هه‌روه‌ها گه‌وره‌كانی موسیقای ڕه‌سه‌نی فارسی وه‌كوو "قمرالملوك وه‌زیری" له‌ نێو ته‌واوی بنه‌ماڵه‌كان ده‌بینرا و ده‌ست ده‌كه‌وت. ئه‌وه‌ی كه‌ خه‌ڵك سه‌رنجیان بۆ لای ئه‌م هونه‌رمه‌نده‌ ڕاده‌كێشرا، خاكی بوون، خۆشه‌ویستی بۆ خه‌ڵك و هه‌روه‌ها گرتنه‌ به‌ری شێوازێكی وه‌كوو چڕینی هۆره‌ بوو. شیعری جوان و دڵگیری به‌ زه‌وقێكی جوان له‌ شاعیرانی ڕابردووی وه‌كوو شاكه‌ و خان مه‌نسور هه‌ڵده‌بژراد و یان له‌ گه‌نجێنه‌ی گه‌وره‌ی فولكلۆری كه‌ڵهوڕیی جوانترین هۆنراوه‌ی گوڵبژێر ده‌كرد و هه‌روه‌ها خۆشی له‌ هۆنینه‌وه‌ی هۆنراوه‌دا ده‌ستی هه‌بوو. تێكه‌ڵكردنی ئه‌م هۆنراوانه‌ و چڕینی به‌ ده‌نگی زۆڵاڵ و دڵگیر و ساف و ئه‌و شێوازه‌ تایبه‌تیه‌ی كه‌ له‌ وتنی وشه‌كاندا به‌كاری ده‌هێنا سه‌رنجی هه‌ر گوێگرێكی بۆ لای خۆی ڕاده‌كێشا و خاوه‌نی شێوازێكی خۆی بوو كه‌ ئه‌مڕۆ به‌ "عه‌لی نه‌زه‌ر چڕ" ناوبانگی ده‌ركردووه‌ عه‌لی نه‌زه‌ر له‌ هه‌موو هۆره‌چڕه‌كانی پێش خۆی و دوای خۆشی به‌رزتر داده‌ندرێ.
ۆژی هه‌ژده‌ی "خرداد"ی ساڵی 1341ی هه‌تاوی، هه‌واڵێك له‌ ته‌واوی ناوچه‌ كوردیه‌كاندا به‌ڵاو كرایه‌وه‌. هه‌واڵێك كه‌ وه‌كوو با شار به‌ شار و گوند به‌ گوند و ده‌م به‌ ده‌م ڕۆیشت و خه‌ڵكی له‌ نێو خه‌م و په‌ژاره‌دا داگرت، ئه‌وه‌ش ئه‌مه‌ بوو كه ئه‌م هونه‌رمه‌نده‌ له‌ حوسێن ئاوای سه‌ر به‌ سنه‌ ده‌كه‌وێته‌ بن تراكتۆر و گیانی له‌ده‌ست داوه‌، به‌م جۆره‌ فه‌رهه‌نگ و هونه‌ری كوردی یه‌كێك له‌ ئه‌ستێره‌ پرشنگداره‌كانی خۆیی له‌ ده‌ست دا. ناوبراو له‌ كاتێكدا ئه‌م جیهانه‌ی به‌ جێهێشت كه‌ ته‌نیا ته‌مه‌نی 41 ساڵ بوو و له‌ كاتی پوخت بوونی هونه‌ریدا بوو، هێشتا ساڵیانێكی به‌ ده‌سته‌وه‌ بوو خه‌ڵكی تێر گوێبیسی هونه‌ره‌كه‌ی بن. به‌ڵام چاره‌نووس وا بوو كه‌ ناوبراو بڕوا و ته‌نیا ده‌نگه‌كه‌ی له‌ نێو ڕۆح و گیانی خه‌ڵكدا بمێنێته‌وه‌. نه‌مر عه‌لی نه‌زه‌ر تاكه‌ كوڕی بنه‌ماڵه‌كه‌ی بووه‌ و نه‌ خۆشكێك و نه‌ برایه‌كی بووه‌. ناوبراو خاوه‌نی په‌نج كوڕ و دوو كچه‌ كه‌ زۆربه‌یان خاوه‌نی خوێنده‌واری به‌رزن. سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش هه‌ندێك له‌ منداڵه‌كانی توانای هۆره‌ چڕینیان هه‌یه‌، به‌داخه‌وه‌ چالاكی هونه‌رییان نیه‌. گۆڕه‌كه‌ی له‌ شاری "قم" دایه‌. به‌ وته‌ی هه‌ندێك له‌و ئێرانیانه‌ی كه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ نیشته‌ جێن ده‌نگ و ڕه‌نگی عه‌لی نه‌زه‌ر له‌ سه‌ر ماڵپه‌ڕه‌ ئینترنێتییه‌ جیهانیه‌كاندایه‌. گه‌رچی وشه‌ی "مرحوم"نه‌مر به‌كار دێنین به‌و مانایه‌ نیه‌ كه‌ له‌ نێوماندا نیه‌، به‌ڵكوو ته‌نیا له‌ به‌ر ئیحترامێكه‌ كه‌ له‌ دڵماندایه‌ بۆ مرۆڤی گه‌وره‌ و شه‌ریف، گه‌رچی هونه‌رمه‌ند قه‌د نامرێ. هونه‌رمه‌ندی ڕاسته‌قینه‌ به‌ ڕۆحی هونه‌رییه‌وه‌، به‌و ئاسه‌واره‌ی كه‌ پاش خۆی به‌ جێی ماوه‌ هه‌میشه‌ له‌ نێو مێشك و دڵی گوێگره‌كانیدا هه‌ناسه‌ ده‌دا و ده‌ژی.
كاتێك ته‌نیای و دڵته‌نگی رووت لێده‌كا و گوێ له‌ ده‌نگی سه‌ید عه‌لی ئه‌سغه‌ری كوردستانی و یا ده‌نگی ره‌سه‌نی حه‌سه‌ن زیره‌ك كه‌ ده‌رد و خه‌مێكی زۆری له‌ نێو خۆدا حه‌شار داوه‌، ده‌بنه‌ هاوده‌مت و خه‌مه‌كانت لا ده‌به‌ن. ئایا ده‌ڵ بڕوایی ده‌دا كه‌ بڵێین سه‌ید عه‌لی ئه‌سغه‌ر و زیره‌ك مردوون؟ له‌و كاته‌ش كه‌ به‌ ته‌نیا له‌ گۆشه‌یه‌كی ژووره‌كه‌ دانیشتووی و چوار دیواره‌كه‌ و سه‌ربانیش گه‌مارۆتیان داوه‌ و دڵته‌نگی و په‌رۆشیش لێت ناگه‌ڕێن. په‌نجه‌ت بێ ئختیار دوگمه‌ی ركۆردێره‌كه‌ داده‌گرێ. ده‌نگی زۆڵاڵ و دڵته‌نگی عه‌لی نه‌زه‌ر دوای ساڵیانێك ده‌تباته‌وه‌ نێو ئاپوره‌ی ته‌نیایی، تێكت ده‌دا، به‌ جۆرێك كه‌ ده‌ربڕینی هاسان نییه‌.
زڕه‌ی یه‌ ده‌سی پاوه‌ن له‌ پامه‌ / من له‌ی شاباده‌ كی هه‌وا خوامه‌، و ئه‌و جار له‌و باوه‌ڕه‌دای كه‌ عه‌لی نه‌زه‌ر زیندووه‌ و به‌ دڵئاوه‌ڵای، سه‌فا، یه‌كڕه‌نگی، مێوانداری و هه‌ڵسوو كه‌وتی خاوێنی خه‌ڵكانی ڕابردوو ده‌كه‌وی، ئه‌و جار ئه‌م ڕسته‌یه‌ت وه‌بیر دێته‌وه‌ كه‌ ده‌ڵێ " ته‌نیا ده‌نگه‌ كه‌ نامرێ و به‌ زیندوویی ده‌مێنێته‌وه‌".
ئه‌مه‌ی خواره‌وه‌ش چه‌ند هونراوه‌یه‌كه‌ كه‌ عه‌لی نه‌زه‌ر به‌ هۆره‌ چڕیوویه‌:


بنــــــــووڕ وه‌ی قاقه‌ز دووس دوره‌وه‌
بزان چووه‌ نووساس وه‌ دڵگــیره‌وه‌؟
بــــــــولبول تو مه‌گیر وه‌ زار زاره‌وه‌
بـــــــــــه‌ش تو ماگه‌ گول وه‌ داره‌وه‌
زڕه‌ی شه‌ماڵ تیه‌یی له‌ لاقه‌ سره‌وه‌
ده‌م چـه‌و لا بریاگه‌ هاوه‌ ئــه‌سره‌وه‌
چـــــــــــه‌تر چوو له‌ولاو بخه‌ وه‌لاوه‌
كوچكانگ چه‌ن كه‌س نایده‌ وه‌ كاوه‌
نــــــه‌ قاغه‌ز دیرم نه‌ قه‌ڵه‌م ده‌وات
ڕاز دڵه‌كه‌م بنووسم ئـــــــــــــــه‌ڕاد


سه‌رچاوه‌: ماڵپه‌ڕی به‌ڕوو(بلوط)
نووسینی: مسعود قنبری
وه‌رگێڕانی: حه‌مید ته‌یموری

ستۆكهۆڵم، 6/5/2005

:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

Sunday, May 01, 2005
:::
بیره‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌یه‌ك، "شه‌ڕه‌كه‌ی ته‌نگی خاو"
فیلمی پێشمه‌رگه‌


كاك سالار سه‌رلكمان بوو، ئێمه‌ش ئه‌وكاته‌ی كه له گه‌ڵی چووین بۆ ناوچه‌ی كامێران دووازده‌ یان سیانزده كه‌س ده‌بووین.
كاك سالار به شه‌مسوڵا و ئه‌حله‌ مسری (شه‌هید ئه‌حمه‌د مزه‌فه‌ری، ئه‌و كاته‌ جێگری سه‌رلك بوو، شه‌هید شه‌مسوڵاش سه‌رپه‌ل بوو) و ده‌سته‌یه‌ك له‌ پێشمه‌رگه‌كانی وتبوو، ئێوه‌ بڕۆنه‌وه‌ بۆ ناوچه‌ی بێڵه‌وار و كاك شاپوور (شه‌هید شاپور فیروزی، ئه‌و كاته‌ فه‌رمانده‌ری هێزێ بێستوون بوو) و ده‌سته‌كه‌ی دیكه‌ش ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ لاێ ئێوه. به‌م جۆره‌ هێز یه‌كتر ده‌گرێته‌وه‌. ئێمه‌ش ده‌ڕۆین تا نزیك شاری كامێران و عه‌مه‌لیاتێك ده‌كه‌ین و ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌.
ئێمه‌ چووینه‌ كامێران و گه‌ڕاینه‌وه‌، له‌و سه‌ره‌وه‌ بڕیار وا بوو له‌ "چارلی" په‌شاوا، یه‌ك بگرینه‌وه‌. كاتێك ئێمه‌ هاتینه‌وه‌ چارلی، ئه‌وان له‌وێ نه‌مابوون، هه‌ربۆیه‌ ڕۆژی دواتر ئێمه‌ش ئه‌وێمان به‌جێ هێشت و چووین بۆ "كه‌وانه‌ی بزوه‌ش"، پێمان وا بوون ئه‌وان له‌وێن. دیاره‌ ئه‌و كاته‌ بێسیم و كه‌ره‌سته‌ی پێوه‌ندی گرتن نه‌بوو و ئه‌گه‌ر له‌ یه‌كتری هه‌ڵبڕابایه‌ین، ئیتر ئاگامان له‌ یه‌كتری نه‌ده‌ما. گه‌یشتینه‌ كه‌وانه‌ی بزوش، له‌وێش نه‌بوون. ئێمه‌ لێره‌ ماینه‌وه‌ كه‌ هه‌واڵیان بۆ هێناین، ئه‌وا حكومه‌ت هێزێكی یه‌كجار زۆری له‌ ناوچه‌كه‌ كۆ كردووه‌ته‌وه‌ و ده‌ێهه‌وێ هێرش بكا. دیاره‌ پێشتر كاك سالار و فه‌رمانده‌كانی دیكه‌ هه‌موویان ده‌یانزانی كه‌ هێزێكی زۆر له‌م ناوچه‌یه‌ كۆ كراوه‌ته‌وه‌. ده‌بێ ئه‌وش بڵێم كه هه‌موو ساڵێك ئه‌م ده‌مانه‌، كۆماری ئیسلامی ئێران، یه‌ك حه‌وتووی به ناوی "حه‌وتووی جه‌نگ" دیاری ده‌كرد و به‌و بۆنه‌وه‌ هه‌موو هێزێ خۆی له‌و شوێنانه‌ی كه‌ شه‌ڕی لێ بوو كۆ ده‌كرده‌وه‌. زۆر سه‌یره‌، چوونكه وڵات هه‌م له‌گه‌ڵ عێراق و هه‌میش له‌ ناوخۆ له‌گه‌ڵ كورد له‌ شه‌ڕدا بوو و و ڕۆژ نه‌بوو شه‌ڕ و كوشتن له گۆڕێدا نه‌بێ! به‌ڵام سه‌ره‌ڕای ئه‌وش حه‌وتوویه‌كیان بۆ شه‌ڕ ته‌رخان كردبوو!
كه‌ پێشمه‌رگه‌كانیشمان لێره‌ نه‌دیته‌وه‌، ئێتر زانیمان كه‌ ده‌بێ له‌ "ته‌نگی خاو" دا بن. (ده‌بێ لێره‌دا ئه‌م پرانتزه‌ بكه‌مه‌وه‌ و تۆزێك باسی ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ پێی ده‌ڵێن ته‌نگی خاو بكه‌م، دۆڵێكی ته‌نگه‌ كه‌ ئاسمان نه‌بێ هێچ شوێنێكی دیكه‌ی پێوه‌دیار نێه‌، سه‌رێكی له‌ ئاوایی "ته‌نگی وه‌ر"ه‌وه‌ ده‌ست پێده‌كا و له‌ "دووئاوان"ی پشتی ئاوای "تیله‌كۆ"وه ده‌رده‌چێ، سه‌رێكیشی ده‌چێته‌وه‌ بۆ لای "قه‌ڵا" كه‌ له‌ سه‌ر لووتكه‌ی چیای شاهۆ هه‌ڵكه‌وتووه‌ و بۆ خۆی مێژوویه‌كی تایبه‌تیی هه‌یه‌ و داستانێ زۆری له‌سه‌ر وتراوه‌ كه‌ من له‌وانه‌ ده‌گه‌ڕێم. له نێو ئه‌م ته‌نگێ خاوه‌دا كوروو (ئه‌شكه‌وتی ته‌نگی تنگی خاو هه‌ڵكه‌وتووه‌ كه گوایه‌ بنه‌ماڵه‌ی حاجی رۆسته‌م به‌گ كه‌ به‌ خزمایه‌تیش له‌گه‌ڵ ئێمه‌ یه‌كێكن، به‌هاران چه‌ند سه‌د سه‌ر مه‌ڕ و ماڵاتیان له‌م ئه‌شكه‌وته‌دا راگرتووه‌ و وه‌ك گه‌وڕ و گه‌له‌خان كه‌ڵكیان لێوه‌رگرتووه‌. تۆزێك سه‌ره‌وه‌ی ئه‌شكه‌وته‌كه‌ش، كانییه‌كه‌ی ته‌نگی خاوه‌ كه‌ جێگه‌یه‌كی زۆر با سه‌فا و شوێنی حه‌سانه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌ بوو. له به‌هاراندا ته‌نگی خاو لافاو (سێڵاو)یشی لێ هه‌ڵده‌ستێ، به‌ڵام هاوینان له‌ توونیشدا بمری، بێجگه‌ له‌ كانییه‌كه‌ نه‌بێ، دڵۆپه‌یه‌ك ئاوت وه‌دست ناكه‌وێ، دۆڵه‌كه‌ی ته‌نگی خاو له‌ خواریشه‌وه‌ به‌شێكی دیكه‌ی لێ جیاده‌بێته‌وه‌ كه‌ ده‌بێته‌ "حه‌شه‌كه‌ل" و ده‌ڕواته‌وه‌ بۆ پشت ئاوایی "پاڵنگان" كه‌ ئه‌ویش بۆ خۆی مێژووی كۆنی خۆی هه‌یه‌. نێو چۆمه‌كه‌ له‌و شوێنانه‌ی كه‌ زۆر ته‌نگه‌به‌ره‌، ته‌نیا چه‌ند میتر ده‌بێ، به‌ڵام هه‌تاكوو بۆ سه‌ر لووتكه‌كه‌ هه‌ڵكشێی به‌ربڵاوتر ده‌بێت و ڕه‌نگه‌ له‌ كۆتاییدا خۆی له‌ 500 میتر بدا. به‌رزایی ته‌نگیخاو له‌ نێو چۆمه‌كه‌وه‌ تاكوو سه‌ر لووته‌، ڕه‌نگه‌ خۆی له‌ یه‌ك كیلومیتر بدا. ئێتر چڕ و پڕی و خه‌ختی مای هه‌زاره‌وهه‌زار هه‌ر بۆ باس كردن نابێ.) شه‌و له‌ كه‌وانه‌ی بزوه‌ش ماینه‌وه‌، به‌یانی ئێواره‌ من و چه‌ند پێشمه‌رگه‌ی دیكه‌ی خه‌ڵكی زیوه‌ و كاك ئه‌ڕه‌حمان چووین بۆ ئاوایی "زیویه‌" (ئه‌و كاته‌ زیوه‌ چه‌ند كوڕه‌ باشه‌ و ئازای پێشمه‌رگه‌ بوون). كه‌ چووینه‌ نێو دێ و چووینه‌ نێو ماڵه‌كان زانیمان كه‌ وه‌زعه‌كه‌ ئاسایی نیه‌. كه‌ داوای نان و چایمان كرد و خه‌ریك بووین هێندێك نان كۆبكه‌ینه‌وه‌. خه‌ڵك وتیان: كوره‌ ماڵتان نه‌شێوێ، ئه‌وه‌ لێره‌ چی ئه‌كه‌ن! ئه‌وه‌ هێزێكی یه‌كجار زۆر چاش و پاسدار به‌ چه‌ندین ماشێنه‌وه‌ له‌ پایگاكه‌ی پشت دێ كۆبووه‌ته‌وه‌. نه‌ك ته‌نیا ئاوایی زیوه‌یه‌، به‌ڵكوو هه‌موو ئاوایه‌كانی بێڵه‌وار و ده‌وره‌به‌ریشی پڕ كردووه‌ له‌ هێزه‌كانی خۆی و به‌ته‌مایه‌ به‌یانی هێرش بكاته‌ سه‌رتان.
هه‌رچۆنێك بوو ئێمه‌ به‌ په‌له‌ هێندێك نان و پێخۆرمان كۆ كرده‌وه‌ و هێسترێكمان له‌ دێ هێناو و شته‌كانیمان لێ ناو و چووینه‌وه‌ بۆ كه‌وانه‌ی "بزوه‌ش". كه‌ گه‌یشتنه‌ لای هاوڕێیان، به‌سه‌رهاتی كۆكردنه‌وه‌ی هێزێكی زۆر له‌ جاش و پاسداره‌كانمان بۆ كاك سالار و پێشمه‌رگه‌كان باس كرد. (ئه‌و كاته‌ باو بوو كه‌ باوه‌ڕیان به‌ شتێك نه‌بووایه‌، ده‌یانوت، كوره‌ گوێ له‌ قسه‌ی فه‌لا مه‌گره‌). له‌ بیرمه‌ ئه‌نوه‌ر نیه‌ری (شه‌هید ئه‌نوه‌ر مه‌نبه‌ری) وتی كوره‌ گوێ مه‌ده‌ن، ئه‌وه‌ گشتی شایه‌عه‌ی فه‌لایه‌). هه‌رچۆنێك بێ ئێمه‌ ده‌مانزانی شتێك ده‌قه‌ومێ، كاك سالاریش له‌ پێش ئێمه‌وه‌ دیزانی، به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ته‌ئسیر خراپی له‌ سه‌ر ئێمه‌ نه‌بێ، هیچی نه‌ده‌وت. ده‌نا دیاربوو كه‌ زۆر نگه‌رانه‌ و شته‌كه‌ی به‌ جددی گرتووه‌. له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌و سه‌ر لكی ئه‌و پێشمه‌رگانه‌ بوو، ده‌یزانی كه‌ ئه‌گه‌ر له‌گه‌ڵیان نه‌بێ، باردۆخه‌كه‌ باش نابێ.
دوای ئه‌وه‌ی ئێمه‌ مه‌سه‌له‌كه‌مان بۆ باس كرد. وتی ده‌زانم ئه‌وه‌ نامه‌م ناردووه‌ بۆیان بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌مشه‌و بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ئه‌مبه‌ر.
جا هاوكات كه‌ ئێمه‌ چووین بۆ زیوه‌یه‌ عه‌به‌ ج. و سه‌عید زیویه‌یشی ناردبوو بۆ ئاوایی "سیویه‌" بۆ ئه‌وه‌ بزانن پێشمه‌رگه‌كانی هێز له‌وێن یان نه‌. هه‌مان كاتیش نامه‌یه‌كی بۆ ئه‌حله‌ مسری و شه‌مسوڵا و پێشمه‌رگه‌كانی دیكه‌ نووسیبوو و دابووی به‌ نادر (شه‌هید نادر لۆنی) و به‌ختیار (شه‌هید به‌ختیار ته‌نگیسه‌ری) كه‌ بۆیان ببه‌ن و له‌ نامه‌كه‌شدا نووسیبووی كه‌: ئه‌وه‌ ئێمه‌ له‌ كه‌وانه‌ی بزوه‌ش چاوه‌ڕوانی ئێوه‌ین و به‌ گه‌یشتنی ئه‌م نامه‌یه‌ ئیمشه‌و بێنه‌ ئه‌مبه‌ره‌وه‌ بۆ لای ئێمه‌.
نادریش له‌ جێگای ئه‌وه‌ یه‌كڕاست بڕوا بۆ لای پێشمه‌رگه‌كان و نامه‌كه‌یان پێ بدا، راست لێیدابوو بۆ گازرخانی بۆ لای خزمه‌كانی. هه‌ر بۆه‌ شه‌و دره‌نگان ده‌گه‌نه‌ لای پێشمه‌رگه‌كان و نامه‌كه‌ ده‌ده‌ن به‌ ئه‌حله‌ مسری. ئه‌حله‌ مسریش له‌به‌ر ئه‌وه‌ بۆ خۆی نه‌یده‌توانی نامه‌ خوێنێته‌وه‌، نامه‌كه‌ی راگرتبوو تاكوو به‌یانی كه‌ پێشمه‌رگه‌كان هه‌ڵده‌ستن و بۆی ده‌خوێننه‌وه‌.
ئێواره‌كه‌شی ده‌سته‌كه‌ی ئه‌حله‌ مسری و شه‌مسوڵا، چه‌ند پێشمه‌رگه‌یان ناردبوو بۆ ئاوایی "مێسوورا" و "تێله‌كۆ" و ده‌وره‌به‌ر و مه‌ڕ و بزنیان كڕیبوو و هێنابوویان له‌وێ به‌ستبوونیانه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌یانی بیكه‌ن به‌ كه‌باب بۆ پێشمه‌رگه‌كان. وایان دانابوو كه‌ به‌یانی كه‌بابێكی باشی لێ بخۆن و ئێنجا بڕۆن بۆ لای كاك سالار و هاوڕێیانیتر.
ئێمه‌ش هه‌تاكوو به‌یان نه‌خه‌وتین، دیاره‌ ئێمه‌ جاروباره‌ چاومان ده‌چووه‌ خه‌و، به‌ڵام كاك سالار نه‌خه‌وت و تاوێك نه‌ تاوێك ده‌چووه‌ سه‌ر ڕێگاكان و چاوی لێ ده‌كرد بزانێ پێشمه‌رگه‌كان نایه‌نه‌وه‌. یان ڕه‌نگه‌ هاتبوونه‌وه‌ و له‌ ماندوویدا بڕی لای ئێمه‌یان نه‌كردبێت و له‌ خواره‌وه‌ خه‌وتبن. هه‌رچۆنێك بوو به‌ نگه‌رانی و چاوه‌ڕوانی ڕۆژمان لێ بووه‌وه‌.
ڕۆژمان له‌ هه‌وا و سه‌رما و زوقمێكی زۆر تووند و تیژدا كرده‌وه‌. هه‌وا ڕووناك بوو، ئاگرێكمان كرده‌وه‌ و له‌ ده‌وری دانیشتین، خه‌ڵكی ئاویش كه‌ ئاگره‌كه‌یان دیبوو، دانه‌ دانه‌ و دووان دووان هاتن بۆ لامان. ئێمه‌ش كه‌ چاومان لێ كرد ئه‌وه‌ له‌ سه‌ره‌وه‌ی ئێمه‌ كێوی "یه‌كشه‌وه‌" جاش و پاسدار كردوویانه‌ به‌ بان به‌رزاییه‌كاندا! ئێتر به‌ ته‌واوی زانیمان كه‌ باردۆخه‌كه‌ زۆر زۆر جددییه‌.
چی بكه‌ین و چی نه‌كه‌ین، كاك سالار وتی بڕۆین بۆ لای ئاوایی "بزوه‌ش". دیاره‌ ئاوایش مۆڵگه‌یه‌كی هێزه‌كانی رژێمی لێ بوو. ئێمه‌ش به‌ هه‌موو رێگایه‌كدا لێماندا بۆ نزیك ئاوایی بزوه‌ش. له‌ نزیك خه‌رمانێكه‌وه‌ تماشا ده‌كه‌ین ئه‌وه‌ سه‌عید و عه‌به‌ش له‌ نێو كادا بۆی خه‌وتوون. دیاره‌ شه‌و كه‌ گه‌ڕابوونه‌وه‌، له‌ ماندووییدا بڕی لای ئێمه‌یان نه‌كردبوو و له‌وێ له‌ نێو كا گه‌رمه‌كه‌دا خه‌وتبوون.
هه‌ڵمانساندن و هه‌موو پێكه‌وه‌ به‌ره‌وه‌ لای ئاوای كه‌وتینه‌ڕێ، له‌ نزێك ئاواییه‌وه‌ هه‌ڵگه‌ڕاینه‌وه‌ بۆ پشت دێ، كه‌ كێوێك بوو و ئه‌گه‌ر له‌وێشه‌وه‌ بڕۆیته‌ سه‌ره‌وه‌، ده‌بوو به‌ ئاواییه‌كانی "گڵیان" و "په‌شاوا".
ئه‌وكاته‌ش هێنده‌ هێرشه‌كه‌ به‌ربڵاو بوو و هێنده‌ جاش و پاسدار ڕژابوونه‌ ناوچه‌كه‌ هه‌ركه‌س ده‌سته‌یه‌كی چه‌كداری ببینابایه‌، پێی وابوو ئه‌وه‌ له‌ خۆیانه‌ و كاریان پێ نه‌بوو، شكیشان بۆ ئه‌وه‌ نه‌ده‌چوو كه‌ ئێمه‌ له‌ ناوه‌ڕاسیتانداین و به‌و ڕۆژه‌ رووناكه‌ تێكه‌ڵیان بووین، پێشمه‌رگه‌ بین! كاتێكیش به‌ لای ئه‌وایدا تێپه‌ڕین هه‌موو خه‌ڵكی ئاوای و چه‌كداره‌كانی مۆڵگه‌كه‌ش ئێمه‌یان ده‌بینی. دیاره‌ خه‌ڵك ده‌یانناسینه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌وانه‌ی مۆڵگه‌كه‌ پێیان وابوو ئێمه‌ش له‌ گروی زه‌ربه‌ت و سه‌ر به‌و هێزه‌ هێرشكه‌ره‌كه‌ین كه‌ تازه‌ هاتوونه‌ته‌ ناوچه‌كه‌ و هه‌ر بۆیه‌ كاریان به‌ سه‌ر ئێمه‌وه‌ نه‌بوو. له‌و كاته‌دا كه‌ ده‌مانه‌ویست له‌ سه‌ر یاڵه‌كه‌ بڕۆینه‌ سه‌ره‌ره‌وه‌، ده‌سته‌یه‌كی له‌ جاش و پاسداره‌كان كه‌ چووبوونه‌ "یه‌ك شه‌وه‌" و له‌وێوه‌ هاتبوونه‌وه‌ به‌ره‌وه‌ ئه‌و شوێنه‌، هاوكات ئه‌وانیش بۆ هه‌مان شوێن ده‌هاتن، كه‌ ئێمه‌ نیازمان بوو بۆی بڕۆین. دیاره‌ ئه‌وان راسته‌و راست به‌ سه‌ر یاڵه‌كاندا ده‌چوون و ئێمه‌ش له‌ ژێره‌وه‌، لابه‌لا ده‌چووین.
ئه‌مه‌ له‌ شه‌ڕی پارتیزانیدا زۆر گرنگه‌ كه‌ ئه‌وه‌ی شوێنه‌ ستراتژیكه‌كانی به‌ ده‌سته‌وه‌ بێ، زاڵتره‌. هه‌ر بۆیه‌ ئێمه‌ و ئه‌وانیش تێده‌كۆشاین زووتر له‌وی دیكه‌ لووتكه‌كه‌ به‌ ده‌سته‌وه‌ بگرین. دیاره‌ یـ. زیویه‌یی له‌گه‌ڵ ئێمه‌ بوو، زۆر چست و چالاك بوو و هه‌ڵات و لووتكه‌ی به‌ ده‌سته‌وه‌ گرت. دیاره‌ هه‌ردوو لا پێكه‌وه‌ گه‌یشتنه‌ هه‌مان جێگا و له‌ به‌ر ئه‌وه‌ یـ. ز. پێشتر به‌ ده‌ست هات و ڕه‌گبارێكی لێ كردن، كردیان به‌ شه‌ڕ و ئێمه‌ش له‌و كاته‌دا گه‌یشتینه‌ ئه‌وێ، بوو به‌ شه‌ڕێكی زۆر تووند و تیژ و ئه‌وان به‌ كوژراوه‌وه‌ مه‌جبوور بوون پاشه‌كشه‌ بكه‌ن.
هێشتا یـ. ز. خه‌شابێكی ته‌واوی نه‌ته‌قاندبوو كه‌ له‌ "ته‌نگی خاو" بوو به‌ ته‌قه‌یه‌كی تووند و تیژ، كه‌ ئێمه‌ گوێمان لێ ده‌بوو. له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌و كێوانه‌ی ده‌وروبه‌ری ته‌نگی خاو ده‌نگیان ده‌دایه‌وه‌، ئێتر هێنده‌ی تر ته‌قه‌كه‌ گه‌وره‌تر ببووه‌وه‌. ببوو به‌ ڕۆژی حه‌شر، سی چل ئارپ جی و خومپاره‌ به‌ جارێك ده‌ته‌قان. بێجگه‌ له‌مانه‌ش جاشه‌كانی جوانڕۆ له‌و دیوه‌وه‌ له‌ شاهۆوه‌ هاتبوونه‌ سه‌ره‌وه‌ و له‌ پشته‌وه‌ بان سه‌ر تانگی خاویان گرتبوو و تێربار قه‌ناسه‌یه‌كیان پێ بوو كه‌ هه‌ر گڕڕه‌ی ده‌هات و وه‌ك كه‌و ده‌یخوێن. له‌و شوێنه‌، حه‌یبه‌ڵا نیگابان ببوو، پێیانێ نه‌یزانیبوو تاكوو هاتبوونه‌ نزیكیان!
ده‌بێ ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ تۆزێك پێش ئه‌م روودا و هه‌راوبه‌زمه‌ش، شه‌مسوڵا به‌یانی زوو له‌ خه‌و هه‌ستابوو و چووبوو بۆ كه‌و كوشتن، هه‌ر بۆیه‌ كڵاشینكۆفه‌كه‌ی خۆی به‌ دار گوێزه‌كه‌ی سه‌ر كانیه‌كه‌وه‌ هه‌ڵواسیبوو و ژ3یه‌كی له‌گه‌ڵ خۆی بردبوو، له‌و كاته‌دا شه‌مسوڵا ته‌قه‌ له‌ كه‌و ده‌كا، جاش و پاسداریش واده‌زانن ئه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ پێی زانیون و هه‌ر بۆیه‌ ته‌قه‌ ده‌كه‌ن! بۆیه‌ ئه‌وانیش ئه‌م حه‌شره‌یان ده‌ست پێ كردبوو. ئێتر پێشمه‌رگه‌ش كه‌ له‌ سه‌ر كانی و ئاوه‌كه‌ له‌ خه‌ودا ده‌بن، هه‌ر كه‌سه‌و به‌ره‌و لایه‌ك ده‌چن. ئێتر هه‌ر توانیبویان خۆیان ده‌رباز بكه‌ن، هێ وا هه‌بوو نه‌یتوانیبوو لێباس و كه‌وشه‌كانیشی بێنێ.
هه‌ركه‌سه‌ و به‌ شێوه‌یه‌ك به‌ نێو ته‌نگی خاودا داده‌كێشنه‌ خواره‌وه‌ و هه‌ر كه‌سه‌ له‌ شوێنێك خۆی ده‌شارێته‌وه‌. شه‌مسوڵاش هه‌ر جۆرێك بوو خۆی گه‌یاندبووه‌وه‌ سه‌ر كانی و ئاوه‌كه‌ و كڵاشێنكۆفه‌كه‌ی خۆی هێنابوو. (بۆ خۆی ئه‌م گه‌ڕانه‌وه‌ی بۆ سه‌ر كانی و ئاوه‌كه‌ گه‌ڕانه‌و، كه‌ بۆ خۆی داستانێكی حماسییه‌، كه‌ چۆن له‌ دڵی خۆیدا بڕیار ده‌د كه‌ ده‌بێ حه‌تمه‌ن بچێ و كڵاشێنكۆفه‌كه‌ی بێنێ و هه‌تاكوو ئه‌و ده‌ڕوا سه‌ر كانی و ئاو پڕه‌ له‌ چاش و پاسدار، چۆن له‌گه‌ڵیان په‌شه‌ڕ دێ و چۆن چه‌كه‌كه‌ی دێنێ و بۆی ده‌رباز ده‌بێ، له‌ كاتی گه‌ڕانه‌وه‌دا مرۆڤ مووچركی به‌ له‌شدا ده‌ها، ئه‌مه‌ش ڕه‌نگه‌ مێنێ بۆ جارێكی دیكه‌)
له‌م شه‌ڕه‌شدا حه‌یده‌ر پشته‌یی شه‌هید بوو، حه‌یده‌ر له‌ پێشدا چووبووه‌ خواره‌وه‌ و به‌ڵام دوایی گه‌ڕابووه‌وه‌ بۆ سه‌ر كانیه‌كه‌ و جاشی جوانڕۆیش له‌وێ زۆر نامه‌ردانه‌ شه‌هیدیان كردبوو. دیاره‌ حه‌یده‌ر بۆ خۆشی به‌ڕاستی هێنده‌ به‌ ده‌ست و برد و ئاز نه‌بوو، ده‌نا ئه‌ویش وه‌ك هاڕێكانی دیكه‌ی خۆی ده‌رباز ده‌كرد. تازه‌ پێشتریش خۆی ده‌رباز كردبوو، به‌ڵام كه‌س نازانێ بۆ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ سه‌ر كانیه‌كه‌! عوسمانیش گه‌شكیش زۆر له‌ پێشمه‌رگه‌كان دوور كه‌وتبووه‌وه‌ و هاتبوو بۆ به‌ر درگای ته‌نگی خاو بۆ نزیك "ته‌نگیوه‌ر"، جاشی جوانڕۆیی ئه‌ویشیان شه‌هید كردبوو. (پێشمه‌رگه‌كان گوێیان لێ ببوو كه‌ جاشێكی جوانڕۆیی ته‌قه‌ له‌ شه‌هید عوسمان ده‌كا و ناوێرێ بڕواته‌ سه‌ری و بانگ له‌ جاشێكی تر ده‌كا و ده‌ڵێ: هۆ عه‌لی عه‌لی بێ بۆ ئێره‌، ئه‌وه‌ دانێكیانم زامدار كردگه‌).
سه‌ید محه‌ممه‌دێكی هه‌ژاری خه‌ڵكی "سه‌رچی"ش پێشمه‌رگه‌ بوو، زۆر فه‌قیر و هه‌ژارۆكه‌ بوو، هه‌ر خه‌ریكی وڵاخداری و كاری له‌م چه‌شنه‌ بوو، پێشمه‌رگه‌ی شه‌ڕكه‌ر نه‌بوو. جاشه‌كان ئه‌ویش به‌ برینداری ده‌گرن و ده‌یبه‌ن بۆ ئاوای "تیله‌كۆ". به‌ڵام به‌ پێچه‌وانه‌ی چاوه‌ڕوانی پێشمه‌رگه‌ و خه‌ڵك كه‌ سه‌ید محه‌ممه‌د زۆر ساكار و ساده‌یه‌ و ڕه‌نگه‌ زۆر بیشپاڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی نه‌یكوژن، له‌ نێو دێدا ده‌ست ده‌كا به‌ دروشمدان و جنێودان به‌ جاش و پاسداره‌كان و مه‌قاومه‌تێكی زۆر باشی كردبوو. ئێتر له‌وێ هێنده‌ بژی حیزبی دیموكرات و مردن بۆ خومه‌ینی و جاش و پاسداری وتبوو، تاكوو ئیعدامیان كردبوو.
ئێتر به‌م جۆره‌ ئه‌م سێ پێشمه‌رگه‌مان تێدا چوون، به‌ڵام ئه‌وانی دیكه‌ دووان دووان و سیان سیان خۆیان حه‌شار دابوو تاكوو هه‌وا تاریك و ڵێڵ ببوو و دیسان یه‌كیان گرتبووه‌وه‌، بێجگه‌ له‌ ته‌وفیق ئه‌وزاغاجی نه‌بێ كه‌ ڕۆیشتبوو بۆ لای "پیرباخ" و چه‌م "سیویه‌" و نادریش ڕووی له‌ لای ئاوایی مێسوراو كردبو و دوای دوو سێ رۆژی دیكه‌، له‌ "گورگه‌چاڵ" هاته‌وه‌ بۆ لای پێشمه‌رگه‌كان.
ده‌سته‌كه‌ی ئێمه‌ش كه‌ كاك سالارمان له‌گه‌ڵ بوو، به‌ هه‌موو سه‌ر یاڵێكا لێماندا بۆ به‌ین ئاوای بزوه‌ش و "گڵیان" و له‌شه‌وه‌ بۆ پشت "مێرگه‌سار" و "كاشته‌ر" بۆ ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ پێیان ده‌وت "سه‌نگه‌ری كۆمه‌ڵه‌". له‌وێشه‌وه‌ چوونیه‌ خواروه‌ بۆ لای "كوچك چه‌رموو" و له‌وێشه‌وه‌ بۆ "ئاویسه‌ر" و ده‌وروبه‌ر. ئه‌و ناوچانه‌ش هه‌میشه‌ پێشمه‌رگه‌ی لێبوو و حكومه‌تیش وه‌ك ئێستا نه‌یده‌وێرا سووك و هاسان به‌و شوێنانه‌دا بێ و بڕوا، چونكه‌ شوێنێك چڕ و به‌رده‌ڵان بوو، ته‌قریبه‌ن وه‌ك ته‌نگی خاو. ئێمه‌ كه‌ داپه‌ڕینه‌ خواره‌وه‌، گه‌یشتنیه‌ نێو مله‌كه‌ی نێوان گڵیان و بزوه‌ش، سه‌یرمان كرد كه‌چی، هه‌ی هۆ خۆ ئه‌وه‌ ئه‌و لایه‌شمان لێ گیراوه‌! ئێتر له‌وێوه‌ هه‌تاكوو "كوڕه‌ی ده‌ژن" به‌ سه‌ر هه‌موو یاڵێكا هه‌موویان لێ گرتبووین. له‌و سه‌ر كێوانه‌ ئه‌وه‌ی لووتكه‌ و به‌رزایی و سه‌نگه‌ر بووه‌ هه‌موویان گرتووه‌!
تۆزێك راوه‌ستاین كه‌ چی بكه‌ین و چی نه‌كه‌ین، بینیمان ئه‌وه‌ پاسداره‌كان له‌ولامانه‌وه‌ به‌ تێخه‌ شانه‌یه‌كدا به‌ره‌و لای ئێمه‌ هه‌ڵده‌كشێن! ئێمه‌ ئیتر ده‌مانزانی كه‌ هیچكاممان ده‌رناچین، كه‌س باوه‌ڕه‌ی نه‌ده‌كرد كه‌ نجاتی ببێ. كاك سالار وتی باشتر وایه‌ بڕۆینه‌ نێو ئاوایی بزوه‌ش. چونكه‌ چاره‌ی دیكه‌مان نیه‌، لێره‌وه‌ به‌رده‌بینه‌وه‌ بۆ نێو ئاوایی بزوه‌ش و شه‌ڕێكی مان و نه‌مان و قاره‌مانانه‌ی بۆ ده‌كه‌ین، چونكه‌ ئێمه‌ تازه‌ هه‌ر تێدا ده‌چین، باشتره‌ له‌ دێدا شه‌ڕێكی باش بكه‌ین و شێرانه‌ له‌ دێدا بمرین تاكوو له‌م كێوانه‌وه‌ بمانكوژن. ئێتر دوای قسه‌كانی كاك سالار، پێشمه‌رگه‌ بۆ گه‌ردن ئازایی و ماڵاوایی كردن له‌ یه‌كتر ده‌ستیان كرد به‌ ده‌ست له‌ مل یه‌كتری كردن و ماچ و مووچ كردن و گه‌ردن یه‌كتری ئازا كردن. هێندێكیشان وه‌سیه‌تیان بۆ هاوڕێكانیان ده‌كرد كه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وان ده‌رچوون دوایه‌ بچن له‌ كوێ چ بكه‌ن و چ نه‌كه‌ن!
كاك سالار مله‌یه‌كی بۆ ده‌ست نیشان كردین وتی ده‌بێ له‌وێوه‌ بڕۆینه‌ ئه‌و دیو، ئێتر زووكه‌ن هه‌ڵێن! ئه‌وه‌ی كوژرا كوژرا و ئه‌وه‌ی ده‌رچوو باشتر، ده‌ی بۆ كه‌یتانه‌. ئه‌م ته‌په‌یه‌ش له‌ به‌ینی مێرگه‌سار و گڵیاندا بوو، له‌وێشه‌وه‌ بۆ چه‌مه‌كه‌ی "هه‌نیه‌من" و له‌وێشه‌وه‌ ئێتر دارستان و چڕ بوو ده‌مانتوانی بڕۆین بۆ چه‌م ژاوه‌رۆ و پیرباخ.
ئێمه‌ كه‌ له‌ مله‌كه‌وه‌ سه‌رمان به‌رز ده‌كردوه‌، پایگاكه‌ی گڵیان دیبینین و ته‌قه‌ی لێ ده‌كردین، هه‌ر سه‌رمان به‌رز ده‌كرده‌وه‌ و به‌ ته‌قه‌ی تیربای ژ3 دایده‌گرتین و له‌ به‌ر ده‌م و لووتماندا ده‌بوو به‌ ته‌پوتۆزێك خوابكه‌م نه‌یبینی، نه‌یده‌شت بڕۆین. له‌و لاشمانه‌وه‌ پاسداره‌كان پێیان زانیبووین ئه‌وانیش ته‌قه‌یان لێ ده‌كردین. ئێت له‌وێدا مابووینه‌وه‌، ده‌چووینه‌ ئه‌و دیو ئه‌وه‌ گڵیان و پڕه‌ له‌ جاش و پاسدار، ده‌چینه‌ ئه‌م دیو بزوه‌شه‌، له‌و خراپتر، به‌ره‌و ئه‌ولا ده‌چووین پاسداره‌ به‌ولادا ده‌چین چاش سه‌ر یاڵه‌كانی لێ گرتبووین، به‌ره‌و دواش ئه‌وه‌ ئێتر له‌ هه‌مووی خراپتر لێمانیان گرتبوو.
ئێتر كاك سالار له‌ باردۆخه‌كه‌ زۆر هه‌راسان بوو، ریزی كردین و سه‌عید كه‌ سه‌رپه‌لمان بوو له‌ به‌ر هه‌موومانه‌وه‌ بوو، كاك سالار پاڵی پێوه‌ ناو قیڕاندی و وتی بڕۆن! ئێتر سه‌عید چوو، كه‌ سه‌عیدیش چوو به‌ودیوا، ئێتر ئێمه‌ش به‌ دواییدا هه‌موومان خۆمان كرد به‌ نێو گولله‌دا كه‌ وه‌ك ره‌هێڵه‌ باران ده‌باری به‌ سه‌رماندا. له‌و دیویشه‌وه‌ به‌ربووینه‌وه‌ بۆ نێو دۆڵێكی دیكه‌ و جه‌ماعه‌تێكمان لێره‌دا زۆرمان بۆ هاتبوو، له‌ هه‌ر كوێوه‌ سه‌رمان ده‌رهێنا، دیسان تیربار ژ3كه‌ دایده‌گرتینه‌وه‌، زۆر خراپ له‌ كه‌نداڵه‌دا رایگرتبووین و ده‌چوونمان نه‌بو! ئه‌وه‌ جاش و پاسداریش هه‌ر نزیكتر و نزیكتر ده‌بنه‌وه‌. حه‌سه‌ن كاوانه‌ییش (دوایی بوو به‌ جاش) كه‌ مێر منداڵێك بوو ئار پی جی یه‌كیان پێدابوو هه‌ڵیگرتبوو، ته‌نیا 1 گولله‌شمان پێ مابوو.
كاك سالار حه‌سه‌نی بانگ كرد و گولله‌ ئار پی جی یه‌كه‌ی ئاماده‌ كرد كه‌ بینێ به‌ پایگاكه‌وه‌. مه‌به‌ستیشی ئه‌وه‌ بوو كه‌ بۆ تاوێك تیربار ژ3ێكه‌یان بێ ده‌نگ بێ و له‌و ماوه‌یه‌شدا ئێمه‌ بتوانین له‌و دۆڵه‌ سه‌ر ده‌ربێنین و خۆمان ڕزگار بكه‌ین. كاتێك كاك سالار په‌نجه‌ی به‌ په‌له‌پیتكه‌ی ئار پی چی دا هێنا ده‌رنه‌چوو! ئه‌ویش تووڕه‌ بوو و ئار پی جی یه‌كه‌ی فڕه‌ داو و نائومێدتر له‌ جاران، به‌ڵام به‌ ئیمانتر له‌سه‌ر ڕێبازه‌كه‌ی و ڕزگار كردنی ئه‌و پۆله‌ پێشمه‌ره‌گه‌ تازه‌ پێگه‌یشتووه‌ كه‌ هیچكاممان له‌ 18 ساڵ زیاترمان نه‌بوو. هه‌ر بۆیه‌ شێرانه‌ گوڕاندی و وتی یاڵا بڕۆن! دیسان هه‌ڵاتین و له‌وێش ده‌رچووین.
من و حه‌سه‌ن كاوانه‌یی و مه‌ولوو بیرای پێكه‌وه‌ بووین، به‌ڵام بێجگه‌ له‌ كاك سالار، كه‌س گوێی له‌ كه‌س نه‌ده‌دا و هه‌موومان ته‌نیا ئاگامان له‌ خۆمان بوو. هه‌ر چۆنێك بوو ئێمه‌ چووین بۆ پشت گڵیان و له‌وێشه‌وه‌ بۆ سه‌ر جاده‌كه‌ و دوایی بۆ لای "مێرگه‌سار". ( باش له‌ بیرمه‌ كه‌ قۆخ و شێڵانه‌ زۆر به‌ داره‌وه‌ بوون، باخ و باخاتێكی زۆر جوانی هه‌یه‌) له‌وێشه‌وه‌ چووین بۆ چه‌م "هه‌نیه‌من"، دیمان ئه‌وه‌ وه‌هاب گومه‌ته‌ییش له‌وێیه‌. (دواتر چوو خۆی ته‌سیلم كرده‌وه‌، به‌ قه‌وڵ پێشمه‌رگه‌كان چووه‌وه‌ بۆ ناو گاگه‌له‌كه‌، له‌ بێ شانسی خۆیا، له‌ كاتی چوونه‌وه‌شدا، كه‌وته‌ كه‌مینی پێشمه‌رگه‌ و برینداریش بوو، به‌ڵام هه‌تاكوو نێو گه‌گه‌له‌كه‌ نه‌وێسا). دیاره‌ له‌ به‌ر هه‌ڵاتن و ماندوو بوون، حاڵی باش نه‌بوو و ده‌ڕشایه‌وه‌.
ئێمه‌ش له‌و چه‌م و دۆڵ و نێو دارستانه‌دا دانه‌ دانه‌ یه‌كتریمان دیته‌وه‌ و چووین بۆ لای پیرباخ و له‌وێش له‌ نێو باخێكدا، تووشی جه‌ماعه‌تێك له‌ پێشمه‌رگه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ بووین. پێیان وتین كه‌ پێشمه‌رگه‌یه‌كمان چه‌تره‌كه‌ی به‌ره‌وخوار باز كردگه‌ و لێره‌وه‌ چووه‌. دیاره‌ مه‌به‌ستیان عه‌به‌ بوو. كۆمه‌ڵه‌كانیش لێیان پرسیبوو، جه‌ریان چیه‌؟ به‌ڵام جوابی ئه‌وانیشی نه‌دابوه‌وه‌ و یه‌كسه‌ره‌ كوتابووی بۆ نێو پیرباخ.
كه‌ ئێمه‌ چووینه‌ نێو پیرباخ، كاك شاپور و پێشمه‌رگه‌كانی لكی شه‌هید نادر و جه‌ماعه‌تێك له‌ پێشمه‌رگه‌ی هێزی شه‌ریفزاده‌ش له‌وه‌ێ بوون. ئه‌وانه‌ی هێزی شه‌ریفزاده‌ كه‌ پێشمه‌رگه‌ی سنه‌ بوون، پێشمه‌رگه‌یه‌كی ئازا و قاره‌مانیان به‌ ناوی عه‌به‌ خاڵدار له‌گه‌ڵ بوو كه‌ بریندار ببوو (پێم وابێ ئه‌وه‌كات سه‌رلكلیان بوو).
ئێتر چیمان دیبوو بۆ كاك شاپۆر و هاوڕێكانی دیكه‌مان باس كرد. ئێستا ئێتر هه‌موومان نگه‌رانی پێشمه‌رگه‌كانی ته‌نگی خاو بووین. كه چیان به‌ سه‌ر هاتووه‌! كه‌س به‌ ته‌ما نه‌بوو تاقیان ده‌رچووبێ. (ئه‌و به‌سه‌رهاته‌ی له‌ پێشدا له‌ سه‌ر پێشمه‌رگه‌كان له‌ ته‌نگی خاودا باسم كرد، دواتر خۆیان گێڕایانه‌وه‌، ده‌نا ئێمه‌ هێشتا به‌وه‌مان نه‌زانیبوو و هێشتا دڵه‌خورپه‌ی ئه‌وان دایگرتبووین). هه‌ر بۆیه‌ بڕیاریان دا ئێواره‌ بڕۆینه‌وه‌ و ده‌بێ هه‌ر جۆرێك بووه‌ ئیمشه‌و به‌كه‌ینه‌ ئه‌وبه‌ره‌وه‌ بۆ لای ته‌نگی خاو و بزاین پێشمه‌رگه‌كان چیان به‌ سه‌ر هاتووه‌.
ئێواره‌ چووین و دیسان تووشی پێشمه‌رگه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ بووینه‌وه‌. ئه‌وانیش نگه‌رانی ئه‌و باردۆخه‌ بوون كه‌ له‌ ناوچه‌كه‌دا روویدابوو، ده‌بێ ئه‌وه‌ش بڵێم كه‌ ناوچه‌ی بێڵه‌وار ته‌نیا شوێنی پێشمه‌رگه‌ری حیزب بوو و بێجگه‌ له‌ كامێران و دوایش له‌ شایه‌نی نه‌بێ كه‌ بنكه‌ی پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه‌ی لێبوو، له‌ بێڵه‌وار نه‌بوون هه‌ر بۆیه‌، پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه‌ هێنده‌ شاڕه‌زای ناوه‌چه‌كه‌ نه‌بوون و بۆیه‌ ئه‌وانیش داوایان له‌ كاك شاپور و كاك سدیق بابایی (ئه‌و كاته‌ كه‌ سدیق به‌رپرسی ته‌شكیلاتی هێزێ بێستوون بوو) كرد كه‌ ئه‌وانیش له‌گه‌ڵ ئێمه‌ بێن. هه‌ر بۆیه‌ ئه‌وانیش كه‌ نزیك ده‌كه‌سێك ده‌بوون له‌گه‌ڵ ئێمه‌ هات و شه‌و پێكه‌وه‌ چووینه‌ "مێرگه‌سار" له‌وێ شاممان خوارد و له‌وێشه‌وه‌ به‌ به‌ینی ئاواییه‌كانی كاشته‌ر و بزوه‌شدا چووینه‌ ده‌شتی بێڵه‌وار و له‌وێشه‌وه‌ له‌ لای ئاوای "تیله‌كۆ"وه‌ كردمانه‌ ئه‌وبه‌ره‌وه‌ بۆ لای "گورگه‌چاڵ". شه‌و له‌وێ ماینه‌وه‌ تاكوو به‌شكه‌م كه‌سێك بێ و هه‌واڵێكمان بۆ بێنێ. لێره‌دا تووشی نادر و واسێح (شه‌هید واسێح مه‌نبه‌ری) بووین. له‌وێشه‌وه‌ چووین بۆ لای "كانی دزان" و چاوه‌ڕوانی ئه‌حله‌ مسری و هاوڕێكانی بووین.
ئا لێره‌ دا ده‌بێ شتێك بگێڕمه‌وه‌ كه‌ ڕه‌نگه‌ پێوه‌ندی به‌ شه‌ڕی ته‌نگی خاوه‌وه‌ نه‌بێ، به‌ڵام پێوه‌ندی به‌ حه‌وتووی شه‌ڕه‌وه‌ هه‌یه‌.
له‌م شوێنه‌ كه‌ دانیشتبووین، كانیاوه‌ێكی لێ یه‌ كه‌ له‌ نێو به‌رده‌كه‌دا به‌ ئه‌ندازه‌ی میترێك بۆ قووڵای كونی به‌رده‌كه‌ ئاو هه‌یه‌، ئه‌م شوێنه‌ش ناوی "كانی دزانه" له‌ به‌ر ئه‌وه‌ پێشمه‌رگه‌ زۆر بووین و ئێستا ئیتر جه‌ماعه‌تێك پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه‌شمان پێ زیاد ببوو. بۆ ئه‌وه‌ی ئاوه‌كه‌ به‌ش بكا، نه‌یانده‌هێشت كه‌س به‌ ئاره‌زووی خۆی ئاو به‌رێ و كه‌سێكیان دیاری كردبوو كه‌ به‌ راده‌ ئاو به‌ پێشمه‌رگه‌ بدا!
پێشمه‌رگه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ یه‌كێكیان له‌گه‌ڵ بوو، له‌ ماوه‌یه‌دا كه‌ له‌گه‌ڵ ئێمه‌ بوون، دڵی به‌ پێشمه‌رگه‌كانی ئێمه‌ كرابووه‌وه‌ و له‌ سه‌ر ئه‌م كانیه‌ ده‌یوست بێ بۆ لای ئێمه‌ و ببێته‌ پێشمه‌رگه‌ی ئێمه‌. كۆمه‌ڵه‌كانیش زۆریان پێ ناخۆش بوو و هه‌ر بۆیه‌ خه‌ریك بوون بیكه‌ن به‌شه‌ڕ و پێشمه‌رگه‌یه‌ك سه‌نگه‌ری گرتبوو! كاك سدیقیش وتی، ئه‌و كوڕه‌ بۆ خۆی بڕیار ده‌دا كه‌ له‌ كوێ بێشمه‌رگایه‌تی بكا. له‌ كوڕه‌كه‌یان ده‌پرسی كام لات پێ خۆشه‌؟ خۆی لای ئێمه‌ی پێخۆش بوو. كه‌چی كۆمه‌ڵه‌كان به‌ زۆری ده‌یانویست بیبه‌نه‌وه‌ بۆ لای خۆیان. ئه‌ویش نه‌ده‌چوو. خوه‌لاسه‌ خه‌ریك بوو، له‌سه‌ر كوڕه‌كه‌ تووشی ته‌قه‌ و لێكدان ببین. كاك كاك سدیق به‌ كۆمه‌ڵه‌كانی وت: به‌ نووسراوه‌ بنووسن كه‌ ئێوه‌ ئه‌و كوڕه‌تان به‌ سڵامه‌تی له‌ لای ئێمه‌ بردووه‌ته‌وه‌. ئیتر دوای نووسنی كاغه‌زێك كوڕه‌یان له‌گه‌ڵ خۆیان برد و چوون. ئیتر نه‌مانزانی ئه‌و كوڕه‌ چی به‌سه‌ر هات!
به‌گه‌ڕێمه‌وه‌ سه‌ر به‌سه‌رهاته‌وه‌كه‌:
ئه‌حله‌ مسری و جه‌ماعه‌ته‌كه‌شی به‌ پێچه‌وانه‌ی ئێمه‌ چووبوونه‌وه‌ بۆ ئه‌وبه‌ر بۆ لای پیرباخ و ئه‌و چه‌مو دۆڵی "ژاوه‌رۆ". له‌وێش یه‌ك دوو جار له‌گه‌ڵ پاسداره‌كان كه‌وتبوونه‌ شه‌ڕ.
دیاره‌ پێش ئه‌وی ئه‌وان بدۆزینه‌وه‌، شه‌وی دواتر وتیان ده‌بێ بڕۆین بۆ دوو ئاوای بۆ نان هێنان. من و نادر و حه‌وت هه‌شت كه‌سی دیكه‌یان نارد بۆ ئاوای "گازرخانی" و جه‌ماعه‌تێكیش بۆ "چرۆسانه‌". (كه‌ریم بزوه‌شی به‌رپرسی ئه‌م جه‌ماعه‌ته‌ بوون و حامید درودیش یه‌كێكیان بوو، ئه‌مه‌ش بۆ خۆی داستانێكه‌)
كه‌ گه‌یشتینه‌ گازرخانی لاماندایه‌ هه‌وه‌ڵین ماڵ، زۆر بریسمان بوو، نانمان هاورد و له‌ پاڵ ماڵه‌كه‌دا ده‌ستمان كرد به‌ نانخواردن. من كه‌ چاوم لێ كرد، شتێكم ده‌بینی له‌ سه‌ر بانه‌كه‌وه‌ بریقه‌ی ده‌دایه‌وه‌! پێم وابوو ته‌نه‌كه‌ و شتی وایه‌ له‌ به‌ر مانگه‌شه‌وه‌كه‌دا بریقه‌ ده‌داته‌وه‌. دوای ئه‌وه‌ كه‌ نانمان خوارد، نادر كه‌ ئاوایی گازرخانی باشتر له‌ ئێمه‌ ده‌زانی، وه‌پێش كه‌وت و به‌ته‌ما بووین بڕۆین له‌ چه‌ند ماڵی دیكه‌ نان و پێخۆر كۆ بكه‌ینه‌وه‌.
كه‌ له‌و ماڵه‌ جیا بووینه‌وه‌ و ویستمان له‌ جۆگه‌له‌ ئاوه‌كه‌ بپه‌ڕێینه‌وه‌ و بڕۆین بۆ ماڵه‌كانی دیكه‌، ته‌قه‌ ده‌ستی پێكرد. ئێتر وه‌ك باران گولله‌ ده‌بار، ئێمه‌ش هه‌ر كه‌سه‌ و به‌ره‌و لایه‌ك هه‌ڵاتین. ئێتر هه‌ر ئار پی چی و تیربار بوو، ده‌باری. دانه‌برێشكه‌ به‌لایه‌وه‌ هیچ نه‌بوو! ڕه‌هێڵه‌باران بوو، به‌ڵام له‌ جێگای باران ئاسن ده‌بار!
ئێتر لێره‌ نادر بریندار ده‌بێ و به‌ ته‌نیا ده‌مێنێته‌وه‌. منیش كه‌وتمه‌ نێو تووڕكه‌ڵانێكی زۆر پیس و دڕكدار، جا دڕكی چی، خۆزگه‌ به‌ گولله‌، گشت گیانم به‌ دڕوو بریندار ببوو. ئێتر كه‌سمان ئاگامان له‌ كه‌سمان نه‌مابوو، ئه‌وانه‌ش كه‌ مابوون گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ شوێنی دیاری كراو. كه‌ یه‌كمان گرته‌وه‌ ته‌نیا نادرمان كه‌م بوو. نادریش داوی بریندار بووین له‌ نێو باخێكدا خۆی ده‌شارێته‌وه‌، ڕۆژی دواتر جاشی جوانڕۆیی و پاسدار ده‌كه‌ونه‌ شوێن خوێنه‌كه‌ی و شوێنی هه‌ڵده‌كه‌ن و دیدۆزنه‌وه‌ و شه‌هیدی ده‌كه‌ن. به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ چاشه‌كان ناسیبوویان نه‌یانهێشتبوو بیبنه‌وه‌ بۆ كامیران و خه‌ڵكیش له‌ گازرخانیدا ناشتبوویان. (ئه‌و كاته‌ بۆ چاوترساندنی خه‌ڵك و بۆ به‌رز كردنه‌وه‌ی وره‌ی نزمی جاش و پاسداره‌كان، ئه‌گه‌ر پێشمه‌رگه‌ شه‌هید ببوایه‌ جه‌نازه‌كه‌یان له‌ شوێن ماشێن و تراكتۆر و مه‌كه‌ینه‌ی دیكه‌ ده‌به‌ست و به‌ نێو شار و دێدا ده‌یانكێشا! ئه‌مه‌ش جۆرێك له‌ وه‌حشی گه‌رییه‌!)
ئێمه‌ش پاش گه‌ڕانێك باش ئه‌حله‌ مسری و هاوڕێكانیمان دۆزیه‌وه‌. جا شێوه‌ی دۆزێنه‌وه‌كه‌شیان زۆر سه‌ری بوو، ئێمه‌ ده‌چووینه‌ هه‌ر دێیه‌ك، دیانوت دوێنه‌ شه‌و لێره‌ بوون، یان پێره‌شه‌و لێره‌ بوون. هه‌ر وه‌ك له‌ پێشدا ئیشاره‌م پێكرد، ئه‌و كاته‌ بێسیم و كه‌ره‌سته‌ی له‌و چه‌شنه‌ش نه‌بوو كه‌ یه‌كتری ئاگادار بكه‌ینه‌وه‌. دوایین جار كه‌ چووینه‌ "كه‌ڵاتێ" وتیان دوێنه‌ شه‌و لێره‌ بوون، ئێتر ئێمه‌ش هه‌ڵكشاین بۆ سه‌ر كێوی زه‌ڕنه‌ و له‌وێشه‌وه‌ به‌ شوێن كه‌وشه‌كانیاندا شوێنیانمان هه‌ڵكرد كه‌ چووبوونه‌وه‌ بۆ لای "ره‌یسان" و "چاڵاوه‌" و ئه‌و كێوانه‌ی ده‌وروبه‌ر، له‌وێ یه‌كترمان دیته‌وه‌. دیاربوو كه‌ وه‌ریان زۆرترسا ببوو، بۆیه‌ له‌و كێوانه‌ی نیزك كه‌ڵاتی و "ته‌ختی زه‌نگی" نه‌مابوونه‌وه‌ و زۆر دوور كه‌وتبوونه‌وه‌.
یه‌ك یه‌كترمان دیته‌وه‌ و بوو به‌ یه‌ك گریان و باوه‌كه‌ڕۆ و بانگ و سه‌ڵا و ده‌ست له‌ مه‌ل یه‌كتر كردن و ماچ و مووچێك، كه‌ بۆ گێڕانه‌وه‌ نابێ. یه‌ك گریان و شیوه‌نێك بوو، هه‌ر نه‌بێته‌وه‌، گریانی شادی چاوی هه‌موومانی پڕ كردبوو له‌ ئاو.


:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
:::
جێژنی نه‌ورۆز و كورد


چه‌ند ساڵ پێش له‌به‌ر كاروباری رادیۆ، له‌گه‌ڵ نه‌مر كاك كه‌ریم حسامی دا بووم به ئاشنا. دوای ماوه‌یه‌ك زانیم كه رۆژنامه‌ كوردستانی ده‌ورانی كۆماری كوردستانی به‌لاوه‌یه. منیش داوی ئه‌وه‌ی كه بینیم بۆم ده‌ركه‌وت كه‌ ئه‌و رۆژنامانه‌، رۆژێك له رۆژان هه‌ر له نێو ده‌چن و ئێستاش خه‌ریكن به‌ره به‌ره لێك هه‌ڵده‌وه‌شێن. هه‌ر بۆیه داوام لێكرد، ئه‌و رۆژنامانه كه زیاتر له 80 ژمارد ده‌بوون، پێم بدا بێ ئامانه‌ت و منیش به پێی كات و سات، سكانیان بكه‌مه‌ نێو كومپیۆته‌ر و له فه‌وتان رزگاریان بكه‌م. دیاره‌ ئه‌ویش زۆر به دڵئاوه‌ڵایه‌وه داواكه‌می قه‌بووڵ كرد.
من ئه‌و رۆژنامانه‌م هێناو دوای ماوه‌یه‌كی دوور و درێژ به پێی كات، هه‌مووم سكان كرد و دوایی رۆژنامه‌كانم بۆ برده‌وه. دیارێ بێجگه له‌و ژمارانه‌ی رۆژنامه‌ كوردستان كه له ده‌ورانی كۆماری كوردستاندا له لای كاك كه‌ریم بوون، ئه‌و ده‌وره له رۆژنامه‌كه‌شی به‌لاوه‌ بوو كه له به‌غدا له چاپ درابوون، ئه‌وانی له به‌غدا چاب كرابوون، به مجه‌له‌دی هه‌یبوون و تۆزێك له‌ رۆژنامه‌ كۆنه‌كان باشتر مابوون. بڕیارمان دا كه دواتریش رۆژنامه‌كانی دیكه‌یشم پێ بدا و ئه‌وانیش سكان بكه‌م. به‌ڵام له به‌ختی شه‌ڕی مندا، به‌داخه‌وه كاك كه‌ریم تووشی نه‌خۆشی فه‌رامۆشی بوو. هێر دێهات و له باری له‌ش ساغیه‌وه به‌ره‌و خراپتر و خراپتر ده‌چوو.
بڕیارماندا له‌گه‌ڵ كاك حه‌مید ته‌یمووری هاوڕێم پێكه‌وه بچۆین له نه‌خۆشخانه‌دا بیبینین و بۆ دوایین جار چه‌ند وێنه‌شی له‌گه‌ڵ بگرین.
له‌به‌ر هاوكاری كردنمان بۆ رازانه‌وه‌ی به‌رنامه‌ مێژوویه‌كانی رادیۆ ده‌نگی كوردستان له سوید، سپاسنامه‌یه‌كمان نووسی و چووین بۆ لای. به‌ڵام هیچ كه هه‌ر نه‌یناسینه‌وه، نه‌یهێشت وێنه‌شی له‌گه‌ڵ بگرین! ئێمه‌ش ‌دوای تاوێك دانیشتن، به یه‌ک بار خه‌فه‌ت و په‌ڕاره‌وه گه‌ڕاینه‌وه به‌داخه‌وه چه‌ند رۆژ دواتر كۆچی دوایی كرد!!!! .
جارو بارێ چاو به‌و رۆژنامانه‌دا ده‌خشێنم و هێندێك وتاریان لێ ساغ ده‌كه‌مه‌وه، ئیمڕۆیش وتارێكم به‌رچاو كه‌وت كه له ئارشیوی خۆمدا رامگرتووه و راست یه‌كێك له‌و بابه‌تانه‌ بوو كه چه‌ند ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له یه‌كێك له‌و رۆژنامانه‌دا ده‌رم هێنابوو. هه‌ر بۆیه هه‌رچه‌ند نه‌ورۆز له مێژه‌ تێپه‌ڕیوه به‌ڵام من دیسان له به‌ر مێژوو، وتاره‌كه لێره‌دا داده‌نێم.
ئه‌مه‌ش ده‌قی وتاره‌كه‌یه:

جێژنی نه‌ورۆز و كورد


جێژنی نه‌ورۆز یه‌كێك له‌ كۆنه‌ جێژنه‌كانی تاریخی نژادی ئاری به‌تایبه‌تی كوردانه‌. له‌گه‌ڵ ئه‌وش له‌ ئه‌وه‌ستا كتێبی دینی به‌وه‌ ئیشاره‌ نه‌كراوه‌، له‌ نیشانان واده‌ر ده‌كه‌وێ كه‌ نه‌ورۆز له‌ رۆژی هه‌ره‌زوو له‌ مانگی خاكه‌ڵێوه‌دا بووه‌ و نێوی نه‌ورۆزه‌ و گه‌ره‌ترین مه‌بدائی مه‌زهه‌بی زه‌رده‌شته‌.
جێژنی نه‌ورۆز له‌ ئاهه‌نگه‌ قدیمی بابو باپیرانی ئێمه‌یه‌. هێندێك جێژنی نه‌ورۆز به‌ كه‌یخه‌سره‌و نسبه‌ت ده‌ده‌ن كه‌ ئه‌ویش دیاره‌ كورد بووه‌ (تاریخ ایران منتق الملك) و به‌عزێك به‌ جه‌مشید. ئه‌گه‌ر ورد تێ بفكرین ئه‌و جێژنه‌ له‌ چ ده‌وره‌یه‌كدا كراوه‌ته‌ عاده‌ت بۆ مێژوو نووسان، نه‌ورۆز تا ئه‌ورۆ رووناك نه‌بوو. ئه‌وه‌نده‌ ده‌زانین له‌و رۆژه‌وه‌ نژادی كورد و ئاری هه‌یه‌ مێژوو نیشان ده‌دا جێژنی نه‌ورۆز گیراوه‌ و كراوه‌.
جێژنی نه‌ورۆز له‌ جێژنه‌ گه‌وره‌كانی گه‌لی كورده‌.
به‌ گوێره‌ی مێژوو و به‌ گه‌واهی ته‌واوی مێژوونووسان و رۆژهه‌لآت ناسه‌كانی گه‌لی كورد، شه‌ست چه‌رخ له‌وه‌و به‌ر كه‌ كۆچ كردنی ئاریه‌كان له‌ باكووره‌وه‌ ده‌ست پێ كراوه‌، هاتووه‌ته‌ ئه‌و سه‌رزه‌مینه‌ و داگیری كردن و به‌ خوێنی خۆی له‌ په‌لاماردانی ده‌راوسێكان پاراستوویانه‌ كه‌ له‌ ئیسلاحی ئه‌و زه‌مانه‌دا به‌ (كوردۆك یان كوردۆخ) ناسراون. (تاریخ یونان- هێرودیت، هێردۆت- كه‌زنه‌فۆن- گه‌ڕانه‌وه‌ی ده‌هه‌زار نه‌فه‌ری یونانی) و له‌و خاكه‌ دا حه‌زه‌رتی ئیبراهیم له‌ بابل و زه‌رده‌ش له‌ ئه‌ترافی رزایه‌ و شاپوور و به‌ قه‌وڵێكی دیكه‌ له‌ كه‌نار چۆمی ئاراس له‌ لابن كوێوی گه‌ره‌ی ئارارات له‌ دایك بوو و زهوری كردووه‌. كه‌ وابوو زه‌رده‌شت كورده‌ و ئه‌وه‌ستا له‌ له‌هجه‌ زبانی كوردی یه‌ و ئه‌و خاكه‌ له‌ شه‌ش هه‌زار ساڵ له‌وه‌وپێش كورد بووه‌ و ئێستاش هه‌ر كوردی تێدا دانیشتووه‌ و داده‌نیشێ. له‌ به‌ر ئه‌وه‌یه‌ كوردان جێژنی نه‌ورۆزیان گرتووه‌ و پێی ئیلاقه‌مه‌ند بوون. جێژنی نه‌ورۆز جێژی خوڕسكاو (ته‌بیعه‌ت) له‌و جێژنه‌دا خۆڕسكاو له‌گه‌ڵ به‌شه‌ر به‌شداری ده‌كا. كێو و كه‌ژ و ده‌شت و چۆڵگه‌ و گیاندار و بێگیان ده‌خۆشی و شادی ده‌كه‌ون و جلكی ره‌نگاو ره‌نگی گوڵ ده‌به‌ر ده‌كه‌ن و دێنه‌ هه‌ڵپه‌ڕكێ و سه‌ما. كانیاو ده‌ست به‌ هه‌ڵقوڵین ده‌كه‌ن، ئاو له‌ هه‌ڵدێران به‌ هاژه‌ هاژ دێنه‌ خوار، باڵداران له‌ سه‌ر له‌ك و پۆپی داران ده‌ست به‌ خوێندن ده‌كه‌ن . به‌! به‌!
له‌و جێژنه‌ كه‌ خوڕسكاو له‌گه‌ڵ ئێمه‌ به‌شداری ده‌كا. بوێژه‌ زیره‌كه‌كان هه‌ڵبه‌ستانی زۆر جوان و رازاوه‌ و رێكوپێك له‌ پێ هه‌ڵكوتنی جێژنی نه‌ورۆزدا هه‌یانه‌ كه‌ هه‌موو ساڵێك هه‌ر شاعیرێكی كورد به‌ جوێ به‌ ئاهه‌نگ و موسیقی له‌گه‌ڵ به‌هارێ، نه‌ورۆزنامه‌یه‌كی زۆر جوانیان گوتووه‌ و به‌ ئاهه‌نگی تایبه‌تی خوێندوویانه‌ته‌وه‌. هه‌روه‌كوو بوێژ و به‌ناوبانگی كوردی مه‌لا ساڵه‌ح حه‌ریق له‌و رۆژه‌دا كه‌ به‌ خۆشترین رۆژی ساڵی داناوه‌ و خۆی ده‌به‌ر خۆشه‌ویسته‌كه‌ی ده‌مرێنی ده‌ڵێ: "ده‌ڵێن وا جێژنی نه‌ورۆزه‌ و دڵم پڕ ئاشه‌ش " .."
وه‌ره‌ بۆ جێژنه‌ پیرۆزه‌ بده‌م رۆحم: سه‌رچاوم"
وه‌فایی ده‌ڵێ: "نه‌سیمی بادی نه‌ورۆزی نه‌ویسی وه‌سڵی گوڵ دێنێ/ هه‌تا گوڵ بێ به‌ناز بولبول به‌ سه‌دیه‌ك حومری نامێنێ"
مسباح به‌ ئاهه‌نگی موسیقی گوتوویه‌تی: به‌هاران چ مه‌حزوون ده‌ناڵێنێ بولبول…
… ته‌واوی شاعیرانی كورد له‌ تاریفی نه‌ورۆز و به‌هاردا نه‌ورۆز ئه‌میان هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر بنواڕینه‌ دیوانی سیف القوازت، حاجی قادری كۆیی، نالی، كوردی و غه‌یره‌. ده‌زانین كه‌ جێژنی نه‌ورۆز ئاور كردنه‌وه‌ و دانانی 7 خوارده‌مه‌نی له‌ شه‌وی چوارشه‌مۆی پێش نه‌ورۆز و وه‌ده‌ر كه‌وتنی سێزده‌به‌ده‌ر چ جێگا و مقامێكی گه‌وره‌ی له‌ نێو كوردان دا هه‌بووه‌ و هه‌یه‌تی، به‌تایبه‌تی شه‌وی چوارشه‌مۆ و كردنه‌وه‌ی ئاور…
داخه‌كه‌م چه‌ند ساڵ بوو له‌به‌ر زڵم و زۆری دیكتاتۆری ئه‌و جێژنه‌ خۆشه‌ویسته‌ له‌ بیر چووبووه‌وه‌. خوشبه‌ختانه‌ ئه‌و ساڵ كه‌ ئه‌ستێره‌ی به‌ختی كوردان له‌ ژێر هه‌وری چاره‌ڕه‌شی هاته‌ ده‌ر و ئه‌و جێژنه‌ تازه‌ كرایه‌وه‌ و به‌ سلآمه‌تی پێشه‌وای كوردستان، تكرار و تازه‌ كراوه‌ و هه‌وڵ له‌ پێشه‌واو و ره‌هبه‌ری كوردستان، دووهه‌م له‌ هه‌موو ملله‌تی كوردی خودا پیرۆزی بكا، سێهه‌م هه‌ر وه‌كوو شاعیر ده‌ڵێ: هه‌موو رۆژێكتان جێژنی نه‌ورۆز بێ
یا خودا رۆحه‌كه‌م جێژنوو پیرۆز بێ
شه‌وی تاریكی نه‌بینن به‌ چاو
دایم رۆژی كورد عه‌له‌م ئه‌فروز بێ

قادر مدرسی
سه‌رچاوه‌: رۆژنامه‌ی كوردستان ئورگانی كومیته‌ ناوه‌ندی حیزبی دیموكراتی كوردستان
دوو شه‌ممه‌ 5 خاكه‌لێوه‌ 1325
ساغ كردنه‌وه‌ و تایپ كردنه‌وه‌ی: حامید درودی
1/1/1381


:::....
ئه‌ی تۆ ئێژی چی

____________________________________
........................................................................................

-

:: پێداویستی‌یه‌كان :

[Kurdish Fonts]

رادیۆ ده‌نگی کوردستانی ئێران

.............................................

:ریزی بڵاگی كوردی: گووگڵ به كوردی


لینكه‌ كوردیه‌كان:

كوردستان مێدیا
حدكا
شه‌هید
تیشک تی ڤی
یه‌كیه‌تی لاوانی دێموكراتی كوردستانی ئێران
پێشه‌وا
گوڵنامه‌ی كوردی
كوردلاند
پێشمه‌رگه‌كان
گیاڕه‌نگ
چاڵاوه
که‌ڵاش
کڵاوڕۆژنه
ماڵپه‌ڕی هونه‌ر
ئاراس
ماڵپه‌ڕی موسته‌فا عه‌لی
شاره‌كه‌م سنه
زانستپه‌روه‌رانی کورد
کورد ئای تی گرووپ
ماڵپه‌ڕی کورد
بلاگی تیشک
كوردیش پۆینت
پاوه‌ نت
دیکشنری ئنگلیزی ـ کوردی
كرماشان
هه‌وارگه‌ی ئاشق
هونه‌رستانی كچانه‌
چه‌ند وێنه‌ی كرماشان
زانستپه‌روه‌رانی كورد
جلوبه‌رگی ژنانی كورد
که‌زوان
ئیلام
هاكه‌ری كورد
كوردستانی سه‌ربه‌خۆ
له‌ باشوور
هێلی ئاسمانی كوردستان
ماڵپه‌ری بێ ئایین
دیاكۆ
پلاتفۆرم
ئیبراهیم یونسی

قاله‌مه‌ڕه
پاوه
ڕادیۆ كورد میكس
په‌یامنێر
به‌سته‌ری كوردی
هیواكان
هه‌ولێر
ماڵی ماکوان
فتوبلاگ کرماشان
نرمه‌ واران
بلوط
کرمانشا دیار فرهاد
کرمانشاه‌ پاتوق
کرمانشاه‌ وب دات کام
یارسان
گالری قالب وبلاگ و سایت بیستون
بیستون
مۆڵه‌تنامه‌ی شۆفیری
زه‌هاو
کتیبخانه‌ی کوردی له‌ ستۆکهۆلم
زریان
نستان
هه‌ورامان
کژوان
روانسر
جوانڕۆ
ساراڵ
سه‌وڵاوا
كوردی كه‌ڵهوڕ
كورد
ڕه‌شماڵ
مه‌ریوان
وێبلاگه‌كانی پارێزگای كرماشان
ماڵپه‌ڕه‌‌كانی پارێزگای كرماشان
ڕۆژوان
بهزاد خوشحالی
مانگنامه‌ی ئاگری
شاری كامێران
گۆڤاری ڕاسان
جێ ژوان
موتورێك بۆ گه‌ڕان له‌شوێن پرۆگرامێ ڕادیۆیی
وێبلاگی كوردستان
Kurd-WAREZ
پژاك
ژنانی كورد
ماڵپه‌ڕی كورد
بڵاگی سه‌رپێڵ
چوارچیوه‌ بۆ بڵاگی كوردی
فایروۆرکس
ئاڵای هه‌موو نه‌ته‌وه‌یه‌ک
هونه‌رستانی مه‌وله‌وی کورد
بڵاگی عبدالعزيز مولودی
په‌یڤ
هه‌ڵویست
بۆکان
کورد بۆ داونلود
.............................................



لینكه‌ فارسییه‌كان:

بی بی سی
رادیو فردا
سایت نامداران كرد
آذرگشنسپ
گویا
بدهی
مهدیس
سیاسپید
روزنامه شرق
كرمانشاه
كرمانشاها وب
آموزش زبان كردی
كرماشان دیار شیرین
روزنامه بیستون
آموزش وبلاگ
نغمه
آينه
ايران كليپ
عمیعقی
جیگر
ايران هاگ آنلاين
نوانما دات كام
شرمنده
آسمون دات كام
شعر جنوب
یك كرمانشاهی‌
یك كرمانشاهی
دكشنری فارسی ئینگلیسی
فرهنگ ئینگلیسی ـ فارسی
مدرسه‌ وب
دنیای وب
مدرسه‌ وب
با شما نیستم
شبكه‌
دانلود نرم افزار

لینکستان
عکس و عکاسی
Best Download
موزیک فارسی
فارسی موزیک
تاکتاز
گیاهان دارویی زاگرس
سايتک
خرید و فروش گیاهان دارویی
گیاهان سحر آمیز
گیاهان دارویی
اطلاعات دارويى
نسخه پيچي گياهي براي بيماريها
داروهاي گياهي رسمي ايران
شبکه آموزش سيما
مهمترين سايت هاي پزشكي و دارويی
استکهلمیان
"موزيك ايراني"پرشین فور یو
خاك خاموش
خاكستر گل سرخ
سفیدترین سیاه
مژفیلم
طالع بینی
کامبادن
آتشگاه
.............................................



لینک بۆ وه‌رگێڕه‌کان:

بابل فیش
سیستران
وۆرلدلینگۆ
فری ترانسله‌یشن
گووگڵ
دیکشنری
ترجمه
لیکسیکۆ
ئانلاین ئینگلیش
ئایانپور
لیکسیکۆ
فه‌رهه‌نگ
.............................................



لینكه‌ سوئێدییه‌كان:

فه‌رهه‌نگی سوئێدی
فرهنگ سوئدی - فارسی
free Download
blogrolling
popularscreen
Rabattpriser
SAS
Powered by: Kurd IT Group
.........................................

:Kurdish.Blogs: :: Archive :Contact: :Kurdish fonts: :Kurd IT Group: